نفس‌های غار سنگ‌شکنان جهرم به شماره افتاده است
با ریزش مجدد پیشانی غار تاریخی سنگاشکن جهرم و مسدودشدن ورودی این غار در روزهای اخیر، این غار در معرض خطر تخریب کامل قرار گرفته و به‌نظر می‌رسد نفس‌های این اثر منحصر به‌فرد به شماره افتاده است!
به گزارش شیرازه، چندروزي است که یکی دیگر از دهانه‌های
ورودي غار سنگ‌اشكن جهرم که یکی از بزرگترین غارهای مصنوعی و د‌ست‌کند جهان معروف
و به نوعی نماد جهرم است، مي‌گذرد و به نظر مي‌رسد كه باریکی، تعداد كم ستون‌هاي ايجاد
شده در پيشاني غار واردشدن فشارهاي ناشي از بارندگي، الودگی صوتی و... عامل اين تخریب
بوده است و بايد فكري به حال استحكام اين غار بي‌نظير كرد
.
بازديدکنندگان غار سنگ‌اشكن و خصوصا شهروندان جهرمي به خاطر دارند كه در بارندگي‌هاي شديد همواره ريزش آب از سقف اين غار، ديده مي‌شد؛ اما شدت بارندگي‌هاي پارسال، تاثير خود را بر دهانه‌ی ورودي غار گذاشت و اين احتمال وجود دارد كه ساير بخش‌هاي بزرگترين غار دالان‌دار خاور ميانه نيز دچار تخريب و ريزش شود .
ستون‌های ۸ و ۹ غار سنگاشکن در حادثه‌ی سیل ۲ و ۳ اسفند سال گذشته آسیب دیدند و ورودی غار مسدود شد. همچنین از ترک‌های عمیق سقف غار آب چکه می‌کرد .
از دیگر سو دخالت‌های انسانی نابجا نیز منجر به تشدید آسیب‌رسامی به این‌سازه‌ی عظیم تاریخی شده است .
یکی از ساکنان خانه‌های مجاور به این غار با گله از شدت آلودگی صوتی چند ماه اخیر که توسط لودرها و دستگاه‌های سنگ‌شکن و پیکور و... ایجاد شده است، با ابراز بی‌اطلاعی از صاحبان و مسئولان این حفاری و سنگ‌شکنی‌ها گفت: اینکه این افراد در کنار غار تاریخی سنگاشکن اقدام به کندن کوه می‌کنند و آیا مجوز برای این کار دارند، خودبخود بد است و منجر به آسیب به غار و اذیت و آزار همسایگان شده به کنار، اما سؤال اینجاست که اگر این افراد مجوز ندارند، چرا جلوی کار آنها گرفته نمی‌شود؟
وی با اشاره به لزوم رسیدگی مسئولان، افزود: اگر این افراد مجوز دارند باید دید چه کسی مجوز تخریب کوه را که فکر می‌کنم جزء منابع طبیعی به حساب می‌آید، صادر کرده است .
یکی دیگر از ساکنان کوچه‌ی سنگاشکن نیز گفت: این برای اولین بار نیست که این سر و صداها توسط دستگاه‌های سنگ‌شکن به راه می‌افتد. کل منطقه از این صدای مهیب عذاب می‌کشیدند و پیگیری‌های ما نیز نتیجه نداد تا اینکه کوه را صاف کردند .
مازیار الطافی، فعال میراث فرهنگی و مدیر سمن گردشگری بچه‌های شهر باربد گفت: نبود سازوکار مناسبی برای کنترل ورود موتورسیکلت و خودروها در نزدیکی غار سنگاشکن سبب شده که یکی از بزرگترین غارهای دست‌ساز جهان در وضعیت نامطلوبی باشد، به طوری که هر روز بیم آسیب به این بنای تاریخی وجود دارد .
الطافی با اشاره به سایر مسائلی که موجب تخریب بزرگترین غار دست‌ساز جهان می‌شود، افزود: «در دامنه‌ی کوه در سمت چپ غار سنگ‌شکنان چاه آبی قرار دارد که اداره‌ی آبفای شهرستان از آن برای تأمین آب شرب شهر جهرم استفاده می‌کند .
وی که کتابی درباره‌ی این غار نیز تألیف کرده است، در تشریح این موضوع خاطرنشان کرد: لای‌روبی و کف‌شکنی این چاه آب، توسط ماشین‌آلاتی انجام می‌شود که گاه وزنی نزدیک به بیست تُن دارند و تردد آنها از دهانه‌ی غار، به این بنای تاریخی آسیب می‌زند .
وی بر لزوم ایجاد مسیر دسترسی جداگانه به این چاه آب و ممانعت از تردد خودرو و موتورسیکلت‌ها به غار، تأکید و خاطرنشان کرد: سازه‌های تاریخی به صدا حساسند و ادامه‌ی این روند تهدیدی جدی برای غار سنگ‌شکنان جهرم است .
الطافی با اشاره به رفت‌و‌آمدهای ماشین سنگین گفت: بر اساس برخی تحقیقات، هر ضربه‌ای که دستگاه‌های کف‌شکن یا سنگ‌شکن ایجاد می‌کنند تا شعاع یک کیلومتر لرزه ایجاد می‌کند، گفت: سروصدا و رفت‌وآمد انواع خودروهای سنگین، موتور و... روند تخریب غار را سرعت بخشیده است .
نکته‌ی دیگری که سبب نگرانی دوستداران میراث فرهنگی شده، مرمت غیراصولی ستون‌های داخلی غار و بعضاً برخی دستکاری‌های انسانی است که سبب از بین‌رفتن نمای خارجی و داخلی غار شده است .
دبیر انجمن بچه‌های شهر باربد گفت: به علت نازک شدن برخی از ستون‌های قدیمی، این ستون‌ها برداشته شده و با میله‌گرد و بتن‌ریزی مرمت شده‌اند، اما این نوع مرمت سبب می‌شود که غار فشار لایه‌های بالایی سنگ‌ها را تحمل نکند و احتمال ریزش را افزایش دهد .
وی در ادامه گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در ابتدا تعداد و قطر ستون‌ها بیشتر از حال بوده و هم‌اکنون نیز پهنای ستون‌های انتهای غار نزدیک ۸ متر است اما ستون‌های جلوی غار به دلیل استخراج پی‌در‌پی سنگ و لزوم حمل سنگ‌های انتهایی باریکتر شده‌اند .
دبیر انجمن بچه‌های شهر باربد با بیان اینکه وقتی در جلوی غار را با انتهای غار مقایسه می‌کنیم، تعداد ستون‌های جلو، کمتر و باریکترند، افزود: به تدریج با افزایش عمق غار، قدرت باربری ستون‌ها کاهش یافته است، کما اینکه ستون‌های انتهای غار از ستون های جلوی غار باریکترند .
وی، با بیان اینکه یک دلیل ایجاد شکاف‌ها در سقف این غار، تأثیر طبقات فوقانی است، خاطرنشان کرد: هنگام بارندگی آب برای مدت طولانی بین درزهای این غار باقی می‌ماند و با گرم و سردشدن هوا موجب انبساط درزها و در نتیجه بزرگترشدن ترک‌های می‌شود .
وی با بیان اینکه به دلیل پیوستگی این شکاف‌ها در زمان بارندگی امکان ریزش وجود دارد، کمااینکه در سال اخیر دو بار پیشانی این غار ریزش کرد، ابراز داشت: در ایام بارندگی و پس از آن تا مدتی طولانی از سقف غار آب چکه می‌کند و این نشت آب تا مدتها پس از بارندگی ادامه دارد.
در این راستا فرماندار جهرم فارس گفت: مسئله‌ی ریزش غار، مسئله‌ای ملی است و ما با تمام تلاش را برای رفع این مشکل خواهیم کرد.
علی‌رضا صحرائیان با اشاره به تماس‌ها و مکاتبات از پیگیری‌های انجام‌شده توسط دادستانی شهرستان، اداره‌ی میراث فرهنگی استان و شهرستان، افزود: امنیت این غار باید تأمین شود و ما با همکاری آقای دکتررضایی، نماینده‌ی مردم شهرستان، ملاقات‌هایی را با آقای علی اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری کشور برای حل این معضل در نظر گرفته‌ایم.
معاون استاندار فارس ضمن درخواست برای پرهیز موقت از رفت و آمد در این مکان، گفت: با وضعیت حاضر غار سنگاشکن، هر گونه صدا و ضربه، منجر به ریزش بیشتر این بنای تاریخی می‌شود .
فرماندار ویژه‌ی شهرستان جهرم از میراث فرهنگی کشور خواست با توجه به در پیش بودن ایام نوروز، هرچه سریع‌تر به مرمت این سازه رسیدگی کنند.
ایسنا
نظرات بینندگان
