کد خبر: ۱۴۰۰۸۷
تاریخ انتشار: ۱۲:۰۷ - ۱۰ تير ۱۳۹۹

بررسی نقش زنان شهرنشین در تعدیل الگوی مصرف در خانه

در حقیقت فرصت رشد و صنعتی شدن جامعه وحضور فعال زنان برای کار در محیط خارج از خانه و فعالیتهای اجتماعی باعث شد تا یک تغییر نگرش در انتخاب وتهیه همه اقلام مورد نیاز اولیه وحتی ثانوبه افراد ایجاد شود. سبکی که در آن تنوع طلبی واسراف ویا راحت طلبی به وضوح دیده می شود وهمین مسئله سبب سرعت بخشی به روند هدر رفت منابع عمومی در سطح جامعه و بالا رفتن هزینه های مصرف خانوار را به همراه داشته است.
چکیده:
حرکت جامعه به سمت صنعتی شدن و رشد در زمینه تولیدات کارخانه ای و تجمع افراد در فضاهای گسترده شهر ، سبب شده تا سبک وشیوه تولید ونیاز های مختلف افراد به گونه ای متفاوت تغییر پیدا کرده، ودر طول مدت کوتاهی با حمایت سرمایه داری از محصولات پر زرق وبرق تجاری وبازرگانی، جذب فراوانی را برای همه در رفتن به سمت مصرف گرایی بدون در نظر گرفتن نیازهای اصلی خود فراهم کند. 
در این میان زنان که قبلا در خانواده وجامعه کوچک روستایی ، خود تولید کننده اکثر نیاز های خوراکی وپوشاکی  بودند هم، با توجه به مهاجرت ویا تبدیل فضای روستایی به جامعه های گسترده شهری در فاصله زمانی کوتاه ، سبک وشیوه زندگی آنها  نیز متفاوت شود. 
 در حقیقت فرصت رشد و صنعتی  شدن  جامعه وحضور فعال زنان برای کار در محیط خارج از خانه و فعالیتهای اجتماعی  باعث شد تا یک تغییر نگرش در انتخاب وتهیه  همه اقلام مورد نیاز اولیه وحتی ثانوبه افراد ایجاد شود. سبکی که در آن تنوع طلبی واسراف ویا راحت طلبی به وضوح دیده می شود  و همین مسئله سبب سرعت بخشی به روند هدر رفت منابع عمومی در سطح جامعه و بالا رفتن هزینه های مصرف خانوار را به همراه داشته است. 

مسئله ای که در سالهای اخیر در برنامه ریزی ها وسیاستگذاری های کلان از سوی مسئولیم کشور به آن توجه شده ، باز بینی واصلاح الگوی مصرف  بوده ، به ویژه در خانواده که به عنوان یک نهاد اجتماعی کوچک، مبدا رشد وآموزش همه افراد جامعه است . زنان در خانواده نقش محوری را در آموزش های ابتدایی به فرزندان دارند وبا مدیریت واصلاح رفتارهای صحیح اعضا خانواده در مصرف،  می توانند بیشترین تاثیر را در این زمینه داشته باشند.  
از این رو دولت باید سعی کند تا هم قالب دستورالعمل های تئوری را اصلاح کرده وهم به آن اکتفا نکرده وبا طراحی و برنامه ریزی های مناسب اجرایی واستفاده از توان واستعداد های نهاد های مختلف، اهتمام خود را درجهت آموزش های مهارتی در سطوح مختلف برای همه اعضا خانواده فراهم کند.

مقدمه:
مصرف،  امروزه به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است. در دنیای نوين امروز، جایگاه مصرف مادی فراتر رفته و عمیقاً در فرهنگ و هویّت افراد و جوامع نفوذ کرده است. با رشد روزافزون مصرف، تبعات آن، یعنی مصرفگرایی و رفاهزدگی نیز گسترش یافت. این مسئله ابتدا درکشورهای غربی و سپس درکشورهای جهان سوم ، بهويژه کشورهای اسلامی رواج پیدا کرد، به گونهاي که امروزه گاه مشاهده میشود  مصرف گرایی در این کشورها، حتی گوی سبقت را از کشورهای غربی نیز ربوده است. (مؤذّن، معصومه ، هاشمیان، سید محمد حسین(1384)   کشور ما نیز از این مسئله مستثنا نبوده است و رشد روز افزون مصرف در جامعه، سبب شده سیاستگذاران و اندیشمندان جامعه نسبت به این موضوع حساسیت نشان دهند و آن را درسیاست های کلان کشور، مدّ نظر قرار دهند. از آنرویی که مصرف به شدت متأثر از فرهنگ است، باید مسئله را از زاویة فرهنگی بررسی نمود. در میان نهادهای موجود در جامعه، نهاد خانواده مهمترین نهاد فرهنگی محسوب میشود؛ زیرا افراد از اولين لحظة وجود خود در این دنیا، در دریافت و پذیرش فرهنگ، تحت تأثیر خانواده هستند. خانواده سبب انتقال فرهنگ، پرورش نسل و جامعهپذیری افراد است. در میان اعضای خانواده نیز زنان عنصري فرهنگساز، تلقّی میشوند. آنان با تأثیرگذاری بر همسران و فرزندان خود، میتوانند فرهنگی را نهادینه کنند یا از بین ببرند. بسياري از بزرگان و اندیشمندان هم به این ویژگی زنان اشاره کردهاند؛ از جمله حضرت امام خميني (رحمت الله علیه) در بیانات خود، به این نقش زنان توجه ویژهای داشتهاند. ایشان زن را مبدأ همة سعادتها و خیرها میدانستند و معتقد بودند: زن مربّی جامعه است   و همچون قرآن، انسانساز ... 
ازاینرو، به نظر میرسد اگر قرار است در زمینة اصلاح الگوی مصرف و نهادینهسازی الگوی مطلوب گامی برداشته شود باید از زنان و خانواده آغاز کرد.
بررسی نقش زنان شهرنشین در تعدیل الگوی مصرف در خانه
ضرورت و اهمیت اصلاح الگوی مصرف
مسئله ای که هم اکنون در کشورمان شاهد آن هستم روند تسریع در تبدیل روستا ها و بخش ها به شهر های کوچک وشهر های کوچک به کلان شهرها ست وهمین اتفاق سبب شده تا بسیاری از سبک های زندگی افراد  و فرهنگ ها ورسوم های ساده روستایی را متفاوت ومتناسب با شرایط شهرنشینی تغییر دهد ..یکی ازمهمترین آنها تهیه و تولید نیازهای اصلی خانواده توسط همه اعضا واز جمله زنان است . دقت در استفاده بهینه ومناسب از امکانات و داشتن روحیه قناعت نیز سبب می شد تا توقعات افراد بیشتر از حد توان آنها نباشد.
اما زندگی در شهر واقتضاعات شهرنشینی ودور شدن از فرهنگ اصیل  و بومی ، زمینه را برای ایجاد یک تفکر اشتباه در استفاده  صحیح از منابع همگانی ومصرف خانواده وجامعه فراهم کرده است.. با مطالعه وبررسی آمارهای استفاده ازکالاها وحامل های انرزی ومقایسه آن با کشور های دیگر به خوبی می توان دریافت که میزان مصرف در کشور ما در حد بالایی قرار داشته واین میزان خارج از حد نیاز های اصلی خانواده است.
ضرورت واهمیت  توجه به این مسئله  وتفییر نوع نگرش خانواده  وبه خصوص زنان که  محوریت مصرف را در خانه دارند ومی توانند نقش بسزایی در مدیریت وتعدیل الگوی مصرف داشته باشند سبب شد تا در سال 88 امام خامنه ای شعار سال را اصلاح الگوی مصرف نامگذاری کنند اما  چرا در حال حاظر که حدود 11 سال از اشاره  وتاکید رهبر برای ایجاد گفتمان سازی وآموزش وشناخت صحیح همه افراد جامعه در این موضوع می گذرد  همچنان برنامه ریزی دقیق وعملکرد مناسبی در اینباره  توسط دولت ومسئولین در دوره های مختلف وحتی نهاد های فرهنگی واجتماعی  مردمی صورت نگرفته است. 

مفهوم شناسی الگوی مصرف زنان شهرنشین

اﻟﮕﻮ: در ﻟﻐﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﺮﻣﺸﻖ، ﻣﺜﺎل و ﻧﻤﻮﻧﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ. 
مصرف گرایی:  ﻣﺼﺮفﮔﺮاﯾﯽ ﻣﻌﻀﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ روزﺑﻪروز ﺷﮑﺎفﻫﺎي ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣـﯽﮐﻨـﺪ و اﯾـﻦ ﺷﮑﺎف  ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ﮔﺎه ﺑﻪ ﺣﺪي ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﺼـﺮف ﺑﺮﺧـﯽ ﮐﺎﻻﻫـﺎ، ﻧﺸـﺎن دﻫﻨـﺪه ﺑﺮﺗـﺮي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﯽﺷﻮد. 
ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺼﺮف ﻧﺸﺎﻧﻪ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدي و ﮔﺴـﺘﺮش رﻓـﺎه ﻋﻤﻮﻣﯽ اﺳﺖ، وﻟﯽ در دو دﻫﻪ اﺧﯿـﺮ، ﻣﺼـﺮف  ﭼﻨـﺎن بـﯽ وﯾـﻪ ﺑـﻮده ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﺑﯿﻤـﺎري و ﻧﺎﺑﻬﻨﺠﺎري اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﯾﮑﯽاز عوامل مهم گرایش به مصرف گرایی، سیاست های نظام سرمایه داری حاکم بر دنیاست، چرا که نظام سرمایه داری برای تداوم خود باید به ترویج مصرف گرایی دامن بزند وبا بهره گیری از رسانه های جمعی و ﺗﺒﻠﯿﻐـﺎت ﻧـﻮﯾﻦ، آن را ﺗﺴـﺮﯾﻊ ﺑﺨﺸـﺪ. اﻧﺤـﺮاف ﻣﻠـﺖﻫـﺎ و دوﻟـﺖﻫـﺎ از اﻟﮕـﻮي ﺻـﺤﯿﺢ ﻣﺼـﺮف، از ﻧﻘﺸـﻪﻫـﺎي ﺿـﺪ اﻧﺴـﺎﻧﯽ ﻗﺪرتﻫﺎي ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ اﺳـﺖ. .(کارپرور، ریحانه،1390) 
شهرنشینی: شهرنشینی فرآیندی است که در ان تغییراتی در سازمان اجتماعی سکونتگاههای انسانی به وجود می آید که حاصل افزایش ، تمرکز و تراکم جمعیت می باشد . از نظر سازمانی ، در شهرنشینی دگرگونیهایی در ساخت اجتماعی _ اقتصادی و کارکردهای جمعیتی ظاهر می شود. این جریان تغییراتی را در ساخت فضای داخلی شهرها به وجود می آورد .( شکویی، حسین،1374).
 جامعه شهری با ویژگی‌¬ها و خصوصیات خاص خود، نشانه¬‌های رفتاری و ارزش‌های شخصیتی خاص را در قشرهای شهرنشین ایجاد می‌-کند. جامعه شهری و رفتار شهرنشینان اثراتی متقابل روی یکدیگر دارند، یعنی اینکه محیط شهری رفتارهای خاصی را در شهرنشینان به وجود آورده و رفتار و شخصیت شهرنشینان نیز محیط ویژه شهری را ایجاد، حفظ و تداوم می‌بخشد(شیخی ، محمد تقی، ۱۳۸۴) 

تغییر الگوی مصرف زنان در زندگی شهری
زندگی در فضای شهری سبب شده تا زنان جامعه شهری بیشتر به سوی مصرف گرایی سوق داده شوند تا  تولید، حضور در برنامه های اجتماعی و اشتغال اکثر زنان را، شاید بتوان یکی از زمینه های کم رنگ شدن فعالیت های خانگی و عدم توجه بیشتر به تولید برخی نیاز ها ی خانواده در منزل دانست ، چرا که ، هم جنبه بهره‌وری از امکانات موجود را فراهم میکند و هم در هزینه های خانواده صرفه‌جویی قابل توجهی خواهد شد . نبود زمان مناسب به دلیل مشغله های ذکر شده این امکان را برای اقداماتی که زنان  در دهه‌های قبل آن را به عنوان یکی از برنامه‌های اصلی زندگی خانوادگی خود فرض کرده و انجام می دادند حذف و یا کم اهمیت کرده است، به گونه ای که حتی افرادی که شاغل نیستند و بیشتر وقت خود را در منزل سپری می‌کنند نیز ترجیح می دهند تا اکثر نیازهای خود وخانه را به صورت آماده تهیه کرده،  وخود را درگیر تولید آنها نکنند.
  البته هنوز افرادی هستند که برخی از اصول سبک زندگی آنها بعد از کوچ از مناطق روستایی به شهر و شهرنشینی همچنان باقی مانده است. اما مسئله اصلی دور شدن خانواده و به خصوص مادر خانه  از تولید بیشتر محصولات موردنیاز خانواده و منزل و علاقمندی به خرید آنها ست در حالی که در الگوی مصرف خانواده مهمترین نکته توجه به ظرفیت‌های موجود در خانه و صرفه جویی است .. 
اینکه چرا مادران قدیم ترجیح می دادند اقلامی همچون مربا، ترشی و یا میان وعده های کودکان  وغیره ... را خود در منزل آماده کنند،  اما زنان و مادران امروز اکثرآ آنها را از فروشگاه ها و مغازه های مختلف میخرند و یا حتی بعضی از وعده‌های غذایی را نیز ترجیح می‌دهند از رستورانهای بیرون بر تهیه کنند ، نکته‌ای ست که باید علت آن را در تغییر ذائقه، تفکر و سبک زندگی شهری جستجو کرد .

الگوی مصرف صحیح در خانواده
ﻗـﺮآن ﮐـﺮﯾﻢ ﺑـﺎ ﻣﻌﺮﻓـﯽ روشﻫـﺎي ﻧﺎدرﺳـﺖ ﻣﺼـﺮف ﮐـﻪ آدﻣـﯽ را از ﮐﻤـﺎل دور ﻣﯽﺳﺎزد، اﻟﮕﻮﻫﺎي درﺳﺖ ﻣﺼﺮف را ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. ﻗﺮآن، رﻓﺎه زدﮔﯽ را ﮐﻪ ﻧﺎﻫﻨﺠﺎري رﻓﺘﺎري در ﺣﻮزه ﻣﺼﺮف اﺳﺖ، ﻣﺎﯾﻪ ﻫﻼﮐﺖﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ واز مسلمانان می خواهد از اﺳـﺮاف و ﺗﺒـﺬﯾﺮ در ﻫـﺮ ﺷـﮑﻞ آن، اﺟﺘﻨـﺎب ﮐﻨﻨـﺪ والگوی مصرف خود را اصلاح نمایند. . اصلاح الگوی مصرف، شاید دقیق ترین عبارتی باشد که برای استفاده ی بهینه از تمامی امکانات مادی و معنوی می توان به کار برد. استفاده ی بهینه از امکانات، علاوه بر صرفه جویی اقتصادی در آن، شامل اصلاح روش مصرف نیز می شود. .(کارپرور، ریحانه،1390) 
اصلاح الگوی مصرف از جنبه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سلامت قابل بررسی است بنابراین صرفه جویی همیشه مساوی با ارزان تر بودن نیست بلکه انتخاب  باید به نحوی صورت بگیرد که مجموعه ی خصوصیات آن، از انتخاب های مشابه به صرفه تر، ماندگارتر و سالم تر باشد.
مثلاً در انتخاب پوشاک، هزینه ی مصرفی، ماندگاری، زیبایی، نسبت آن با سلامت بدن، سازگاری با فرهنگ جامعه و... می تواند مورد توجه قرار بگیرد.
 به همین ترتیب درباره ی مصرف مواد غذایی، علاوه بر هزینه ای که برای آن می شود، نوع ترکیبات و میزان مواد غذایی، اهمیت آن برای سلامت انسان، طعم، رنگ و مزه ی آن و حتی مدت زمانی که برای تهیه یا پخت آن لازم است، قابل توجه می باشد.
اگر کلیه ی انتخاب های ما در زندگی، با همین نگرش صورت بگیرد، غیر از کاهش هزینه ها، به بهره وری بیش تر از امکانات نیز دست خواهیم یافت. ضمن اینکه این نگرش قابلیت اجرا در تمامی امور مادی و معنوی زندگی را دارد . بارزترین نکته در اصلاح مصرف به خصوص در خانواده ، صرفه جویی است با دقت داشت که «صرفه جویی به معنای مصرف نکردن  نیست؛ صرفه جویی به معنای درست مصرف کردن، بجا مصرف کردن، ضایع نکردن مال، مصرف را کارآمد و ثمربخش کردن است. اسراف در اموال و در اقتصاد این است که انسان مال را مصرف کند، بدون این که این مصرف اثر و کارایی داشته باشد. مصرف بیهوده و مصرف هرز، در حقیقت هدر دادن مال است»
بررسی نقش زنان شهرنشین در تعدیل الگوی مصرف در خانه
زنان و اصلاح الگوی مصرف در خانه
زنان می توانند به عنوان بهترین الگو و مربی برای همه  اعضای خانواده زمینه های اصلاح واستفاده صحیح از منابع را هم در خانه وهم اجتماع داشته باشند. از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻮاده اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺆﺛﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ دﯾﻨﯽ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻘﺶ خانواده را در دروﻧﯽ ﮐـﺮدن ارزشهایی چون ساده زیستی و ﭘﺮﻫﯿـﺰاز ﻣﺼـﺮفﮔﺮاﯾـﯽ در ﻧﻈـﺮ گرفت. اﮔـﺮ ﻣﺎدر، اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم را ﺑﺮاي ﻓﺮزﻧﺪان »ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪن ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﮐـﺎرآﯾﯽ ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﺑﻬـﺮه وري ﻣﺎدي و ﻣﻌﻨﻮي« ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﺪ، دﯾﮕﺮ ﻣﺼﺮف، دلﺧـﻮاه ﻓﺮزﻧـﺪان ﻧﺨﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد و ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﺣﺴﺎس »ﺑﻪ ﻓﺎﯾﺪه رﺳﯿﺪن« را درآنها ﺑﭙﺮوراﻧـﺪ.
در دﻧﯿﺎي ﺣﺎﺿﺮ ﻫﺪررﻓﺖ ﺣﺎﻣﻞﻫﺎي اﻧﺮژي (آب، ﺑﺮق و ﻣﻮاد ﺳﻮﺧﺘﯽ) در اﺛـﺮ اﺳـﺘﻔﺎده ﻧﺎدرﺳﺖ، ﺟﻬﺎن را ﺑﺎ »ﺑﺤﺮان ﻣﺼﺮف« روﺑـﻪرو ﺳـﺎﺧﺘﻪ اﺳـﺖ ﺑـﻪﮔﻮﻧـﻪايﮐـﻪ ﭼﮕـﻮﻧﮕﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﻦ ﺑﺤﺮان، از ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار در ﻣﺴﺎﯾﻞ اﻗﺘﺼﺎدي- ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ.زﻧﺎن ﺑﺎ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﺤﯿﺢ ﻣﻨﺎﺑﻌﯽ ﻫﻤﭽﻮن آب، ﺑﺮق و ﻣﻮاد ﺳﻮﺧﺘﯽ در ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﺷﺪن ﻓﺮﻫﻨﮓﺻﺮﻓﻪﺟـﻮﯾﯽ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦﮐﻨﻨﺪهاي دارﻧﺪ.
 ژرفﻧﮕﺮي در ﻣﺼﺮف، ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻪ روﺷﻨﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐـﻪ ﻧﻘـﺶ زﻧـﺎن در اﯾﻦ اﻣﻮر، ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ و اﺛﺮﮔﺬار اﺳﺖ؛ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪايﮐﻪ اﻓﺰون ﺑﺮ ﻣﻬﺎر ﻣﺼـﺮف ﺷﺨﺼـﯽ، در ﺑﻘﯿﻪ اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ اﻟﮕﻮ ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان ﮐﻪ زﻧـﺎن آﯾﻨـﺪه ﺟﺎﻣﻌﻪاﻧﺪ، زﻧﺎن ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﯾﺎدآوريﻫﺎي ﻣﺎدراﻧﻪ، اﻟﮕﻮي ﺻـﺤﯿﺢ ﻣﺼـﺮف را در ﻓﺮزﻧﺪان ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﺳـﺎزﻧﺪ. ﺑـﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮﭘـﺬﯾﺮي از ﻓﺮﻫﻨـﮓ اﺳـﻼﻣﯽ و ﺷـﻨﺎﺧﺖ ﻣﺼـﺎدﯾﻖ ﺳﺎده زﯾﺴﺘﯽ و ﻗﻨﺎﻋﺖ در زﻧﺪﮔﯽ، زﻧـﺎن و ﻣـﺮدان در ﻣﺴـﯿﺮ ﺳـﺎده زﯾﺴـﺘﯽ و ﭘﯿﺸـﮕﯿﺮي از اﺳﺮاف و اﺻﻼح اﻟﮕﻮي ﻣﺼﺮف ﭘﯿﺶ ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ  .(کارپرور، ریحانه،1390)         
اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻗﺘﺼﺎدي ﺧﺎﻧﻮاده ﺗـﺎ آﻧﺠﺎﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ درﺳـﺖ در اﯾـﻦ ﺑﺨﺶ سبب ﺗﺤﮑﯿﻢ ﺑﻨﯿﺎن ﺧﺎﻧﻮاده و ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻨﺶﻫﺎ و ﻣﺸﮑﻼت ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ خواهد شد. زن ﮐﻪ ﻣﺸﺎوري دﻟﺴﻮز در اﻣﻮر اﻗﺘﺼﺎدي ﻫﻤﺴﺮ ﺧﻮﯾﺶ اﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫـﺎي اﻗﺘﺼـﺎدي و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻣﻌﯿﺸﺘﯽ را ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ درآﻣﺪ ﺧﺎﻧﻮار ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻧﻤﺎﯾـﺪ و ﺑـﺎ ﺗـﺪﺑﯿﺮ در ﺑﻬﯿﻨـﻪ ﮐﺮدن ﻣﺼﺎرف از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي، از ﻫﺪررﻓﺖ ﺳـﺮﻣﺎﯾﻪ ﺟﻠـﻮﮔﯿﺮي ﮐﻨـﺪ. ﺳـﭙﺮدن ﺗﺪﺑﯿﺮ اﻣﻮر ﻣﻌﯿﺸﺘﯽ و دﺧﻞ و ﺧﺮج ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ زﻧﺎن ﻧﺸـﺎن داده ﮐـﻪ آﻧـﺎن اﻧﮕﯿـﺰه ﻻزم ﺑـﺮاي ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ در ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ را دارﻧﺪ از دﯾﮕﺮ راﻫﮑﺎرﻫﺎي زﻧﺎن در راه اﺻﻼح اﻟﮕﻮي ﻣﺼﺮف، ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ رﻓﺎه زدﮔـﯽ اﺳـﺖ ﮐﻪ ﺑﺨﺶ زﯾﺎدي از ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي زاﯾﺪ ﺧﺎﻧﻮار را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ. ﺑﺮاي ﻣﺒـﺎرزه ﻋﻤﻠﯽ ﺑﺎ رﻓﺎه زدﮔﯽ، ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺠﺎم داد ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻧﻮان ﻓﻬـﯿﻢ و ﺑﺎاﯾﻤـﺎن از ﻋﻬـﺪه آن ﺑﺮﻣﯽآﯾﻨﺪ. 
در ﻣﺤﯿﻄﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻣﻘـﺪاري از ﻏـﺬا در ﻇـﺮف ﯾـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﭼﻨـﺪ ﻟﺒﺎس ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﯾﮏ ﺟﺸﻦ، ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺷـﺄن اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ اﻓـﺮاد اﺳـﺖ، رﻓﺘـﺎر اﻗﺘﺼـﺎدي ﺑﺎﻧﻮﯾﯽ ﻓﺮﻫﯿﺨﺘﻪ، ﺗﻤﺎﻣﯽ ارزشﻫﺎي ﮐﺎذب ﺗﺠﻤﻞﮔﺮاﯾﯽ را ﺧﻨﺜﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ.(کارپرور، ریحانه،1390) 
 
نتیجه گیری و راهکار پیشنهادی
با توجه به اهمیت اصلاح الگوی مصرف در خانواده ونقش محوری زنان در این موضوع لازم است  همه نهاد های فرهنگی واجتماعی تلاش کنند تا با ایجاد آگاهی و آموزش های فردی وگروهی در افراد مختلف واز جمله زنان زمینه های اصلاح فرهنگ وسبک زندگی را به خصوص در مناطق شهرنشین فراهم کنند. که برای این منظور در کنار عملکرد فعال واثر گذار رسانه های جمعی وفضای مجازی، نقش نهاد هایی همچون آموزش وپرورش و وزارت علوم جهت برنامه ریزی و طراحی محتواهایی کاربردی و عملی در ساعات فوق العاده آموزشی در مدارس ودانشگاهها و در مقاطع مختلف تحصیلی،دارای اهمیت فوق العاده ای می باشد. 
همچنین نقش رسانه ملی به عنوان اثر گذارترین فضا برای ارئه محتوا های جذاب صوتی و تصویری برای همه قشر ها وبه خصوص کودکان را باید در نظر داشت، که در این زمینه با همکاری فعالین حوزه های فرهنگی وهنری می توان بهترین آثار را خلق کرد چرا که هم اکنون نیز در جشواره هایی مردمی همچون جشنواره عمار با وجود سادگی وروان بودن اکثر محتوا ها، بهترین  واثرگذار ترین فیلم ها وکلیپ های موضوعی در سبک زندگی اسلامی تهیه واکران شده است..

منابع مطالعاتی:
1.مؤذّن، معصومه، هاشمیان، سید محمد حسین(1384) ، مطالعة تجارب زنان در اجرای الگوی مطلوب مصرف در خانواده،دوفصلنامه دین وسیاست فرهنگی، شماره 5  
2. کارپرور، ریحانه، (1390) زنان واصلاح الگوی مصرف، طهورا سال چهارم زمستان  شماره11
3. اصلاح الگوی مصرف را از خانه آغاز کنیم. مجله  دیدار آشنا.  خرداد 1388 - شماره 104 
سایت حوزه. www/hawzah.net/fa/Magazine/View/114/7179/87732
4. ادیب ،یوسف وهمکاران ، (1388) نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف وارائه راهکار، ماهنامه مهندسی فرهنگی، سال چهارم شماره35.36
5. کهزادی، اسفندیار،(1388)، نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف، همایش منطقه ای نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف ایران،دانشگاه آزاد واحد خمینی شهر


گرداورنده: عاطفه هادیان

نظرات بینندگان