راه‌های جلوگیری از بحران کم‌آبی/ فرصت کشت‌های فراسرزمینی را دریابید
به گزارش شیرازه، چند سالی است استان‌های مختلف کشور با مشکل
کم‌آبی دست و پنجه نرم می‌کنند و هرسال تعداد بیشتری از آبی رودخانه‌ها و دریاچه‌ها
جای خود را به قرمزی گرد و خاک می‌دهند. در استان فارس به دلیل اینکه معیشت اغلب مردم
از کشاورزی تامین می‌شده است، مشکلات شدیدتری وجود دارد که چشم امید کشاورزان به اندیشیدن
تدبیری برای رفع مشکلاتشان دوخته شده است.
تشدید خشکسالی تا ۲۰ سال آینده
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز درگفتگو با خبرنگار شیرازه تصریح کرد: کشور با مشکل خشکسالی روبه‌رو است و این وضعیت بد‌تر می‌شود چراکه طبق برخی بررسی‌های بین‌المللی حدود ۲۰ سال آینده ۱۵ و ۶ دهم درصد از بارندگی کشور کاسته می‌شود و کشورهای منطقه نیز این مشکل را خواهند داشت.
دکتر غلامحسین زمانی ضمن تأکید بر ضرورت اتخاد تدابیر خاص برای جلوگیری از بحران خشکسالی، اصلاح الگوی مصرف، واردات آب مجازی و مدیریت آب در سه بخش استحصال، توزیع و انتقال و مصرف را از جمله راهبردهای پیشگیری از بحران در وضعیت خشکسالی عنوان کرد.
عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی شیراز با بیان اینکه تغییر الگوی مصرف از محصولات دیگر به سمت برنج در کشور ایجاد کمبود می‌کند، یادآور شد: در اوایل انقلاب اسلامی مصرف سرانه برنج ۱۶ کیلوگرم در سال بود که در سال ۹۳ به بیش از ۴۶ کیلوگرم در سال رسید که برای اصلاح الگوی مصرف می‌توان مانند نشاسته مورد نیاز و پروتئین‌ها و آمینواسیدهای موجود در برنج را از طریق سایر محصولات مانند سیب‌زمینی و حبوبات تامین کرد.
وی کشت گیاهان ریشه‌ای مانند کاساوا که نشاسته فراوانی دارد و کم‌آب‌بر است را توصیه و خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مصادیق اصلاح الگوی مصرف مساله پرخوری است که در برخی کشور‌ها مانند چین و مصر هر نفر فقط دو یا سه قاشق برنج در یک وعده مصرف می‌کند.
اقدام دیرهنگام ایران در فرصت استفاده از آب‌های مجازی
رئیس بسیج اساتید استان فارس واردات آب مجازی را یکی دیگر از راه‌حل‌های پیشگیری از بحران در خشکسالی برشمرد و افزود: در برخی کشور‌ها به ویژه در آسیای میانه امکاناتی وجود دارد که باید از آن استفاده کرد و متاسفانه ایران در این زمینه دیر اقدام انجام داده است.
زمانی پیشنهاد داد: برخی محصولات مانند گندم و برنج به صورت فراسرزمینی کاشت شوند به گونه‌ای که شرکت‌ها و فارغ‌التحصیلان کشاورزی بتوانند سرمایه‌های سرگردان ایران را ببرند و زمین‌های سایر کشور‌ها را اجاره کنند و پس از کاشت و برداشت، محصول سالم و مطئمن به کشور صادر شود تا هم سرمایه به سمت تولید مثبت برود، هم اشتغال نیروی کار فراهم شود.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز به مدیریت آب در سه بخش مختلف استحصال، توزیع و انتقال و عرضه و مصرف اشاره و تصریح کرد: با توجه به آب‌خوان داری و آبخیزداری می‌توان استحصال آب از منابع بارندگی و برف و آب‌های سرگردان را به درستی ذخیره کرد که منجر به ایجاد سیل و خسارت نشود و به راحتی از دست نرود.
حدود ۴۰ درصد آب پشت سد‌ها تبخیر می‌شود
زمانی خاطرنشان کرد: برخی معتقدند حدود ۴۰ درصد آب بارانی که پشت دریاچه سد‌ها است تبخیر می‌شود که اگر با سیاست‌های خاصی این آب‌ها را ذخیره کنند، از هدرروی آب جلوگیری می‌شود.
وی با بیان اینکه در انتقال آب خیلی پِرت آب داریم، گفت: باید در انتقال آب دقت بیشتری شود و کانال‌های آبرسانی مناسب نیست و حجم زیادی از آب را از دست می‌دهد که ضروری است در انتقال آب دقت بیشتری شود.
عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز با تاکید بر ضرورت مدیریت در عرضه و مصرف آب گفت: باید با استفاده از روش‌های مناسب آبیاری تحت فشار، توسعه گلخانه‌ای، استفاده از کانال‌های کم‌مصرف که در آن‌ها هوای سرد وجود دارد و کاشت بذرهای زود بازده مصرف آب کشاورزی را مدیریت کرد.
تامین ۹۵ درصد نیاز کشور به روغن را از طریق واردات
زمانی تامین ۹۵ درصد نیاز کشور به روغن را از طریق واردات عنوان و اظهار کرد: وابستگی شدید تامین روغن کشور به خارج بسیار خطرناک است و اگر در بحران سیاسی وارد شویم، کشور با مشکل مواجه می‌شود بنابراین باید برای توسعه کشت دانه‌های روغنی تلاش بیشتری شود.
وی با بیان اینکه سالیانه بیش از سه میلیون تن کنجاله وارد می‌شود و این حجم بزرگی از وابستگی به خارج از کشور است، گفت: اگر کشت دانه‌های روغنی را توسعه دهیم، می‌توانیم نیاز داخل به کنجاله و روغن را تامین کنیم و از طرف دیگر کارخانجات روغن‌کشی و روغن‌سازی فعال می‌شود.
استاد دانشگاه شیراز درخصوص کاربردهای انرژی هسته‌ای در کشاورزی نیز توضیح داد: در بیش از ۱۰ زمینه مختلف انرژی هسته‌ای به توسعه کشاورزی کمک می‌کند و کاربرد دارد که اگر انرژی هسته‌ای توسعه یابد به صنعتی شدن و توسعه کشاورزی کمک می‌کند از جمله رادیو ایزوتوپ‌ها و مبارزه بیولوژیک علیه حشرات و آفت‌ها یا ردیابی آب که برای سنجش میزان و حرکت آب در زمین از آن استفاده می‌کنند.
انرژی هسته‌ای پیشران سایر علوم است
زمانی با بیان اینکه به طور کلی انرژی هسته‌ای به عنوان پیشران سایر علوم شناخته می‌شود یعنی اگر انرژی هسته‌ای را توسعه دهیم، باعث می‌شود رشته فیزیک، شیمی، مهندسی شیمی، مواد، الکترونیک و سایر رشته‌ها هم تحت تأثیر این علم قوی شود و توسعه یابند.
وی با تصریح اینکه وقتی انرژی هسته‌ای محدود شود در سایر رشته‌ها هم حالت رکود و توقف ایجاد می‌شود، گفت: متاسفانه در چندین بند از قراردادهای هسته‌ای مشکل وجود دارد که یکی از بندهای آن، این است که تمام موادی که مصرف دوگانه دارد، مثلا اگر قطعه خاص الکترونیکی هم در صنعت هسته‌ای و هم در ساخت دستگاه‌ها کاربرد دارد، به بهانه اینکه ممکن است در صنعت هسته‌ای مصرف شود واردات آن را ممنوع کرده‌اند که باعث شده تمام علوم ما تحت تاثیر قرار گیرد.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز افزود: با توجه به کاربردهای بسیار انرژی هسته‌ای، ضرورت دارد سازمان انرژی اتمی به جز توسعه رشته فیزیک هسته‌ای و مهندسی هسته‌ای، این زمینه علمی را در کشور حفظ کنند تا پایدار بمانند.
ضرورت توسعه کارخانجات تبدیلی
رئیس بسیج اساتید استان فارس گفت: فارس برای کشت انواع و اقسام گیاهان دارویی استعداد خوبی دارد که می‌تواند برای دانش‌آموختگان کشاورزی اشتغال خوبی داشته باشد.
زمانی با انتقاد از اینکه در فرآوری و تبدیل و عرضه گیاهان دارویی بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم، گفت: صنایع تبدیلی کافی برای فرآوری گیاهان دارویی نداریم و ضرورت دارد در زمینه توسعه کارخانجات تبدیلی اقدامات جدی‌تری انجام شود. تمام زحمات را کشاورز می‌کشد اما سود را کسانی می‌برند که حاصل دسترنج کشاورز را فرآوری و بسته‌بندی می‌کند.
انتهای پیام/
