به مناسبت روزجوان؛
از سرمایه اولیه ۵۰۰ هزار تومانی تا بزرگترین تولید کننده نشا و برگ در کشور/ حکایت جوان استان فارسی که پس‌از کارآفرینی به خودکفایی رسیده است
روایت «شیرازه» این بار از یک جوان اهل فیروزآباد استان فارس است که توانسته علاوه بر اشتغالزایی برای دیگران، ایران را وارد مرحله جدیدی از تولید و صادرات گیاهان دارویی کند.
به گزارش سرویس اجتماعی شیرازه، دوران جوانی عمدتا از ۱۸ سالگی (عنفوان جوانی) تا ۴۵ سالگی (میانسالی) را شامل می‌شود که به عنوان یکی از مراحل اساسی زندگی بشر، می‌توان از توانمندی‌ها به نحو احسن برای تغییر در وضعیت فردی واجتماعی استفاده کرد.
شادابی، نشاط، تحرک، جهش و تغییر در دوران جوانی مشاهده می‌شود، دورانی که بشر می‌تواند از شرایط موجود (که به تدریج درونی می‌شود) به شرایط ایده‌آل تغییر وضعیت دهد.
رهبرمعظم انقلاب نیز در رابطه با جوانان می‌فرمایند: من اساسا در بین این خصوصیات مهمی که جوانان دارند، سه خصوصیت را خیلی بارز می‌بینم؛ آن سه خصوصیت عبارت است از انرژی، امید، ابتکار. این سه خصوصیت برجسته درجوان است، اگر واقعا رسانه ها بتوانند این سه خصوصیت عمده را درست هدایت کنند، من خیال می کنم که خیلی راحت می شود یک جوان، راه اسلامی را پیدا کند.
اگر ویژگی دوران جوانی در کنار هرکاری باشد می تواند نوآوری، خلاقیت، پشتکار و... به ارمغان آورد؛ در این برهه حساس اقتصادی کشورمان تنها روحیه جهادی و جوانی همراه با مشورت با بزرگسالان و کسب تجربه می تواند راه حل تولید، کارآفرینی و اشتغال باشد.
پایگاه خبری «شیرازه» به مناسبت ولادت حضرت علی اکبر(ع) و روز جوان به گفتگویی با جوان خوش ذوق و جهادی استان فارسی که توانسته علاوه بر اشتغالزایی برای دیگران، ایران را وارد مرحله جدیدی از تولید و صادرات گیاهان دارویی کند پرداخته که در ادامه شرح این گفتگو را می خوانیم:
شیرازه: خودتان را برای مخاطبین ما معرفی کنید و در چه زمینه ای فعالیت دارید؟
مجتبی قاسم‌زاده هستم کارشناس مهندسی فناوری گیاهان دارویی و معطر، 30 سال سن دارم و متولد شهر باستانی فیروزآباد و علاقه شدیدی به فعالیت های فنی، گرافیکی و هیجانی دارم.
من هم مثل همه جوان ها به دنبال شغل کارمندی بودم اما شرایطی برای من پیش آمد که تفکر کارآفرینی و خدمت در ذهنم پرورش دادم.
از مشاغل خانگی تا صنعتی سبک و سنگین را در اینترنت جستجو می کردم و پیگیر بودم تا اینکه خسته شدم و در شب وفات حضرت ام‌البنین(س) با شعر مداح برای رزق حلال به این بانوی بزرگوار توسل کردم.
در تحقیق هایی که داشتم با گیاهان دارویی آشنا شدم و از مکانیک به گیاهان دارویی تغییر رشته دادم.
سال ۱۳۹۱ به همراه برادر بزرگترم از ترم اول کاردانی، زمین زراعی با مساحت ۲۰۰۰ متر مربع اجاره کردیم.
سال اول با هشت گیاه دارویی شروع کردیم که یکی از آن‌ها گیاه شاخص استویا بود که برای اولین بار در استان فارس کشت کردم.
در سال سوم توانستیم برای اولین بار در کشور بذر استویا را با قونه نامیه بالای ۸۰٪ تولیدکنیم و پس از مدتی بزرگترین تولید کننده نشا و برگ در کشور شدیم؛ این گیاه شیرین کننده طبیعی هست که افراد دیابتی و رژیمی هم می‌توانند استفاده کنند.
شیرازه: در زمان شروع چقدر سرمایه داشتید؟
۵۰۰ هزار تومان!
هزینه اجاره رو با صاحب زمین صحبت کردیم که بعد از برداشت پرداخت کنیم و بنده خدا قبول کرد.
مشکلی که خیلی ها برای شروع کار فکر می‌کنند باید حتما سرمایه آنچنانی داشت در صورتی که افرادی هستند که حاضرند به جوانان جویای کار کمک کنند تا حرکتی در این معضلات اقتصادی کشور انجام دهند.
شیرازه: از وضعیت شروع کار بگویید، تعداد نیروی کار، سرمایه اولیه، مکان برای کشت و...
اوایل کارمان به چنددلیل خیلی سختی کشیدیم
ما کشاورز زاده نبودیم هیچ تجربه کشاورزی و حتی زمین زراعی نداشتیم، کسی کشاورزی را شغل آینده‌دار نمی‌دانست و همین الان هم نمی دانند و معمولا آشنایان حتی خانواده جهت انجام کار به تردید می انداختند.
تصمیم گرفتیم باهیچکس درخصوص فعالیتمان چیزی نگوییم و با این روند تا یکسال شبانه روز سختی کشیدیم که داستان آن مفصل است.
بخاطر کمبود آب و تجربه اول تا به شرایط عادت کردیم یکم دشواری کشیدیم اما چون هر روز با علاقه و هدف سپری می‌کرديم سعی کردیم به شیرینی تبدیلش کنیم.
کم کم یاد گرفتیم چطور از نیروی روزمزد جهت پیشبرد کارمان استفاده کنیم و از ۵ کارگر در روز اکنون به ۴۰ نیروی کار روزمزد رسیده ایم.
روزی خودمان به دنبال کار بودیم اما به لطف خدا توانستیم با توکل، توسل و تلاش برای چندین خانواده فرصت درآمد ایجاد کنیم.
بزرگترین سرمایه ما تفکر و تلاش بود و الان نیز هست، تفکری که برای همه ضرب المثل هست: از تو حرکت، از خدا برکت.
با همه وجود در تمامی این مدت معنوی توکل و برکت را حس کردیم.
وقتی به دنبال مکان برای کشت بودیم با توکل به خدا گشتیم و گشتیم، خیلی اتفاقی زمینی برای شروع فعالیتمان نزدیک شهر پیدا شد و تا ۳ سال آنجا فعالیت داشتیم.
از سال ۹۴ مزرعه بزرگتری را با همکاری ناحیه سپاه فیروزآباد اجاره کردیم و سطح زیر کشت را افزایش دادیم؛ در کنار تولید با احداث ۲ واحد گلخانه تکثیر، انواع نشا گیاهان دارویی مثل استویا، به‌لیمو، آویشن باغی، بادرنجبویه و... را تولید کردیم.
شیرازه: چند سال طول کشید تا به نتیجه اولیه برسید؟
در اوایل شروع کارمان با تخصص های قبلی انگیزه بیشتری برای حضور در بازار داشتم از طرفی هر جلسه که دانشگاه میرفتم علاقه بیشتری نسبت به رشته گیاهان دارویی کسب می‌کردم.
من عاشق این رشته شدم چرا اینکه از ظهر تا اذان صبح در اینترنت مشغول تحقیق و یادگیری بودم.
از طرفی به طراحی گرافیک و مباحث برندینگ آشنا بودم و برای مزرعه اسم و رنگ انتخاب کردم و در فضای مجازی جزو اولین‌های مزارع گیاهان دارویی کشور حضور پر رنگ داشتیم.
بعد از یکسال با اولین گزارش خبری از شبکه‌استانی فارس در مورد کشت گیاه استویا فعالیتمان را رسما اعلام کردیم.
در سال اول وارد بازار گیاهان دارویی شدیم و به لطف خدا هزینه‌ها با مقداری سود به ما برگشت.
شیرازه: از زمان شروع تا کنون چه چالش‌هایی پیش روی شما قرار گرفت؟
وقتی شروع به کار کردیم، مزرعه الگویی و افرادی که مشاوره تخصصی به ما بدهند، نبود و چند نفری هم که بودند تازه شروع کرده بودند، حتی آدرس غلط هم به ما دادند.
اما تلاش کردیم تا دانش خودمان را افزایش بدهیم لذا با اساتید کشوری ارتباط برقرار کردیم و در همایش‌ها و نمایشگاه‌های تهران شرکت می‌کردیم.
در دانشگاه مطالبی که در خصوص کشت گیاهان دارویی تدریس می‌شد و الان هم تدریس میشوند، ترجمه شده مقالات خارجی هستند که با اقلیم های اروپایی و آمریکایی و آسیای شرقی نوشته شده اند.
درصورتی که در ایران اقلیم های متفاوتی وجود دارد یا خود استان فارس رو در نظر بگیریم شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز اقلیم های متفاوت دارند برای همین تصمیم گرفتیم برای بومی سازی این گیاهان وقت بذاریم و هزینه کنیم.
تقریبا اکثر چالش ها و کمبودها را ما به عنوان فرصت دیدیم و بجای گفتن مشکلات پیش مسوولان، سعی کردیم خودمان آن مشکل را با اتکا به ابتکارمان حل کنیم؛ هرچند که تمام شدنی نیستند اما امیدواریم که بتوانیم در این حوزه کمک حال کشاورزان و کشور باشیم.
شیرازه: بازار هدف گیاهان دارویی و گل های تزئینی در کجاست و کدام یک سود بیشتری دارد؟
خیلی از افراد فکر می‌کنند که گیاهان دارویی برای پیشگیری و درمان مریضی‌ها است یا برای دمنوش فقط استفاده میشوند و نهایتا به عطاری ها ختم می‌کنند، اما این تفکر غلط است.
گیاهان دارویی در واقع گیاهان صنعتی هستند که در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی، چرم سازی و ... بیشتر از صنعت دارو سازی کاربرد دارند.
گستره گیاهان دارویی خیلی وسیع است که شامل: دانه، گل، میوه برگ، ساقه، ریشه گیاه می‌شود و بر اساس ماده موثره، گیاه ارزش گذاری می‌شود.
گیاهان دارویی برای مصارف عمومی نیاز به کیفیت خاص ندارد همین که از لحاظ ظاهری سالم باشد کفایت میکند در صورتی که برای مصرف دارویی جزییات خیلی خاصی نیاز دارند.
ما سعی کردیم گیاهانی را کشت و ترویج کنیم که در چند صنعت کاربرد داشته باشند و برای کسی که هزینه‌های تحقیقاتی و... ندارد همه گیاهانی که کار می‌کنیم صرفه اقتصادی خوبی نسبت به کشت های مرسوم دارند.
شیرازه: در چه محصولاتی توانستید خودکفا شوید(سطح استانی و ملی) و آیا نهادهای حمایتی، حمایت کرده اند؟
گیاهان شاخص مزرعه زرگیاه که هم در تکثیر و هم در تولید در کشور رکورد دار هستیم عبارت است از: استویا - اولین تولید کننده بذر و بزرگترین تولید کننده نشا و برگ در کشور؛ علف لیمو - رکورددار برداشت برگ و تولید اسانس با سیترال 92.5% (بیشتر از استاندارد جهانی) در کشور؛ دانه چیا - اولین و بزرگترین تولید کننده دانه غنی چیا در کشور (صرف ۳ سال زمان برای بومی سازی) توانستیم اولین کشت گندم سیاه در کشور رقم بزنیم و تکثیر تخصصی ارقام مختلف اسطوخودوس، نعنا، رزماری، آویشن در کشور را داشته باشیم.
نهادهای حمایتی بیشتر شعار هستند تا حمایت! البته ما نیازی به این ارگان‌ها نداریم چون درک کردیم که باید برکت رو از خدا بگیریم لذا همین که ارگان‌ها سنگ اندازی نکنند، کفایت می کند.
شیرازه: تسهیلات هم تا کنون دریافت کرده‌اید یا اینکه پشتیبانی صورت نگرفته است؟
متأسفانه اوایل کارمان مجبور شدیم از بانک به اصطلاح قرض الحسنه وام ۱۵ میلیونی با ربای تمام عیار ۱۶٪ بگیریم که ۳ میلیون آن را بلوکه کردن و با ربایی که از ما گرفتن نزدیک به ۲۰ میلیون برگرداندیم! با آن وام قسمتی از اجاره ۱۸ میلیونی زمین‌مان را دادیم.
اکثر هزینه‌های ما به صورت شخصی است و هزینه های سنگین تحقیقاتی جهت خرید بذر از خارج کشور و بومی سازی پرداخت کردیم که مراکز تحقیقات دولتی بودجه‌های سنگین برای این کار خرج می‌کنند؛ هزینه‌های بازار سازی، تبلیغات و خیلی از تجهیزات و امکاناتی که بنا به دلایلی (سنگ اندازی ها) نتوانستیم تسهیلات بگیریم.
البته حمایت‌هایی از سمت بسیج سازندگی سپاه پاسداران و جهادکشاورزی شهرستان داشته ایم که قدردان هستیم.
شیرازه: به صادرات هم تا کنون فکر کرده اید؟
ما سعی کردیم به دنبال گیاهانی خاص مثل دانه چیا، استویا، اسانس ها و... برویم و بومی سازی کنیم که سالانه ارز زیادی برای واردات از کشور خارج می شود و از طرفی بازار زیادی در ایران دارند.
به یاری خدا بیشتر در فکر خودکفایی هستیم و اصل مطلب اینکه بیشتر وقت‌مان را روی تکثیر و کشت تخصصی گیاهان دارویی بومی و غیربومی گذاشته ایم تا بتوانیم نیاز بازار و کارخانجات را تامین کنیم.
صادرات گیاهان دارویی سختی‌هایی دارد که نیاز به آنالیزهای خاص بوده و سخت‌ترین کشور هم آلمان است البته نمونه‌هایی هم که تا کنون ارسال کرده‌ایم قبول کرده‌اند.
انتهای پیام/ح/ر
نظرات بینندگان
