از قطعه‌قطعه کردن مجسمه شاه در داراب تا سخنرانی سیدعلی اصغر دستغیب علیه رژیم پهلوی در مسجدالرضا
بر اساس گزارش مأموران ساواک، در روز اول محرم، مردم جهرم به رهبری سیدحسین آیت‌اللهی تظاهرات کردند که با دخالت مأموریت انتظامی مردم پراکنده شدند. در این رخداد براثر تیراندازی مأموران یک نفر زخمی گردید. همچنین در این روز، در شهرهای نیریز و فیروزآباد تظاهرات بود. در شهر شیراز در روز ۱۳ آذر هم‌زمان با سوم محرم، پس از خاتمه نماز جماعت در مسجد جامع شهر، سیدعبدالحسین دستغیب به منبر رفت و از رژیم انتقاد کرد. پس از پایان مجلس، مردم با شعار ضد رژیم از مسجد خارج و در خیابان‌های شهر تظاهرات کردند که با دخالت مأموران پراکنده شدند. شب‌هنگام نیز مردم شیراز بر روی پشت‌بام بانگ الله‌اکبر سر دادند.
همچنین در این روز، در جهرم تظاهرات شد که براثر تیراندازی کودک 9 ساله‌ای شهید و 6 نفر هم زخمی شدند. گفتنی است در این روز شمار زیادی از اقشار مختلف مردم آباده در تکیه شهر اجتماع و پس از خارج شدن از آن، شروع به تظاهرات کردند و بر ضد رژیم و شخص شاه شعار دادند. تظاهرات با دخالت مأموران، به خاک و خون کشیده شد. در این رخداد براثر تیراندازی مأموران 2 نفر شهید و 11 نفر زخمی گردید. همچنین در این روز در دیگر شهرهای استان همچون لار، نیریز و آباده تظاهرات بود. در روز ۱۸ آذر در نورآباد ممسنی 3 نفر به‌وسیله گروهان نورآباد دستگیر، سپس عده‌ای از اهالی نورآباد و روستاهای اطراف برای آزادی آنان به‌طرف گروهان رفته و قصد ورود به داخل گروهان و آزاد کردن آن‌ها را داشتند که براثر تیراندازی مأموران 2 نفر زخمی شدند.
تظاهرات روز تاسوعا در استان فارس
در روز تاسوعای حسینی، شهر شیراز شاهد تظاهرات باشکوهی بود. گروه‌های مختلف مردم از مرد و زن با در دست داشتن شعار نوشته‌های پارچه‌ای و عکس‌هایی از امام خمینی در مسجد جامع نو، صحن شاهچراغ و خیابان‌های احمدی و لطفعلی‌خان زند، اجتماع و آنگاه تظاهرات خود را آغاز کردند. آن‌ها هنگام ظهر نماز جماعت خواندند. در این تظاهرات شماری از دانشجویان قصد داشتند به مجسمه شاه حمله کنند که آقای مجدالدین مصباحی برای جلوگیری از هرگونه درگیری، مانع از این کار شد.
در داراب نیز روز تاسوعا تظاهرات بود. شماری از مردم مجسمه شاه را پایین آورده و به خارج از شهر برده قطعه‌قطعه کردند و به روستاهای اطراف بردند. در این تظاهرات براثر تیراندازی نیروهای ژاندارمری 5 نفر زخمی و یک نفر شهید شد. در شهر فیروزآباد نیز مردم در حسینیه‌ای اجتماع و به سخنرانی یکی از روحانیون به نام «سید علی موسوی» گوش دادند.
غیر از شهر شیراز، یکی از کانون‌های فعال انقلاب اسلامی در استان فارس شهر جهرم بود. در گزارش‌های ساواک درباره اوضاع این شهر و تدابیر در نظرگرفته شده، این‌چنین آمده است: «با عنایت به اینکه مردم شهرستان جهرم در اغتشاشات اخیر از خود سرسختی نشان داده‌اند و بیم آن می‌رود که در روزهای تاسوعا و عاشورا دست به آشوب و بلوا و اقدامات شدیدی زده و با عطف توجه به اینکه خواهان تقویت نیروهای جهرم و آماده کردن آن‌ها شدند، در پی این درخواست 4 دستگاه نفربر شنیدار از تیپ ۳۷ زرهی با تریلر تانک بر اعزام شد».
تظاهرات مردم شیراز در روز عاشورا
روز عاشورا نیز در شیراز طبق دعوتی که از قبل صورت گرفته بود بانوان در مسجد نو و آقایان در مسجد جامع اجتماع و با در دست داشتن عکس‌های امام خمینی و دادن شعار علیه رژیم پهلوی تظاهرات کردند. جمعیت در مسیر پادگان‌های نظامی از سربازان خواستند به مردم بپیوندند. شایان گفتن است که رژیم در این روز مأموران را از خیابان‌های شهر جمع‌آوری کرد.
سید علی‌اصغر دستغیب درباره تظاهرات روز عاشورا در شیراز این‌چنین می‌گوید: «راهپیمایی سراسری عاشورا در شیراز باشکوه فراوان برگزار شد. از صحن احمدبن موسی شاهچراغ (ع) سیل جمعیت خروشان حرکت کرد و از طرف میدان تره‌بار و دروازه سعدی به سمت فلکه شهرداری (میدان شهدای فعلی) تظاهرات کردند. در فلکه شهرداری جایگاه سخنرانی برپا شد و اجتماع مردم، سراسر میدان و خیابان‌های اطراف خصوصاً مسیر راهپیمایی تا دروازه شیراز را پوشانده بود. ابتدا آیت‌الله ربانی شیرازی سخنانی درباره تغییر و تحولات پس از پیروزی انقلاب و سیستم حکومت اسلامی ایراد و موقعیت آتیه ارتش را تشریح و تبیین کرد. سپس حجت‌الاسلام آقای حاج شیخ مجدالدین محلاتی مطالبی بیان داشت و بعدازآن قطعنامه راهپیمایی را این‌جانب قرائت کردم. در این حال حضرتین آیتین آقایان حاج شیخ بهاءالدین محلاتی و حاج سید عبدالحسین دستغیب در میان اجتماع عظیم و باشکوه مردم مؤمن و انقلابی شیراز حضور داشته و موجب دلگرمی و قوت قلب آن‌ها بودند».
تظاهرات روز عاشورا در دیگر شهرهای استان فارس نیز از شکوه و گستردگی خاصی برخوردار بود و مردم عزادار با حضور در مراسم این روزها خواهان سرنگونی رژیم پهلوی شدند.
مردم آباده ساعت ۹ صبح عاشورا در تکیه این شهر گرد آمدند. آن‌ها پس از گوش دادن به سخنرانی‌هایی که علیه شخص شاه صورت گرفت از تکیه خارج و در خیابان‌های شهر تظاهرات کردند. همچنین در این روز، در جهرم نیز تظاهرات بود. در این تظاهرات، ستون یادبود میدان ششم بهمن که در آن لوایح انقلاب سفید حک شده بود به دست یک آموزگار و چند دانش‌آموز با دیلم ویران شد.
گفتنی است که در این روز، مردم شهرهای فسا و داراب نیز تظاهرات کردند. در شهر نیریز هم دسته‌های عزادار با خواندن نوحه و دادن شعار علیه رژیم و درحالی‌که عکس‌های امام خمینی و دکتر شریعتی و سید جمال‌الدین اسدآبادی را با خود حمل می‌کردند به منزل سیدمحی‌الدین فال اسیری و سیدمحمد فقیه رفته و پس از شنیدن یک سخنرانی، ساعت ۱۳ پراکنده شدند. همچنین مردم این شهر در بعدازظهر نیز راهپیمایی کردند. تظاهرات مردم شهرهای استان فارس در روز بعد از عاشورا هم ادامه یافت. در روز ۲۱ آذر در داراب تظاهرات مردم به خاک و خون کشیده شد. در این میان یک نوجوان ۱۳ ساله شهید و 4 نفر زخمی شدند.
تظاهرات مردم فسا نیز سرنوشت تظاهرات مردم داراب را پیدا کرد. در ساعت ۲۱:۳۰ در این شهر تظاهرات شد که در اثر تیراندازی مأموران رژیم، یک نفر شهید و 8 نفر زخمی شد. در آباده و لار نیز تظاهراتی صورت گرفت. در ۲۲ آذر در شهر فسا هنگام تشییع‌جنازه یک نفر که در روز ۲۱ آذر شهید شده بود درگیرهایی پیش آمد که با دخالت مأموران و بر اثر تیراندازی آنان 3 نفر زخمی شد. همچنین در این روز، در شهر فیروزآباد نیز تظاهرات بود.
افزون بر این، شهر شیراز روز چهارشنبه، ۲۲ آذر شب‌هنگام، شاهد به خاک و خون کشیده شدن مردم به دست مأموران رژیم بود. در این رخداد مردم از مسجدهای منطقه کلبه سعدی تظاهرات خود را آغاز کردند. اما بر اثر تیراندازی یک استوار ارتش، ۲۳ نفر شهید شدند. در این میان یک سرباز شجاع، استوار قاتل را به سزای عملش رساند که فردای آن شب اعدام شد. مردم شیراز در روز جمعه، 24 آذر برای تشییع جنازه شهدای یادشده با همراهی روحانیان شهر همچون بهاءالدین محلاتی، مجدالدین محلاتی، سیدعبدالحسین دستغیب و سیدعبدالله زبرجد، از بیمارستان سعدی حرکت خود را آغاز کردند؛ اما این تظاهرات نیز به دست مأموران رژیم به خشونت کشیده شد و براثر تیراندازی آن‌ها 8 نفر زخمی شدند، ولی مردم بدون ترس و قاطعانه به حرکت خود تا قبرستان ادامه دادند و جنازه شهدا را تشییع کردند.
منبع: فارس
