ساخت نخستین سامانه رباتیک هوشمند جهان برای دویدن نابینایان توسط نخبه ایرانی
رسول شاهسونی نخبه برتر و مخترع ایرانی، عضو هیِئت علمی و شورای سیاستگذاری جایزه بزرگ اختراعات ایران و رییس روابط بینالملل و خانه نخبگان ایران در اتحادیه اروپا است.
شاهسونی تا کنون حدود 30 اختراع ثبت شده دارد که نمونههای صنعتی آنها را ساخته است.جدیدترین دستاورد بینالمللی وی که موفق شده جایزه ویژه اتحادیه اروپا را کسب کند ربات هوشمند صنعتی است که برای نخستین بار در جهان اراِیه و این ربات به توسعه تعامل انسان و ربات کمک شایانی کرده است.
در پی فعالیتهای این نابغه جوان ایرانی و شیرازی خبرنگار خبرگزاری تسنیم در استان فارس به گفتوگویی با رسول شاهسونی پرداخته که مشروح آن در زیر از نظر شما مخاطبان میگذرد.
**خودتان را معرفی کرده و به سوابق علمی بپردازید:
رسول شاهسونی:در دکتری فناوریهای پیشرفته و مهندسی رباتیک و مکاترونیک دانشگاه ارلانگن نورنبرگ آلمان تحصیل میکنم. فارغ التحصیل کارشناسی در رشتههای مهندسی مکانیک و مهندسی کامپیوتر، کارشناس ارشد مهندسی مکانیک و مکاترونیک از دانشگاه تربیت مدرس تهران هستم.
مدال طلای جهانی اختراعات در رباتیک و فناوریهای پیشرفته و جایزه ویژه همکاریهای اتحادیه اروپا را در سال 2016 در آلمان کسب کردهام. از سالهای 2005 تا 2016 مدالهای متعدد جهانی از جمله مدال طلای جهانی ارشمیدس روسیه، رتبه اول کشور در بخش مکانیک و هوا فضا، رتبه اول جشنواره جوان برتر مخترع و مبتکر فنی و مهندسی، نشان برترین جوان ایران، جوان کارآفرین برتر کشور، دانشجوی نمونه کشور از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و ... را کسب کرده که در ادوار مختلف توسط رئیس جمهوری اسلامی ایران تقدیر شده ام .
عمده فعالیت من در حوزه فناوریهای پیشرفته و علوم نوظهور است که تلاش میکنم با همکاری نخبگان برگزیده تیم تحقیقاتیام، تکنولوژیهای جدید را کاربردی کرده و بیشتر تمرکزم در حوزه مکاترونیک،بیومکاترونیک، رباتهای هوشمند و اتوماسیون است.
** تصمیمگیران و سیاستگذاران در خارج از کشور چگونه از ایدهپردازان حمایت میکنند؟
شاهسونی: این افراد به طور معمولُ از ایدههای جذاب و نوین که بتواند بخشی از نیازهای آنها را برآورده سازد یا سیستم را بهبود بخشد با روی باز استقبال میکنند و ایدههای نوین را به مرحله اجرا میرسانند.
تاکنون نیز از ایدههای من استقبال کرده و پیادهسازی شده است. خوشبختانه در سالهای اخیر در کشور ما نیز اقدامات خوبی صورت گرفته است.
**در کشور توسعه یافتهای همچون آلمان، با افرادی نخبه مثل شما چه رفتاری میکنند:
شاهسونی: برای نخبگان احترام و ارزش ویژهای قایل هستند، به ویژه زمانی که ببینند کسی تلاش میکند، امکانات را در اختیارش میگذارند و با حمایت از خلاقان از فکر و توان آنها در توسعه کشور و حل مشکلاتشان نهایت استفاده را میکنند.به این صورت که ایدههای مناسب را برگزیده و پس از بررسیهای لازم این ایده کاربردی را به منظور رفع مشکلات جامعه، وارد مرحله اجرا میکنند.
** در مورد سیستم اتوماسیون مکاترونیک و رباتیک هوشمند که برای دویدن افراد کم بینا و نابینایان در حال طراحی هستید توضیح بدهید و این سامانه چه ویژگیهایی دارد؟
شاهسونی: یکی از بخشهای اصلی تحقیقاتی و پژوهشی اینجانب، فناوریهای پیشرفته در حوزه بیومکاترونیک است که به ساخت تجهیزات و رباتهای هوشمند ویژه معلولان در زمینه تعامل انسان و ربات میپردازم.
در این راستا در حال پژوهش در طراحی و ساخت سیستم اتوماسیون و رباتیک هوشمند برای دویدن افراد کم بینا و نابینایان هستمکه با نتایج این تحقیقات، مکانهای ویژه همراه با ساختار هوشمند بر پایه علم اتوماسیون فراهم کنم که عزیزان روشن دل بتوانند تحرک جسمانی داشته باشند و همه حرکات ورزشی، از جمله دویدن که مادر همه ورزش ها هست را بتوانند انجام دهند و از شرایط لازم و حداقلی جهت فعالیتهای بدنی بهرهمند شوند.
در این زمینه تکنولوژیهای جدید برای رفع نیازمندیهای معلولان و جانبازان عزیز بسیار کمک کننده هستند و امیدوارم که تا سال آینده بتوانیم نمونه اولیه و ساخته شده از آن را داشته باشیم و با حمایت سازمانهایی از جمله بهزیستی، بنیاد شهید و امورایثارگران و همچنین دولت و شهرداری که با در اختیار گذاشتن مکان و امکانات لازم در اجرای فناوری به ما کمک کنند تا بتوانیم مشکل ورزش و دویدن عزیزان را برطرف کنیم.
یکی دیگر از کارهایم در رابطه با کمک به بیماران ام. اس در بهبود انجام فعالیتهای روزانه و شغلی آنها است.
از طرفی طبق آمارهای سازمان جهانی بهداشت حدود 135 میلیون نابینا در جهان وجود دارد که 90 درصد آن در کشورهای در حال توسعه است. آمارها حاکی از آن است که حدود 115 تا 120 هزار نابینا در کشور ایران وجود دارد که از این میان 550 هزار نفر نیز دچار کم بینایی و نابینایی هستند.
از دیدگاه من اینکه کسی کم بینا یا نابینا به دنیا بیاید دست خودش نیست و خدا خواسته است که این را یک جامعه با فرهنگ درک میکند، همیشه گفتهام که تا اینجای کار به قسمت، تقدیر و در مرحله ابتدایی به تلاش پزشکان عزیز در پیشگیری مربوط میشود.
حال من نگاهی دیگری دارم و آن این است که هر دولتی مسئولیت دارد و موظف است که شرایط برابر و عادلانه را برای تمام افراد جامعه فراهم آورد. در این راستا استفاده از تکنولوژیهای روز در کاهش مشکلات آنها یکی از راه حلها است که تلاش کنیم و راه حلهایی برای مشکلات بیابیم و برای رسیدن به برابری اجتماعی نهایت تلاش به صورت عملی را انجام دهیم و به اما و اگر وابسته نکنیم.
همچنین با تفکیک کلی معلولان از اعضای عادی جامعه مخالف هستم چون نباید این را تلقین کنیم که آن ها نمیتوانند مثل افراد عادی جامعه زندگی کنند و در مدارس معمولی درس بخوانند، بلکه ما باید تلاش کنیم شرایط لازم برای زندگی عادی آنها در میان مردم از جمله دسترسی به کتاب، وسایل حمل و نقل، مدرسه، دانشگاه و ...را فراهم کنیم.
ضرورت دارد با مصوباتی از سوی مجلس شورای اسلامی، حل مشکلات معلولان بوسیله تکنولوژیهای نوین و ایجاد شرایط امن و آرام برای زندگی آنها بخشی از برنامههای دولت و تحقیقات علمی و پژوهشی دانشگاهها و موسسات در کشور باشد. امیدوارم مسئولان کشور و همه افراد جامعه در برابر این عزیزان احساس همدلی و همبستگی کنند و در راستای کمک به بهبود شرایط و پذیرش معلولان در جامعه قدم بردارند.
از سالهای گذشته با جانبازان دفاع مقدس و معلولان در ارتباط بودهام و مشکلات زیادی که دارند را از نزدیک دیدهام. یکی از مشکلات این است که به دلیل کم توانی در حرکت و انجام فعالیتهای ورزشی کمتر تحرک دارند و برخی از آنها بیشتر زمان را در منزل استراحت میکنندو این مسئله علاوه بر ایجاد مشکلات جسمی سبب کاهش روحیه مثبت آنها شده و گاهی تا مرز افسردگی هم پیش رفته استو همیشه تمایل داشته و دوست دارم بتوانم برای رفع مشکلات به همه انسانها از جمله این عزیزان کمک کنم.
** در ماه اخیر شما با شهردار شیراز نیز دیداری داشتید و از شما حمایت شده اختراعات و ایدههای شما در حوزههای مرتبط با شهرداریها و به ویژه شیراز چیست؟
شاهسونی: از آنجا که تخصص من در حوزه تکنولوژیهای پیشرفته است در حوزه مرتبط با شهرداری تمرکزم بر اختراعات، طراحی و ایده پردازیهای نوین، شهرسازی مدرن، زیباسازی مناظر شهری، حمل و نقل و ترافیک با تکیه بر علوم پیشرفته است.
در این زمینه توانستهام دستاوردهایی در زمینه زیباسازی مدرن شهری با فناوریهای خلاقانه، انرژی پاک و نو همراه با ترویج ورزش همگان ، خلق مناظر زیبا برای سرگرمی و جلب توجه شهروندان و سایر طرحها داشته باشم.
تصور من در رابطه با کلانشهر شیراز این است که شیراز شهری پیشرفته و مدرن مجهز به تکنولوژیهای روز دنیا است و همچنین از قدیم شهر علما و دانشمندان بوده و در علم و ادب زبان زد جهانیان است و باید به دنبال برند سازی شهر شیراز در المانهای مهندسی مبتنی بر دانش و فناوریهای نوین باشیم. چون عشق و علاقه زیادی به شهر و دیارم دارم، در این راستا نهایت تلاشم را میکنم.
** لزوم توجه به تکنولوژی مدرن در شهرداری چیست و نظر شما برای بهبود شرایط با مسئولان شهرداری چیست:
شاهسونی: مسولان شهری با توسعه روز افزون تکنولوژی باید نگاهی جدید به دنیای مدرن و آمادگی استقبال از فناوریهای نوین را داشته باشند و مورد استفاده قرار دهند. در نظام گسترده شهرداریها که شامل معماری، شهرسازی، مناظر شهری، حمل و نقل وترافیک استُ بی تردید نیازمند اتصال به دنیای تکنولوژی و استفاده از توان صاحبان فکر و متخصصان هستیم. از طرفی تلاش مسئولان باید به سمتی باشد که ساختاری پیشرفته، در دسترس و راحت را برای شهروندان ایجاد کنند که این موضوع نیازمند تلاش و توجه جدی است.
منبع: تسنیم