محور ساسانی در 3 شهرستان استان فارس و در پهنه‌ای به وسعت 200 کیلومتر واقع شده و شامل شهرگور، بنای موسوم به آتشکده و کاخ اردشیر در شهرستان فیروزآباد، کاخ ساسان در شهرستان سروستان و مجموعه آثار دوره ساسانی بیشاپور در شهرستان کازرون شامل شهر تاریخی بیشابور، نقوش برجسته تنگ چوگان و غار شاپور می‌شود.

*شانس ضعیف ایران برای ثبت محور ساسانی

هرچند پیش از این شانس ایران برای ثبت جهانی این پرونده ضعیف ارزیابی شده و محمدحسن طالبان معاون میراث فرهنگی کشور هم پیش از عزیمت به بحرین که مقصد برگزاری جلسه یونسکو بود، با اشاره به تغییر بسیاری از اعضای شورای میراث جهانی و عدم شناخت نسبت به افراد جدید، از احتمال مخالفت یونسکو با این مهم خبر داده بود، اما بررسی‌های ایکوموس (شورای جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی) ثابت کرد آثار تاریخی ایران گران‌بهاتر از آن است که نیازمند لابی و رایزنی باشد!

کشورهای مختلف حاضر در این نشست از چین در شرق دور گرفته تا استرالیا و کشورهای اروپایی نظیر اسپانیا و همچنین آذربایجان و بحرین و سایر همسایگان ایران، به این پرونده تاریخی رأی مثبت دادند.

*نقطه عطف در توسعه گردشگری 

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس، ثبت جهانی منظر باستانی ساسانیان را برگ زرین دیگری در افتخارات کهن دیار پارس دانسته و می‌گوید: این اتفاق عظیم نقطه عطفی برای توسعه گردشگری و اعتلای بیش از پیش آوازه فارس و شیرازه فرهنگ و تمدن ایران‌زمین در سطح جهانی خواهد بود.  

وی با اشاره به تعدد آثار تاریخی در استان بیان می‌کند: وجود این آثار ارزشمند فارس را در شمار برترین‌های کشور قرار داده و غنای دوران تاریخی باستانی در استان نیز مثال‌زدنی است.

*پیشنهاد ثبت موقت در یونسکو در سال 85

مصیب امیری با ابراز خرسندی از تعدد آثار ساسانی در استان بیان می‌کند: 5 شهر ساسانی گور فیروزآباد، دارابگرد، استخر، بیشاپور و سرمشهد کازرون در فارس قرار دارند و از 35 نقش برجسته ساسانی کشور، 30 نقش در استان فارس قرار دارد که خود را در کشور در حوزه تعدد آثار ساسانی سرآمد کرده است.

این مقام مسئوول با اشاره به پیشنهاد ثبت موقت مجموعه ساسانی فارس در یونسکو در سال 85 عنوان می‌کند: قرار بود در این ثبت موقت هر یک از آثار ساسانی به صورت مجزا ثبت شود، اما از آنجا که سالانه 2 اثر می‌تواند به ثبت جهانی برسد، تصمیم بر آن شد که 5 آثار ساسانی که در فارس قرار دارند در قالب منظر باستانی ساسانیان به ثبت یونسکو برسد.

*یک تیر و 7 نشان

امیری با اشاره به قرار گرفتن 7 اثر ساسانی در قالب یک پرونده ثبت جهانی اظهار می‌کند: بدین ترتیب کاخ ساسانی سروستان، شهر گور، قلعه دختر و کاخ اردشیر فیروزآباد، بیشاپور، تنگ چوگان و غار شاپور در این فهرست قرار گرفت.

مدیرکل میراث فرهنگی فارس می‌افزاید: با تهیه این منظر باستانی در قالب یک پرونده با یک تیر 7 نشان در نظر گرفته شد و از سال 94 و به ویژه سال گذشته در حوزه فعالیت‌های باستانی، مرمت، تامین زیرساخت‌های گردشگری و ... در این مناطق باستانی فعالیت‌های گسترده و جدی در دستور کار قرار گرفت.

وی تصریح می‌کند: پس از آن با بازدید چند روزه ارزیاب یونسکو که یک باستان‌شناس لبنانی بود در نهایت امروز این پرونده با افتخار به عنوان منظر باستانی ساسانیان به ثبت جهانی رسید.

*پرش ناگهانی

امیری با ذکر آثاری که پیش از این در فارس به ثبت جهانی رسیده بود، می‌گوید: در پی ثبت جهانی تخت جمشید، پاسارگاد، باغ‌های تاریخی پاسارگاد و باغ ارم، این بار 7 اثر در قالب یک پرونده به ثبت رسید که شمار آثار ثبت‌شده جهانی در فارس را به 11 اثر افزایش داد.

وی ادامه می‌دهد: با ظرفیت جدید ایجاد شده از این پس باید با تلاش بیشتری در تامین زیرساخت‌های گردشگری، کاوش‌های باستانی و ... اقدام کنیم.

*جلب توجه گردشگران خارجی

این مقام مسئوول با اشاره به برتری استان در حوزه ثبت آثار تاریخی در کشور بیان می‌کند: فارس در ثبت آثار جهانی مقام نخست کشور را به خود اختصاص داده است و اکنون ثبت محور ساسانی نقش مهمی در جذب گردشگر و تقویت این حوزه در کشور و بویژه استان فارس دارد.

امیری می‌افزاید: ثبت جهانی یک اثر مُهری است که موقعیت ویژه تاریخی و فرهنگی آثار را تایید می‌کند و موقعیت ویژه خود را در جهان به اثبات می‌رساند؛ به همین دلیل توجه گردشگران خارجی برای سفر به ایران و دیدن این جاذبه‌ها جلب می‌شود.

وی اضافه می‌کند: بدین ترتیب در شرایط کنونی، ثبت منظر باستانی ساسانیان در فارس امتیاز ویژه‌ای برای کشور به ارمغان می‌آورد که باید در توسعه گردشگری و اقتصادی مورد استفاده موثر قرار بگیرد.

این مقام مسئوول معتقد است: گردشگران خارجی اغلب آثار ثبت‌شده جهانی را در فهرست مقاصد سفر خود قرار می‌دهند که با توجه به ثبت قبلی آثار جهانی همچون تخت‌جمشید، این اتفاق به افزایش گردشگران خارجی و بویژه افزایش مدت زمان اقامت گردشگر در استان، ایجاد اشتغال مناسب، اشغال هتل‌ها و ... می‌انجامد.

امیری در پایان می‌گوید: در انجام این رویداد بزرگ، مسئوولان کشوری و استانی، فرمانداران محترم شهرستان‌های فیروزآباد، کازرون و سروستان و نمایندگان مجلس نقش موثری داشته‌اند که قابل تقدیر است.

*شهرت جهانی یک اثر 

مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی فارس نیز ضمن ابراز خرسندی از این ثبت جهانی بیان می‌کند: بی‌شک ثبت محور ساسانی در فهرست یونسکو در حوزه گردشگری اتفاق خجسته‌ای است زیرا توجه گردشگران خارجی در سفر به محورها و آثار ثبت‌شده جهانی معطوف می‌شود.

مسعود منیعاتی ادامه می‌دهد: درست به همین دلیل است که آمار بازدید از پارسه و پاسارگاد در فارس همواره در صدر بازدیدها قرار دارد و در یک جمله می‌توان گفت که ثبت جهانی مساوی با تضمین شهرت جهانی یک اثر است.

*مجموعه زندیه، هدف بعدی

وی تصریح می‌کند: اکنون که محور ساسانی به ثبت یونسکو رسید باید با تلاش هرچه تمام‌تر در حوزه تامین زیرساخت‌های گردشگری برای ایجاد اقامت و حضور بهتر گردشگران در این اماکن تاریخی عمل شود.

این مقام مسئوول معتقد است: مجموعه زندیه نیز از قابلیت ثبت جهانی برخوردار است که امیدواریم این پرونده نیز در ثبت جهانی خود در آینده نزدیک موفق شود.

فارس

انتهای پیام/