کد خبر: ۱۳۱۶۵۵
تاریخ انتشار: ۱۶:۲۵ - ۰۹ مرداد ۱۳۹۸
عصرانه‌ای با استاد سخن:

خاکی باش تا دریا باشی!

سرویس فرهنگی شیرازه در نظر دارد از این پس به منظور آشنایی هر چه بیشتر عموم مردم با آثار فکری و ادبی این شاعر پارسی‌گوی، هر روز در بخش «عصرانه‌ای با استاد سخن» از میان واژگان ادیبانه این اندیشمند، گزیده سخنانی را انتخاب و با رویکردهای دنیای مدرنی که در آن زندگی می‌کنیم گوهر نهفته در بوستان و گلستان سعدی را معرفی کند.
پایگاه خبری تحلیلی شیرازه؛ اصولا هر گونه مقایسه‌ای برای ارزشگذاری بین اشعار حافظ و سعدی نوعی ناسپاسی به هر کدام از این دو شاعر است. هر چند که دوران زندگی شیخ عجل و خواجه حافظ شیرازی تقریبا به هم نزدیک بوده است و از آن فراتر هر دوی این بزرگان ادب پارسی در شهر شیراز به سرایش شاهکارهای ادبی پرداخته اند با این وجود نباید ازاین نکته گذشت که در مقایسه با دیوان حافظ آنگونه که می‌بایست، بوستان و گلستان سعدی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این در حالی است که بزرگترین گنجینه‌های فکری و فرهنگی ایران  در آفریده‌های ادبی سعدی بازتاب یافته است.
 
سرویس فرهنگی شیرازه در نظر دارد از این پس به منظور آشنایی هر چه بیشتر عموم مردم با آثار فکری و ادبی این شاعر پارسی‌گوی، هر روز در بخش «عصرانه‌ای با استاد سخن» از میان واژگان ادیبانه این اندیشمند، گزیده سخنانی را انتخاب و با رویکردهای دنیای مدرنی که در آن زندگی می‌کنیم گوهر نهفته در بوستان و گلستان سعدی را معرفی کند:
 
  یکی قطره باران ز دریا چکید                        خجل شد چو پهنای دریا بدید
 
که جایی که دریاست من کیست؟                گر او هست حقا که من نیستم
 
چو خود را به چشم حقارت بدید                   صدف در کنارش به جان پرورید
 
سپهرش به جایی رسانید کار                       که شد نامور لؤلؤ شهسوار
 
بلندی از آن یافت کو پست شد                    در نیستی کوفت تا هست شد

 
 
 آنچه که در این پنج بیت تجلی پیدا کرده است، نشان از آن دارد که فروتنی تا چه اندازه در دریای وسیع سخنان حکیمانه سعدی نقش داشته است. فروتنی یا انچه که در عرفان اسلامی «خضوع» خوانده می‌شود آنچنان مقام بالایی در اشعار وی دارد که فرد فروتن به دریایی تشبیه می‌شود که با وجود وسعتش همیشه آرام و پذیرای هر چیزی است.

  او در این پنج بیت به صورت نمادین این نکته را یادآور شده است که انسان به عنوان یک موجود اجتماعی با ابزار ادب و اخلاق سنجیده می‌شود و اگر کسی در اوج داشته‌های مادی و معنوی هم باشد اما غرور در اخلاقش نمایان شود، کوچک بودن خود در مقابل دیگران را نشان داده است. با این وجود اما حکایت کوتاه در این ابیات خود گویای فحوای کلام سعدی است و احتیاج به تشریح و تحلیل بیشتر ندارد چرا که هنر شیخ عجل در مؤجز و مردمی سخن گفتن بوده است.

 مرحوم داریوش شایگان، فیلسوف و اندیشمند نامدار ایرانی در کتاب «پنج اقلیم حضور» در مورد این چند بیت نوشته است: این قطعه شعر از «بوستان» در نهایت لطافت، چکیده حکمت سعدی را، از تواضع و صداقت و احسان تا عرفان و مهر و عشق، همه را یکجا در خود گنجانیده است.
 
انتهای پیام/
نویسنده :
سعید دهقانی
نظرات بینندگان