به گزارش شیرازه، سالهاست بگو مگوهای سازمان غذا و دارو و بهداشت و درمان تمامی ندارد. یک روز صحبت بر سر روغن پالم و مضرات آن است و روز دیگر محصولات تراریخته! با رسیدن تابستان هم که بحث آفات و سموم کشاورزی داغ می‌شود. و این در حالی است که مسئولان حوزه بهداشت و کشاورزی پیشگیری را بهتر از درمان دانسته و همه یک صدا اذعان دارند سلامت مردم شوخی بردار نیست. حال با گذشت چند سال از ابراز نگرانی‌هایی که جز در لقلقه زبان مسئولین جایگاهی در برنامه‌ریزی‌ها نداشته سلامت عمومی جامعه هر سال بدتر از سال‌های پیش ارزیابی می‌شود و پایانی برای این تعارفات همیشگی متصور نیست. گویی مدیران قصد دارند بدون اقدامی خاص صرفا با گفتار درمانی مشکلات را حل کنند.

استفاده نادرست از سموم کشاورزی؛ عدم امنیت غذایی جامعه
در هر جامعه‌ای کمتر چیزی به اندازه سلامت مردم و استفاده صحیح از سموم اهمیت دارد. استفاده نادرست و نابسامان از سموم کشاورزی همچنان بعنوان یک معضل اساسی محسوب می‌شود زیرا علاوه بر به خطر انداختن سلامت مردم، هر از گاهی بخشی از محموله صادراتی کشور به دلیل باقی مانده سموم به داخل برگشت داده می‌شود. متاسفانه عدم امنیت غذایی سالهاست گریبان‌گیر کشورهای جهان سوم‌ شده که بخشی از آن به عدم آموزش لازم و ترویج شیوه‌های صحیح کشت مربوط می‌شود و کشاورزان در مورد نحوه صحیح و میزان استفاده از انواع مواد شیمیایی از جمله سموم اطلاع کافی ندارند. در برنامه پنجم و ششم توسعه وزارت جهاد کشاورزی موظف شده‌ مقدار سموم موجود در محصولات کشاورزی و باغی را رصد کرده و بعنوان یک شناسنامه در خروجی این محصولات قرار دهد تا مردم از کیفیت مواد غذایی اطلاع داشته باشند. علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته در مجمع وزارت جهاد کشاورزی هنوز این مسئله ساماندهی نشده است.

لزوم پایین آوردن دوره ماندگاری سموم در محیط
سیاست‌ کشورهای مختلف پایین آوردن دوره ماندگاری سموم در محیط است تا هنگام برداشت محصول و مصرف مشکلی ایجاد نشود. برخی سموم به دلیل مشکلاتی که برای سلامتی انسان ایجاد می‌کند سالهاست از رده خارج شده و نباید مورد استفاده قرار گیرد. زیرا ماندگاری بالایی در محیط دارند و ممکن است سم استفاده شده تا هفته‌ها بر روی محصول بماند و مواد غذایی آلوده به دست مصرف کننده برسد. همچنین هر چه میزان ماندگاری سموم و مواد شیمیایی در محصولات بیشتر باشد کیفیت کاهش می‌یابد. اما معمولا چون قیمت سموم استاندارد بالاست کشاورزان ناچار به استفاده از سم قاچاق و ارزان‌ می‌شوند که تبعات بسیاری برای سلامتی انسان دارد.

کشاورزی در ایران یک ریسک است
 در سال‌های اخیر هزینه تولید بالا و بهره‌وری کاهش یافته است و به همین دلیل کشت محصول و کشاورزی در ایران تبدیل به یک ریسک شده است. مثلا سموم با کیفیت بالا که عوارض کمتری برای سلامتی انسان دارد  با قیمت بالا در بازار عرضه می‌شود. به همین دلیل استفاده از این سموم برای بسیاری از کشاورزان مقرون به صرفه نیست.

70 درصد کشاورزی ایران با روش سنتی انجام می‌شود
اگرچه تجهیزات مورد نیاز کشاورزی مدرن تا حدودی در اختیار کشاورزان قرار گرفته اما هنوز بیش از 70 درصد کشاورزی ایران به روش سنتی انجام می‌شود. زیرا برنامه‌ای برای آموزش کشاورزان و نظارت بر کم و کیف محصولات کشاورزی وجود ندارد از این رو لازم است با تحقیق و پژوهش، خاک مناطق مختلف شناسایی و مواد مورد نیاز هر خاک از جمله کود، سم و . . .  به کشاورزان معرفی شود. همچنین لازم است ناظرین کشاورزی با سبک و سیاق کارشناسی در کنار کشاورزان بر کیفیت محصولات نظارت داشته باشند که هنوز این موارد محقق نشده است.

فروشگاه‌های سموم غیرمجاز آفتی بر کشاورزی
یکی از مشکلات مربوط به این حوزه وجود فروشگاه‌های سموم غیر مجاز است که تخصص و اطلاعات لازم را ندارند. این فروشگاه‌ها بدون مجوز اقدام به فروش سموم کرده‌ و نظارت خاصی بر آن‌ها صورت نمی‌گیرد. برای سر و سامان دادن به سموم موجود در بازار لازم است فروشگاه‌های کشاورزی، اتحادیه تخصصی داشته باشند تا با ساماندهی این مشاغل امکان نظارت فراهم آمده و در  جهت ارتقا سلامت جامعه گام برداشت.

لزوم تاسیس کلینیک‌های گیاه پزشکی در روستاها
 کلینیک‌های گیاه پزشکی وظیفه شناخت آفات و امراض را بر عهده دارند و با شناخت محصول و خاک مناطق مختلف سمومی که باید مورد استفاده قرار گیرد را تجویز می‌کنند. از همین رو لازم است کلینیک‌های گیاه پزشکی در روستاها تاسیس شود. متاسفانه اکنون کلینیک‌های گیاه پزشکی در دسترس کشاورزان و تولیدکنندگان نیست و در مراکز شهرهای بزرگ فعالیت دارند.

گفتنی است تاثیر محصولات کشاورزی بر سلامت انسان و خطراتی که از این طریق سلامت جامعه را تهدید می‌کند غیرقابل انکار است. مثلا در استان‌های شمالی کشور که قطب تولید برنج و مرکبات و . .  است درصد افراد مبتلا به سرطان گوارشی بسیار بالاست. زیرا سمومی که از چرخه تولید تا مصرف به محیط زیست وارد می‌شود موجب آلودگی آب‌های زیر سطحی و در نهایت با تاثیر مستقیم بر جسم انسان موجب بیماری‌ می‌شود. از این رو اگر در حوزه کشاورزی با برنامه‌ای جامع گام برداشت می‌توان در ارتقا بهره‌وری و کیفیت، صرفه‌جویی اقتصادی و افزایش سلامتی جامعه و پیشگیری از بیماری‌های مختلف با موفقیت عمل کرد.