کد خبر: ۴۶۴۶۱
تاریخ انتشار: ۲۱:۵۳ - ۱۴ آبان ۱۳۹۲

اقامه عزای سیدالشهداء(ع)؛ نکته‏ ها و پیام ها

در بین نهضت‏ها و قیام‏ها، حماسه عاشورا ماندگارترین حماسه تاریخ بشر به‏شمار مى‏آید که با وجود گذشت نزدیک به ۱۴۰۰ سال از آن نهضت، روزبه‏روز به عمق و گستره و شکوفایى آن افزوده مى‏شود.
به گزارش شیرازه، حجت الاسلام و المسلمین ابوالقاسم علیزاده معاون سیاسی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه در یادداشتی با عنوان « اقامه عزادارى سیدالشهداء(ع)، نکته‏ها و پیامها؛رمز ماندگارى حماسه عاشورا» نوشت:

  1. در استقبال از موسم عزاى اهل بیت(ع) (محرم و صفر) با الگوگیرى از دهه اکرام مساجد (قبل از ماه مبارک رمضان)، شایسته است با آئین سیه‏ پوشى مساجد و تکیه‏ ها و... نظام‏مند و منسجم به‏ گونه‏اى معنوى و قبل از ورود به ماه محرم در جهت اقامه عزا، اقدام نماییم.

2. از جمله ویژگیهاى محبین اهل بیت(ع) اقامه عزاى سیدالشهداء(ع) است.
3. امام صادق(ع): «ان شیعتنا منا خلقوا من فاضل طینتنا یفرحون لفرحنا و یحزنون لحزننا».(بحارالانوار، ج 53، ص 202)
4. تباکى و گریه، اولین نشان عزادارى است.
5. اقامه عزا، روضه و ذکر مصیبت اهل بیت(ع) سنّتى در جهت احیاء یاد و نام و آرمانهاى ایشان.
6. روضه به معنى باغ و بوستان؛ وجه تسمیه آن به ذکر مصائب در قرن نهم هجرى کتاب (روضةالشهداء) تألیف ملاحسین کاشفى در دست اهل منبر و موعظه بود و معمولاً از روى آن ذکر مصائب اهل بیت(ع) را مى‏خواندند و لذا به روضه‏خوانى شهرت یافت.
7. چرا عاشورا اتفاق افتاد؟
از دیدگاه اعقاب‏پیشه‏گان قدرت‏طلب باید اتفاق مى‏افتاد تا آخرین مقاومت دینداران و جبهه حق شکسته مى‏شد؛ و از دیدگاه مؤمنان و شاکران نیز باید اتفاق مى‏افتاد تا کالبد نیمه‏جان اسلام احیاء مى‏گردید.
8. سه عنصر اساسى در حماسه بزرگ عاشورا: منطق و عقل، حماسه و عزت، عاطفه.
9. علت روى‏گردانى مردم کوفه از امام حسین(ع): سطحى‏نگرى در دین، سطحى‏ نگرى در شناخت دشمن.
10. یزید پس از عاشورا عمرى کوتاه و همراه با ظلم و خفت و خوارى داشت.
- سال اول خلافت، حادثه جانسوز کربلا؛

- سال دوم خلافت، حادثه دلخراش حرّه؛

- سال سوم خلافت، کعبه را به منجنیق بست.
  رمز ماندگارى حماسه عاشورا
در بین نهضت‏ها و قیام‏ها، حماسه عاشورا ماندگارترین حماسه تاریخ بشر به‏شمار مى‏آید که با وجود گذشت نزدیک به 1400 سال از آن نهضت، روزبه‏روز به عمق و گستره و شکوفایى آن افزوده مى‏شود.
سؤال مهم این است که رمز این ماندگارى چیست؟ ماندگارى حماسه عاشورا مبتنى بر ویژگى‏ ها و خصوصیات آن است که در ادامه به برخى از آن‏ها اشاره مى‏شود:
1) موقعیت نسبى رهبرى نهضت‏
1-1. رهبرى نهضت، امام و پیشوا و حجت خدا در سلسله مراتب ولایت الهى قرار داشت و ولى الله الاعظم در عصر خود بود.
2-1. رهبرى نهضت، فرزند على(ع) و دختر پیامبر، فاطمه زهرا(س) بود که این دو بزرگوار جایگاه ویژه‏اى در جامعه اسلامى داشتند.
3-1. رهبرى نهضت با یک واسطه فرزند پیامبر اسلام(ص) بود که جایگاه ویژه‏اى نزد رسول خدا داشت. مطالعه بیانات امام حسین(ع) نشان مى‏دهد که خود حضرت(ص) و دیگر ائمه و بزرگان روى این حسب و نسب تأکید داشتند. امام حسین(ع) مى‏فرماید: «انا ابن بنت رسول الله و نحن اولى بولایة هذه الامور علیکم»
امام سجاد(ع) نیز در مسجد دمشق با هدف افشاى جریان باطل به این حسب و نسب اشاره دارد.
2) مصونیت رهبرى از خطا و اشتباه‏
رهبرى حماسه در اوج پاکى و مصونیت از خطا و اشتباه قرار داشت و از عصمت ذاتى برخوردار بود.
رهبرى در نهضت عاشورا براى همه نهضت‏ها و قیام‏ها الگو و اسوه است. خود امام(ع) مى‏فرماید: «لکم فىّ اسوه»
3) قداست هدف‏
در حماسه عاشورا هدف، قدرت‏طلبى، توسعه سرزمینى، جنگ قبیله‏اى و کینه‏ توزى قومى نبود، بلکه هدف مقابله با فساد حاکمیت موجود و پاسدارى از اصول و مبانى بعثت بود. حضرت مى ‏فرماید: «انى لم‏اخرج اشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما و انما خرجت لطلب الاصلاح فى امة جدى و ابى»
رهبرى نهضت در جابه‏جایى حرکت روى اهداف مقدس قیام به‏ طور واضح تأکید مى‏کند، از این‏رو گفته‏ اند: «اسلام، محمدى الحدوث و حسینى البقا است.»
4) انگیزه الهى و خدایى‏
در نهضت‏ها انگیزه نقش تعیین‏کننده دارد. انگیزه رهبرى نهضت در قیام عاشوراى الهى، مخلصانه و صرفاً در جهت انجام تکلیف و جلب رضایت خدا بود. حضرت در تمام مسیر حرکت بر این انگیزه تأکید دارد و در آخرین لحظات هم مى‏فرماید: «الهى ترکت الخلق طرا فى هواک»
5) قداست وسیله‏
در تفکر دینى، هدف وسیله را توجیه نمى‏کند و براى رسیدن به هدف مقدس نمى‏توان از هر وسیله‏اى استفاده کرد. در نهضت عاشورا، رهبرى نهضت نسبت به قداست و پاکى عملکردها در مسیر وصول به مقصد تأکید داشتند و همواره در زمینه رعایت حقوق مردم حتى نسبت به دشمنان اهتمام ورزیدند. دستور سیراب‏کردن لشکر حر و خرید قطعه زمین کربلا از صاحبانش، نمونه‏ هایى از توجه به قداست وسیله به‏شمار مى‏آید.
در نگرش دینى، دنیا وسیله است، قدرت وسیله است، حتى عبادت هم وسیله است که باید در همه مراحل قداست و مشروعیت در آن‏ها حفظ شود.
6) اوج ایثار و فداکارى‏
از دیگر عوامل ماندگارى حماسه عاشورا، نوع فداکارى و ایثار است که رهبرى نهضت همه سرمایه و هستى خود از جمله آبرو، مال، اولاد و جان را در طبق اخلاص قرار داد و با نهایت ایثار در راه اسلام فدا کرد.
7) یاران متعهد و فداکار
از دیگر عوامل ماندگارى نهضت عاشورا، برخوردارى از یاران پاک، متعهد و وفادار است. رهبرى نهضت اگرچه یاران اندکى داشت، اما همه آن‏ها از متعهدترین و با استقامت‏ترین یاران امام(ره) بودند که حضرت درباره آن‏ها مى‏فرماید: «فانى لااعلم اصحابا اوفى و لا خیراً من اصحابى»
همین‏طور فرزندان و برادرش عباس‏بن على(ع) در اوج بصیرت و تعهد، اسوه و الگو براى همه پیشتازان به‏شمار مى‏آیند.
ویژگى‏هاى یاران ایشان عبارت است از:
1. ولایتمدارى و دفاع از حریم ولایت،
2. شجاعت و دلیرى؛
3. ایثار و نثار جان.
8) نهایت مظلومیت‏
نوع و نحوه تحقق حادثه و وضعیت جبهه حق و رفتار جبهه دشمن و حوادث و اتفاقاتى که در جبهه امام حسین(ع) به‏وقوع پیوست، از عوامل ماندگارى آن به‏شمار مى‏آید. برخى از شاخصه‏هاى این حماسه عبارتند از:
1. تحریم همه‏جانبه و ممنوعیت از ضرورى‏ترین نیاز انسان یعنى آب؛
2. به شهادت رساندن کودک شش‏ماهه؛
3. آتش‏زدن خیمه‏ها؛
4. اسارت زنان؛
5. اسب تاختن بر بدن شهدا؛
6. بریدن و بر نیزه کردن سرهاى شهدا؛
7. به نمایش درآوردن اسرا و سرهاى شهدا در مسیر حرکت کاروان.
9) اهتمام بر حفظ حماسه‏
از جمله عوامل ماندگارى حماسه عاشورا، اهتمام و اصرار به  حفظ آن است که عبارتند از:
1. توجه ذات بارى‏تعالى به حماسه عاشورا و زوار امام حسین(ع)؛
2. توصیه و تأکید ائمه معصومین(ع) بر احیاى حماسه؛
3. اهتمام خود ائمه به عزادارى و ذکر حماسه؛
4. تأکید و اهتمام بزرگان.
نویسنده :
حجت الاسلام علیزاده
نظرات بینندگان