کد خبر: ۱۳۳۶۱۹
تاریخ انتشار: ۰۷:۵۸ - ۲۹ مهر ۱۳۹۸

سرگذشت عجیب خاندان نمازی‌؛ از مرجعیت دینی ضدانگلیسی تا پادویی غرب/ محمد مصدق: نمازی عامل انگلیسی‌هاست

خاندان تاجر نمازی از خانواده‌های شناخته شده شیراز از دوره زندیه و قاجاریه می‌باشند که افراد این خانواده دارای تجارت خانه‌های بزرگ در کشورهایی همچون هند، چین، هنگ کنگ و مصر بوده‌اند به طوری که یکی از افراد این خانواده که در قاهره تجارت خانه داشته‌است به وزیر اقتصاد جمال عبدالناصر منصوب می‌گردد.
پایگاه خبری شیرازه؛ سال 1293 ارتش انگلستان به سرزمین اسلامی عثمانی حمله کرد. یکی از جبهه‌های حمله، محور جنوب عراق بود. در آن زمان آیت‌الله شیخ فتح‌الله نمازی اصفهانی، مشهور به شیخ‌الشریعه، از زمرۀ علمایی بود که فتوای جهاد در برابر انگلستان را صادر کرد. سه سال پیش از آن نیز وقتی روس‌ها به شمال ایران حمله کردند شیخ‌الشریعه فتوای مشابهی صادر کرد.

 سال 1299 نیز وقتی انگلیسی‌ها مجددا به عراق حمله کرده و بصره را اشغال کردند، باز هم فتوای جهاد صادر کرد.

یکی از فرزندان شیخ‌الشریعه نیز در دوران قبل از انقلاب به پاکستان رفته و مرجعیت امام خمینی را ترویج می‌کرد. هم‌چنین یکی از نوادگان شیخ‌الشریعه، شیخ محسن نمازی شیرازی به هندوستان رفت و در کلکته در ایالت بنگال غربی هند زندگی کرد و در دانشگاه همان شهر به تدریس عربی و فارسی مشغول شد. قبل از سفر به هندوستان، شیخ محسن در نجف اقامت داشت و در همان‌جا بود که پسرش محمدباقر به دنیا آمد. محمدباقر از همان بچگی همراه پدر به هندوستان رفت.

در آن زمان، هندوستان بخشی از امپراتوری انگلستان بود و محمدباقر نیز تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در یکی از مدارس انگلیسی و مسیحی کلکته گذراند. بعد از دیپلم، برای تحصیل دانشگاه در همان کلکته به دانشگاه اس. ای. زاویرز (S.E.Xaviers) رفت که باز هم متعلق به انگلیسی‌ها و مسیحی‌ها بود. محمدباقر نمازی بعد از اینکه مدرک لیسانس کارشناسی اقتصاد را گرفت، به سرزمین اجدادی‌اش یعنی ایران برگشت و مدتی در کیهان انگلیسی مشغول به کار شد.

اما کمی بعد، در 21 فروردین 1339، در سازمان برنامه و بودجه که تازه تاسیس شده بود استخدام شد و سازمان برنامه و بودجه هم وی را برای ادامۀ تحصیل بورسیه کرد و به آمریکا فرستاد. محمدباقر فوق‌لیسانس اقتصاد توسعه را از دانشگاه واندربیلت (Vanderbilt) در آمریکا گرفت.

محمدباقر بعد از فارغ‌التحصیلی به ایران برگشت و در سازمان برنامه‌وبودجه پله‌های ترقی را یکی پس از دیگری طی کرد.

سرگذشت عجیب خاندان نمازی‌ها؛ از مرجعیت دینی ضدانگلیسی تا پادویی غرب/ محمد مصدق: نمازی عامل انگلیسی‌هاست
خانوادۀ نمازی از خانواده‌های بزرگ شیراز بود. یکی از اعضای خاندان نمازی‌ها، محمد نمازی، عضو رسمی فراماسونری بود و لژ روشنایی را اداره می‌کرد.

 محمد مصدق هم به او بدبین بود و او را عامل انگلیسی‌ها می‌دانست. از دیگر اعضای خاندان نمازی‌ها، مهدی نمازی، سناتور و عضو حزب ایران نوین به ریاست هویدا بود. یکی از دختران خاندان نمازی هم با یکی از اشراف انگلیسی که سفیر انگلیس در آمریکا بود ازدواج کرد.

به این ترتیب خانوادۀ نمازی از آن سابقۀ اجتهاد و مبارزه، در طی یک نسل ناگهان دچار دگرگونی شده و به عنوان خانواده‌ای غرب‌گرا در فضای سیاسی دوران پهلوی دوم ظهور کردند.

 محمدباقر نمازی بعد از مدتی ازدواج کرد. خانم نمازی به استخدام سازمان امور استخدامی کشور درآمد و به این ترتیب زن و شوهر هر دو پله‌های ترقی را طی کردند.

سرگذشت عجیب خاندان نمازی‌ها؛ از مرجعیت دینی ضدانگلیسی تا پادویی غرب/ محمد مصدق: نمازی عامل انگلیسی‌هاست
محمدباقر جایگاه بالاتری پیدا کرده بود و حتی در 18 فروردین 1353 توانسته بود به سمت معاونت سازمان برنامه و بودجه برسد و در همان روز به همین مناسب به دیدار شاه و مراسم دستبوسی برود. شاه در مهرماه همان سال او را به عنوان عضو هیئت امنای دانشگاه بلوچستان منصوب کرد و دو سال بعد نیز شاه طی حکمی او را به سمت معاون امور سازمانهای محلی و عدم تمرکز گماشت. آخرین سمت مهم او با حکم شخص شاه استانداری خوزستان بود که در تاریخ 17 شهریور سال 1356 انجام شد.

سرگذشت عجیب خاندان نمازی‌ها؛ از مرجعیت دینی ضدانگلیسی تا پادویی غرب/ محمد مصدق: نمازی عامل انگلیسی‌هاست
 شش ماه بعد از انتصاب محمدباقر نمازی به استانداری خوزستان، در اسفند سال 1356، سفر شاه به خوزستان انجام شد و محمدباقر وظیفۀ استقبال از او را به عهده گرفت. محمدباقر در این دوران به فردی بانفوذ در رژیم پهلوی بدل شده بود.

 اما انقلاب از دی ماه سال 56 به اوج رسیده بود و هر چهل روز چند شهر بزرگ و کوچک کشور به صحنۀ اعتراض مردم به رژیم تبدیل می‌شد.

در آن دوران خوزستان نیز آبستن وقایع مهمی بود. سرانجام تابستان 1357 واقعۀ مهیب سینمارکس آبادان تحت مسئولیت استانداری محمدباقر نمازی رخ داد. حادثه‌ای که طی آن چند صد نفر از مردم در یک سینما و در حین تماشای فیلم گوزن‌های مسعود کیمیایی زنده در آتش سوختند و آتش انقلاب شعله کشیده بود.

 یازدهم مهرماه 1357 که تهران به طور مداوم صحنۀ تظاهرات مردم بود، محمدباقر باز هم به دستبوسی شاه رفت و این آخرین بار بود.

با پیروزی انقلاب محمدباقر نمازی پیاده از مرزهای ایران فرار کرده بود. محمدباقر لباس بلوچ پوشید و با پای پیاده از کوه‌های بلوچستان و مرز ایران عبور کرد و خودش را به پاکستان رساند و پناهنده شد. کمی بعد محمدباقر همراه همسر و فرزندان به آمریکا رفت و سرانجام تابعیت آمریکا را گرفت.

در این سوی جهان، در ایران، برای یک دهه هنوز کشور در آتش جنگی که صدام به پشتیبانی شرق و غرب علیه ایران به راه‌انداخته بود می‌سوخت و در همین زمان، در آن سوی جهان، محمدباقر نمازی خودش را در آمریکا جا می‌انداخت و روابطش را پیدا می‌کرد.

محمد باقر نمازی پس از پیروزی انقلاب تا سال ۶۲ به طور مخفی در کشور زندگی کرده و بعد از آن متواری می شود. نمازی پس از انقلاب به تدریج و پس از مشورت های مستمر با دولت های متعدد در امریکا، به یکی از عوامل کلیدی شبکه سازی برای ایجاد تغییر در ایران بدل می شود. وی با تغییر شکل فعالیت های خود، مقابله با جمهوری اسلامی را از طریق حضور در انجمن ها و مجامع بین المللی و فعالیت های اقتصادی و اجتماعی ـ به اصطلاح بشر دوستانه ـ در دستور کار قرار می دهد.

 از مهمترین این موارد می توان به تشکیل سازمان مردم نهاد «همیاران غدا» اشاره کرد که بعدها در اعترافات برخی متهمین فتنه ۸۸ نیز به صراحت از نقش این سازمان به ظاهر مردم نهاد در شبکه سازی و سازمان دهی جریان آشوب انگلیسی ـ امریکایی در ایران پرده برداری شده است. این موسسه همچنین به شدت در پروژه کاهش جمعیت در ایران فعال بوده است.

نمازی در سال ۸۰ با سوءاستفاده از شرایط کشور در دوره اصلاحات به ایران بازگشته و اقدام به ارتباط گیری با برخی افراد و شخصیت های موثر و همچنین برخی گروه های فعال سیاسی و اجتماعی می کند. عضویت و ارتباط گسترده با نهادهای وابسته به سازمان ملل، ارتباط با گری سیک و عضویت در پروژه گلف۲۰۰۰، ارتباط نزدیک با آلن ایر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، مرکز CIPE و جان سولیوان مدیر موسسه، ارتباط با بنیاد فورد و موسسه نایاک (لابی ایرانیان مقیم آمریکا) نمونه ای از دهها فعالیت مستمر و هدف مند این فرد به منظور تحقق اهداف سازمان های جاسوسی و لابی های سیاسی ضدانقلاب درایران بوده است. دستگیری اخیر وی پس از ورود به کشور با هدف کشف لایه های پیچیده فساد اقتصادی و اطلاعاتی گسترده شبکه مرتبط با انگلیس و امریکا در ایران صورت گرفته است.

جنجالی‌ترین چهره خاندان
حسن نمازی، پسر محمد نمازی، جنجالی‌ترین چهره این خاندان در سال‌های اخیر است؛ و علی‌القاعده در شناسنامه «محمدحسن» نام دارد یعنی نام پدربزرگش را بر او نهاده‌اند. حسن نمازی در ۲۷ ژانویه ۱۹۵۰/ ۷ بهمن ۱۳۲۸ در شهر واشنگتن، پایتخت ایالات متحده آمریکا، به دنیا آمد، در سال ۱۹۷۲ تحصیلاتش را در دانشگاه هاروارد با اخذ مدرک لیسانس به پایان برد و در همین سال با مرگ پدر میراثی عظیم به او رسید. به گزارش شبکه مالی بلومبرگ، در کمپانی سرمایه‌گذاری حسن نمازی، «نمازی کاپیتال» ، بیش از سه میلیارد دلار پول در گردش است.

نمازی از حامیان مالی بیل کلینتون در انتخابات ریاست‌جمهوری بود و به این دلیل در آخرین روز سال ۱۹۹۸ کلینتون او را به عنوان سفیر ایالات متحده در آرژانتین منصوب کرد ولی به دلیل شکایت شریک سابق نمازی، سهراب وهاب‌زاده، مجلس سنا حکم کلینتون را تأیید نکرد.

سرگذشت عجیب خاندان نمازی‌ها؛ از مرجعیت دینی ضدانگلیسی تا پادویی غرب/ محمد مصدق: نمازی عامل انگلیسی‌هاست

نمازی عضو نهادهایی متنفذ چون «شورای روابط خارجی» و مرکز مطالعات خاورمیانه مؤسسه «راند» بود و در سال‌های ۱۹۹۰- ۱۹۹۸ نایب رئیس «دانشنامه ایرانیکا»، به ریاست دکتر احسان یارشاطر. حسن نمازی و هوشنگ انصاری تنها ایرانیان عضو هیئت گردانندگان «انجمن آسیا» هستند؛ مؤسسه‌ای که جان راکفلر سوّم در سال ۱۹۵۶ در نیویورک تأسیس کرد.

زمانی که کلینتون حکم نافرجام سفارت حسن نمازی را صادر کرد، برخی محافل ایرانی در این باره چنین نوشتند:  حسن نمازی در کنار کلینتون «بیل کلینتون رئیس‏ جمهور آمریکا در آخرین روز سال میلادی۱۹۹۸ طی حکمی حسن نمازی، یک سرمایه‏ دار آمریکایی ایرانی تبار، را به‏‏عنوان سفیر این کشور در آرژانتین تعیین کرد. کاخ سفید با انتشار بیانیه ‏ای در این مورد، نمازی را چنین معرفی کرده است: آقای حسن نمازی از نیویورک در حال حاضر رئیس شرکت سرمایه‏ گذاری نمازی است. وی از سال ۱۹۷۲ در بازارهای دولتی و خصوصی سرمایه ‏گذاری کرده است و تجربه زیادی در زمینه املاک و مستغلات دارد.

 از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۷نمازی در هوستون، تکزاس، و حومه واشنگتن دی. سی. به فعالیت‏های ساختمانی و از جمله ساخت یک اداره به مساحت ۳۰۰ هزار متر مربع، که توسط آی. بی. ام. طراحی شده، مشغول بوده است. آقای نمازی در جامعه علمی نیز فعال است و در سال ۱۹۹۶ به ‏‏عنوان عضو افتخاری مرکز علمی جان هاروارد پذیرفته شده است. او به‏ تازگی در کمیته بازدید دانشگاه هاروارد، وابسته به مرکز امور بین‏ الملل، مشغول به کار بوده و یکی از اعضای پیشین کمیته مشورتی خاورمیانه دانشگاه هاروارد بوده است.
 همچنین در ارتباط با این دانشگاه، نمازی عضو هیئت معتمدان موسسه علم و اعصاب و روان و یکی از اعضای هیئت مدیره دائره‌المعارف ایرانیکا وابسته به دانشگاه کلمبیا است. آقای نمازی در واشنگتن دی. سی. به ‏دنیا آمده است… او و همسرش، شیلا، و سه فرزندش، یاسمین و کامیار و لیلا، در نیویورک سکونت دارند.» همچنین حسن نمازی از حامیان مالی اوباما در انتخابات ریاست جمهوری بود.


نظرات بینندگان