کد خبر: ۱۰۴۱۳۴
تاریخ انتشار: ۰۹:۳۲ - ۱۹ دی ۱۳۹۵

زندان دربند

روزنامه افسانه چاپ شیراز یکشنبه یادداشتی با عنوان 'زندان دربند' به قلم حمیدمقدس فرد منتشر کرده است.
به گزارش شیرازه،  روزنامه افسانه چاپ شیراز یکشنبه یادداشتی با عنوان زندان دربند به قلم حمیدمقدس فرد منتشر کرده است.
  در این یادداشت آمده است: چندسال است که درقوه قضاییه به دنبال جایگزینی مجازات زندان برای بزه کاران ومجرمان هستند ولی هنوزهیچکدام ازطرح های گفته شده اجرانشده است.
طرح هایی مانند بازداشت درخانه که هنوز معلوم نیست درشرایط ایران عملی وکارآمد هست جدا از هزینه های پولی و اجتماعی آن. ولی این نباید مانع کاهش دادن نقش وجایگاه زندان شود. چون شیوه زندان سالهاست که به پایان کارآمدی مطلوب رسیده ودربند ناکارآمدی ساختاری وزیان بخشی افتاده است.
گاه درگزارش های پلیس آگاهی از دستگیری مجرم های سابقه داری خبر می دهند که بی وقفه میان زندان وخیابان رفت وآمد می کنند و حتی درمرخصی اززندان هم مرتکب جرم می شوند . یکی ازمعروف ترین این موردها مجرمی مشهور به سلطان خفه کنی بود که درزمان مرخصی درخیابان های تهران کلکسیونی از همه جرایم گفتنی و ناگفتنی را مرتکب می شده است . این مورد به همراه صدها وهزارها نمونه مشابه ازمجرمانی که هیچگاه دست ازبزه کاری برنداشته اند نشان می دهند روش به زندان افکنی و سیستم زندان برای حل مساله جرم به پایان راه خود رسیده است.
اگرچه سالهاست این واقعیت آشکار شده و نهادهای جهانی حقوقی درپی راه های جایگزین بوده اند ولی درایران همچنان برای همه جرایم از کوچک وبزرک و حتی برای تخلف های ساده ، زندان ، ساده ترین و رایج ترین شیوه مجازات است باآنکه بی فایده بودن آن ثابت شده . زندان برای بزه کاران با سابقه و بی سابقه ،جای استراحت و تمدد قوا و آموزش و انتقال تجارب بزه کارانه است . عجیب است که به مجرمین بااین شرایط ، مرخصی هم می دهند که زندان برایشان یک بنگاه و بخشی از بیزینس آنهاست.
جایگزینی زندان با روش های کاراتر مجازات ، درایران هم از دهه گذشته مطرح بوده ولی درحد سخنرانی و مصاحبه و سمینار و هنوز ساختارهای جایگزین ازروی کاغذ پیاده نشده اند . چند سال پیش یک مسوول پلیس ازبرپایی اردوگاه های کار اجباری سخن گفته بود . اردوگاه با شرط های معین وتعریف شده بهترین راه برای طیف مجرمین حرفه ای است به شرط آنکه مرخصیی درکار نباشد ولی اردوگاه هم به تنهایی کفایت نمی کند.
درایران ، نارسایی های حقوقی بیشماری در زمینه حقوق زندانیان وجود دارد که از کاستی های جدی سیستم زندان هستند و در ناکارآمدی این سیستم مجازات ، سهم فراوان داشته و زمینه تکرار بزه را هم فراهم می کند.
انگیزه های روانی معینی هم به وسیله زندان تقویت می شوند که به بافت خرده فرهنگی بزه کاران گره خورده و بسیاری ازآنان زندان را افتخار یا دست کم الزام و اجبار می دانند و زندان رفتن برای آنها یک جور مراسم پا گشایی است.
سالهاست گفته می شود که امکان زندان را باید از بزه کاران گرفت چون زندان اگر کارایی اش را برای تنبیه و مجازات بزه کاران ازدست داده درعوض برای آنها ازهرزمان دیگری مفیدتر شده . جایگزین کردن اردوگاه کاراجباری به علت این شرایط باید با افزودن یک گروه زبده از کارشناسان حقوقی و جرم شناسا ن و روانشناسان همراه باشد که بزه و بزه کاری و بزه کاران رادرجامعه و اردوگاه ، دیده بانی وتحلیل کنند . این ساختار هنوز درسیستم کیفری ایران ایجاد نشده و هنوز زندان وضمایم تند و خشن آن مانند اعدام و ضمایم نرم و گاه بی دلیل مثل مرخصی ، کاراترین و یا ممکن ترین شیوه مجازات شمرده می شود.
مساله بزه و مجازات آن گرفتار مجهول های فراوان اجتماعی و فقدان نهادهای پشتیبان حقوقی و مدنی هم هست که هریک برای خودش یک مسئله جداگانه ومفصل است و همچون اصل مسئله بزه ، دیده بانی نمی شود وبه راه حلی که به همه مسائل یک جا برسد نمی پردازند . به همین خاطراست که زندان درقامت یک سیستم سنتی هنوزمعتبراست و تاآینده دورهم معتبرمی ماند و بزه کاران حرفه ای که زندان برای آنها آموزشگاه ولابی است می توانند روی آن حساب کنند.
قانون درزمینه زندان وجایگزینی آن با روش های مدرن و کارآمدتر کیفری، نارسا مانده و قانون گزاران وحقوق دان ها برای جبران این نارسایی کاری نمی کنند . چون ذهن و روش های آنها هم گرفتار زندان عادت ها و کلیشه هاست وهنوز نمی پذیرند که زندان کارکرد وارونه دارد و به سود مجرمان است وباید با روش های کارآمد فرصت تجدید قوا وتقویت انگیزه های مجرمانه راازآنها گرفت . البته نه با تبدیل زندان به حبس خانگی که درشرایط ایران به سختی جواب می دهد . با بسته ای مرکب ازاردوگاه کاراجباری ودیده بانی وکارشناسی جرم وبزه همراه با مراقبت ازخانواده های زندانیان که می توانند ازدرآمد حاصل ازکارآنها دراردوگاه گذران کنند.
نظرات بینندگان