کد خبر: ۵۲۳۰۵
تاریخ انتشار: ۰۹:۴۴ - ۰۷ اسفند ۱۳۹۲

نقاشی قهوه خانه ای در خطر ثبت میراث کشورهای همسایه

نقاشی قهوه خانه ای در خطر قرار گرفتن در فهرست میراث معنوی و فرهنگی کشورهای همسایه است.
به گزارش شیرازه به نقل از مهر، طی سالهیا اخیر کشورهای همسایه برخی از آیینها، نمادها و مییراثهای فرهنگی ایران را یا به نام خود ثبت کردند یا در تلاش برای ثبت آنها بوده اند.

طی این مدت نیز تعدادی از این داشتههای فرهنگی به نام کشورهای همسایه به ثبت جهانی نیز رسیده است.

اما اکنون نقاشان قهوه خانه ای اعتقاد دارند که این نوع نقاشی نیز که منحصرا در اختیار هنرمندان ایرانی بوده در خطر ثبت میراثی در سایر کشورهاست.

نقاشی قهوه‌خانه شیوه‌ای از نقاشی ایرانی است. این نقاشی، نقاشی روایی رنگ روغنی با درون‌مایه‌های رزمی، مذهبی و بزمی است که در دوره قاجار رواج یافته است.

مبداء  نقاشی قهه خانه ای را  در ایران می توان در سنت مرثیه سرایی، تعزیه‌خوانی  و همچنین قصه خوانی دانست.

در این خصوص یک نقاش که بیش از 22 سال است با عشق و علاقه سبک قهوه خانه ای را دنبال می کند در گفتگو با مهر گفت: اگر دیر بجنبیم این سبک منحصربه فرد نیز که از ابتدا ابداع هنرمندان ایرانی بوده توسط هنرمندان نقاش کشورهای همسایه به نام آنها ثبت خواهد شد.

سبک قهوه خانه ای به زودی از سوی عراق در سازمان یونسکو به ثبت خواهد رسید

مجید جعفری که از نقاشان گمنام سبک قهوه خانه ای شیراز است با اشاره به اینکه هم اینک نقاشی قهوه خانه ای به شدت و با قدرت در کشور عراق که پیوندهای محکمی با هنر اسلامی به ویژه مذهب شیعه دارند دنبال می شود، از این موضوع خبر داد و گفت: مطمئنم که سبک قهوه خانه ای به زودی از سوی این کشور مسلمان غالبا شیعه به ثبت سازمان یونسکو خواهد رسید.

وی که در کارگاهی محقر در فضایی تنگ و محصور به نقاشی می پردازد، اذعان کرد: در سفری که به عراق داشتم دیدم که این سبک از نقاشی مذهبی و آیینی به خاطر قرابت های فرهنگی و شیعی با قدرت از سوی برخی نقاشان عراقی دنبال می شود.

جعفری تبادل زائران شیعه میان عراق و ایران را موجب راه یافتن نقاشی قهوه خانه ای به شهرهای مذهبی ازجمله نجف و کربلا عنوان کرد.

این هنرمند کم کاری صداوسیما را در معرفی هنرمندان مورد اشاره قرار داد و گفت: صداوسیما در جایی که می تواند با معرفی هنرهای سنتی و ایرانی از به یغما رفتن این هنرها جلوگیری کند، هنرمندی را تنها  بازیگری فیلم و تلویزیون می شناسد درحالیکه کمتر یادی از هنرمندان معرق کار، کاشی کار، خاتم ساز و دیگر هنرهای سنتی ایرانی می کند.

سبک قهوه خانه ای منحصرا در اختیار ایرانی هاست

وی ابراز کرد: نقاشی قهوه خانه ای نیازمند ارزش گذاری است و اگر این سبک از میان برود جای جبران باقی نمی ماند.

جعفری با اشاره به اینکه سبک قهوه خانه ای منحصرا در اختیار ایرانی ها قرار داشته، خاطرنشان کرد: این سبک از دوره قاجار ظهور یافته و اوج و افول آن نیز در این دوره بوده است.

وی اشاره کرد: آخرین نسل از نقاشان سبک قهوه خانه ای نیز چندی پیش از دنیا رفت. از این رو برخی آثار این دوره در فراموشی قرار گرفته که نهادهای فرهنگی باید فکری به حال این آثار و حمایت از هنرمندان به جامانده این سبک کند.

جعفری، اعلام کرد: با عنوان نقاش قهوه خانه ای دیگر کسی با این هنر در شیراز نمانده و این گونه نقاشی در حال انقراض است.

این هنرمند نقاش که از شاگردان مکتب گلشن قربانی و اساتیدی چون چاره ای و فیروزمند است با اشاره به اینکه پس از فراگیری نقاشی تا دوره ی دیپلم در هنرستان شهید آوینی شیراز که به آموزش هنر اختصاص دارد، افزود: پس از آشنایی با این سبک چون پیشینه مداحی داشتم و از خانواده ای مذهبی برخاستم جذب سبک رزمی نقاشی قهوه خانه ای شدم تا برای سیدالشهدا(ع) قلم بزنم.

وی که تاکنون یک نمایشگاه گروهی نقاشی در سال 74 داشته، ادامه داد: کارهای دیواری از آثار باستانی شیراز در ابعاد 72 متر از جمله آثاری است که انجام داده ام.

جعفری با اشاره به اینکه تاکنون نمایشگاهی آیینی درباره وقایع کربلا برگزار نشده است، اعلام کرد: با توجه به اینکه بر اساس تحقیقات و اتودها و مطالعه جدید به دنبال این هستم که اتفاقی نو در این باره بیافتد که ادای دینی به این واقعه تاریخی نیز باشد در نظر دارم نمایشگاهی با 40 تابلو نقاشی قهوه خانه ای در محرم سال آینده ترتیب دهم.

جعفری با بیان اینکه برای انتقال این هنر علاقه دارد تجربیات خود را در اختیار نسل های نو قرار دهد، خاطرنشان کرد: می شود این گونه از نقاشی ها را روی دیوار به کار برد چراکه در سطح شهر آثاری روی دیوارها کشیده می شود که در خور شأن شهری چون شیراز نیست. بدین شکل که کارهایی به عنوان مینیاتور یا آثار حجمی در شیراز قرار گرفته که خاستگاه هنری مشخصی ندارد.

وی گفت: در دانشکده های هنر هنوز کاری برای معرفی سبک قهوه خانه ای صورت نگرفته است.


نظرات بینندگان