یادداشت؛
«سکوتی» که برازندۀ «رسانه» نیست
نقش ثاتیر گذاری که رسانهها، خاصه رسانه های نخبگانی چون نشریات دانشجویی، در فضای نخبگانی دانشگاه دارند، آنچنان قابل توجه است که می تواند الگویی برای رسانههای عمومی باشد.
شیرازه؛ رسانه را به عنوان رکن چهارم دموکراسی یاد می کنند که در عصر اطلاعات با آگاهی بخشی، شفاف سازی و اطلاع رسانی، نقش قابل توجهی در جامعه دارد؛ به گونهای که با در دست گرفتن رسانه، به راحتی میتوان بر جهان حکم رانی کرد.
رسانه به عنوان پلی میان مردم و دولت، مکلف است با رعایت اصل انصاف، و استقلال کامل، بدون جهت گیریهای جناحی و حزبی به وظیفهی خطیر خود، یعنی اطلاع رسانی و شفاف سازی بپردازد. رسانهای که در پی تحقق رسالت خود گام بر ندارد، نه تنها گام برندارد بلکه حتی اراده حرکت نداشته باشد یعنی به طور صحیح و دقیق به شفاف سازی، مبارزه با مشکلات و مفاسد در درون جامعه و آگاه ساختن مردم از ان ها بپردازد، مورد اطمینان مردم نخواهد بود؛ و سلب اعتماد و ریزش مخاطب همان آفتی است که اگر گریبان رسانه ای را گرفت، آتش به خرمنش خواهد زد!
جریان سازی در راستای مطالبه و خواست عمومی از جمله رسالت های مهم رسانه است و این موضوع، نه یک ادعا از سر گمان که تاریخ بدان شهادت می دهد لذا اگر کارکرد بهینه رسانه برای آگاه ساختن مردم را با سه مولفه سرعت، شفاف سازی و استقلال پی بگیریم، این امکان فراهم می شود که احقاق عدالت اجتماعی و مبارزه با فساد به گفتمان رایج ملت و یک مطالبه مردمی تبدیل شود و همین خواست عمومی توان قضایی کشور را برای مقابله صریح و سریع با متخلفان بالاتر ببرد.
در مقوله آگاهسازی در مسائل حساس و اساسی کشور نکته ظریفی که وجود دارد و درایت اهالی رسانه در الاهم فالاهم کردن صحیح مطالب است که در نهایت به آگاهسازی و مطالبهی به حق در زمان مطلوب منجر میشود. برخورداری از این هوش و درایت رسانهای میتواند برای اعتلا و پیشیرفت جامعه مفید فایده باشد و محدود به نوع خاص و جغرافیای خاصی از رسانه نیز نمی باشد؛ چه رسانههای فضای عمومی جامعه و چه رسانهها و نشریات نخبگانی چون نشریات دانشجویی، همه و همه نیازمند چنین درایت و هوشمندی هستند که تنها با حفظ استقلال فکری، انصاف، صداقت و دلسوزی برای کشور به دست میآید.
برای نمونه جریان مطالبهگریی که از رسانه مستقل دانشجویی برای روشنگری در محیط نخبگانی دانشگاه ایجاد می شود کم اهمیتتر از آگاهسازیها و اطلاع رسانیهای رسانههای عمومی در جامعه نیست؛ چه بسا به دلیل اهمیت جامعهی مخاطب نشریه دانشجویی از وزن بالاتری در رسانه ها برخوردار باشد.
ایجاد جریان مطالبهگر باید در زمانی دقیق و صحیح با ظرافتی عمیق اتفاق بیفتد که هیچ جریان و گروه معاندی نتواند از آن صدا برداشت سوء کند و به تعبیری این اقدام بازی در زمین دشمن نباشد. وقتی رسانه در طرح و بیان مسائل استقلال داشته باشد این قدرت را به دست میآورد که تا انتها و رسیدن به نتیجه مطلوب فعالیت خود را در مورد موضوع مطرح شده ادامه بدهد و نه اینکه همانند مثالهایی درسالهای گذشته، برای خوشایند برخی داستان مسکوت گذاشته شود.
به عنوان مثال در 14 اسفند سال 95 و بعد از گذشت نزدیک 9 ماه از افشای حقوقهای نجومی به منظور جلوگیری از فساد و رفع کندی رسیدگی به بازپسگیری بیت المال (که منجر به تذکر چند باره رهبر انقلاب مبنی بر ضربه خوردن اعتماد مردم از این قضیه، نامشرع بودن حقوقهای نجومی و نیاز به روشنگری برای مردم، شده بود) مادهی ۲۹ قانون ششم توسعه در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. براساس این ماده دولت موظف شد تا پایان سال 1396 هجری شمسی سامانهای را جهت انتشار عمومی کلیه دریافتیهای مسئولان و مدیران راه انداری کند. اما متاسفانه در عمل این قانون عملی نشد و با پایان مهلت قانونی وکلای ملت که چنین تکلیفی صحیحی را بردوش دولت محول کرده بودند در برابر این خلف وعده تقریبا سکوت کردند.
استقلال و انصاف رسانه چه عمومی و چه دانشجویی در چنین صحنههایی محک میخورد که در بزنگاه هایی که لازم است بر نکتهای تاثیر گذار و به حق تاکید کند، فریب جریان سازیها و داستان سراییهای ذی نفعان را نخورد. متاسفانه باید گفت گاهی عملکرد رسانه در پیشگیری و مبارزه با فساد ضعیف و در انجام رسالت اش در اگاهی بخشی و اطلاع رسانی سربلند نبودهاست و بهبود این شرایط نیازمند تلاش جدی اهالی رسانه (چه رسانه عمومی و چه دانشجویی) در بحث شفاف سازی است.
نقش ثاتیر گذاری که رسانهها، خاصه رسانه های نخبگانی چون نشریات دانشجویی، در فضای نخبگانی دانشگاه دارند، آنچنان قابل توجه است که می تواند الگویی برای رسانههای عمومی باشد. نشریات دانشجویی، میتوانند به عنوان پیشتازانی مستقل و صادق و بدون غرض، اطلاع رسانی و آگاهی بخشی را از همان محیط دانشگاه شروع کنند و به شفاف سازی در مورد قوانین و نکات مبهم مسائل کشور و نظام آموزشی دانشگاه بپردازند، و با ایجاد محیط تبادل نظر نخبگانی، هستهی آینده ساز یک جامعه را با افرادی آگاه، مطالبهگر و متعهد تقویت کنند.
*ساهره مشایخ
مسئول خانه نشریات بسیج دانشجویی استان فارس
*ساهره مشایخ
مسئول خانه نشریات بسیج دانشجویی استان فارس
نظرات بینندگان