به گزارش خبرنگار سرویس اجتماعی شیرازه، رئیس سازمان اسناد و املاک کشور با بیان اینکه مرکز سازمان اسناد و کتابخانه ملی مجموعه بسیار نفیس و ارزشمندی است، اظهار کرد: این مجموعه قطعا به لحاظ ارزش معنوی از ذخائر بانک مرکزی ارزشمندتر است اما در طول سال‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته به دلیل اینکه کشور دائم درگیر مناقشات سیاسی، تخریب‌ها و رفتارهایی است که سقف آن هدفمندی و سیب‌زمینی، پیاز، نخود و لوبیاست!

سید رضا صالحی امیری در دیدار با نماینده ولی فقیه در فارس و امام جمعه شیراز گفت: به دلیل اینکه عرصه فرهنگی فراموش شد، اسناد ملی که بنیان‌ها و ریشه‌های فرهنگ هستند نیز فراموش شده‌اند.

مشاور رئیس‌جمهور با اعلام اینکه در سازمان اسناد و املاک کشور ۳۸ هزار جلد نسخه خطی داریم، اظهار کرد: قدیمی‌ترین نسخه خطی متعلق به هزار و ۱۴ سال قبل و هفت رساله بسیار ارزشمند است.

صالحی امیری با بیان اینکه برخی نسخ خطی موجود در مرکز اسناد ملی بی‌نظیر و منحصر به فرد هستند و حتی دستخط خود ملاصدرا و شیخ بهایی در آنجا موجود است، گفت: قرآنی در مرکز اسناد وجود دارد که طی ده سال در دوره قاجار توسط30خطاط با 4کیلو طلای ناب نوشته شده است و دارای 570 صفحه است که تمام صفحات تذهیب دارد و نتوانسته‌اند آن را قیمت‌گذاری کنند.

وی ادامه داد: جالب است که خط این قرآن بسیار زیباتر از خط عثمان‌طه است و بازدیدکنندگان از آن گلایه‌مند بودند که چرا این قرآن منتشر نمی‌شود.

صالحی امیری با تصریح اینکه تاریخ علم پزشکی در غرب به 400سال قبل برمی‌گردد، گفت: کتاب پزشکی جرجانی متعلق به هشتصد سال قبل در مرکز اسناد وجود دارد که بیش از هزار و هفتصد مفهوم بیماری و پزشکی را توضیح داده و راه درمان آن را بیان می‌کند.

وی همچنین افزود: کتابی درمورد نجوم به دستخط فارسی متعلق به 800سال قبل در مرکز اسناد موجود است و در آن بحث خسوف و کسوفی که 200سال است در غرب مطرح شده را به طور علمی و دقیق توضیح داده است.

رئیس سازمان اسناد و املاک کشور با بیان اینکه براساس برآورد کارشناسان حدود 400هزار نسخه خطی در خانه‌های مردم وجود دارد، افزود: پیش‌بینی شده حدود یک میلیون از نسخ و منابع اسلامی و ایرانی در اختیار مردم کشورهای هند و پاکستان و نیم میلیون نسخه نیز در آسیای میانه باشد که در خانه‌ها در حال پوسیده شدن است.

صالحی امیری بر این باور تاکید کرد که اگر بخواهیم تصویر درستی از تاریخ اسلام به نسل کنونی و نسل های آینده ارائه دهیم، باید کتاب ها، اسناد و منابع متعلق به ایران از کشورهای مختلف جمع‌آوری شود.

وی با بیان اینکه متوسط عمر کتاب در منازل 50 سال است زیرا 43نوع قارچ که با چشم قابل دیدن نیست کتاب‌ها را تهدید می‌کند، گفت: به لحاظ علمی ثابت شده که کتاب‌ها در مرکز اسناد حداقل 500سال قابل نگهداری است زیرا یک کلنیک بزرگ برای نگهداری و ضدعفونی کتاب‌ها دارد و طی مراحلی از جمله گازدهی و قارچ‌زدایی به روش علمی که در دنیا مرسوم است، نگهداری می‌شوند.

این مقام مسئول ضمن تصریح اینکه تعداد اهدای کتاب و اسناد تاریخی از سوی مردم کشورمان بسیار اندک است، اظهار کرد: مردم می پندارند اگر کتاب ها، نسخ و اسناد تاریخی خود رابه دولت بدهند دیگر صاحب آن نیستند در صورتی که دولت فقط به عنوان امانتدار از آن‌ها در شرایط استاندارد نگهداری می کند.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به وجود سندها و کتاب‌های ارزشمند در منازل تاکید کرد: مردم باید کتاب های خطی خود را برای نگهداری مناسب در اختیار سازمان مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران قرار دهند که در این راستا درخواست کردیم جزء وجوه توصیه بزرگان و علما باشد که مردم نسخ خطی و اسناد خود را به مرکز اسناد امانت دهند یا بفروشند.

صالحی امیری با اعلام اینکه آماده نگهداری از اسناد، کتب و نسخ مردم در شرایط استاندارد در مرکز اسناد و کتابخانه ملی هستیم و در این زمینه هرگونه تفاهمنامه و شروط لازم برای تعهد و امانتداری را می پذیریم، خاطرنشان کرد: نیازی نیست که مردم اسناد خود را هدیه یا وقف کنند بلکه به آن‌ها سند می‌دهیم که این متعلق به فلان شخص است و هرگاه آن‌را مطالبه کنند، به آن‌ها برگردانده می‌شود و یا اینکه کمیته خرید مرکز اسناد، آثار را قیمت‌گذاری می‌کنند و آن‌را می‌خریم.

وی تصریح کرد: تقویت مجموعه مرکز اسناد، تقویت میراث معنوی و دینی ما است و از اسناد برای انتقال این میراث به نسل‌های‌ آینده نگه داری کنیم.

صالحی امیری ادامه داد: اکنون اداره کل اوقاف و امور خیریه استان فارس تعداد زیادی نسخ خطی در اختیار دارد که در شرایط غیرفنی و غیراستاندارد نگهداری می شود و ما آماده هستیم یا آن‌ها را خریداری کنیم و یا به صورت امانت نگهداری کنیم.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه چند میلیون نقشه، میکرو فیلم، میکروفیش، آلبوم در مرکز اسناد و کتابخانه ملی وجود دارد، گفت:‌ 34هزار نسخه سنگی، دو میلیون و 700هزار جلد کتاب و 5میلیون نسخه نشریه از 163 سال قبل تاکنون که نشریه در ایران منتشر شده در مرکز اسناد موجود است.

صالحی امیری با بیان اینکه در دنیا یونسکو به مجموعه میراث معنوی کشور ایران به عنوان حافظه ملی و جهانی توجه می‌کند، ابراز کرد: تجربیات تاریخی نسل های گذشته در مرکز اسناد و کتابخانه ملی موجود و قابل انتقال به نسل های آینده است اما تاکنون هیچ کار شاخصی برای معرفی میراث معنوی کشور به دنیا نشده است که لازم است این منبع عظیم و مخزن بزرگ در اختیار تمام مردم قرار گیرد.

وی خاطرنشان کرد: در بخش اسناد هم اسناد ارزشمندی از ادوار مختلف داریم که برخی اسناد نقش روحانیت را در ادوار مختلف در دوران صفویه، قاجار و پهلوی مشخص می‌کند.

این مقام مسئول با اعلام اینکه نزدیک به ۹۸ درصد اسناد موجود مربوط به بعد از اسلام است، گفت: در نسخ خطی و اسناد، نقش اسلام در توسعه فرهنگ جامعه کاملا محسوس است و این از افتخارات است اما تا کنون کسی به این موضوع نپرداخته است.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی بیان کرد: در گذشته با دستخط زیبای علما کل قرآن را روی یک رل پیاده کرده‌اند و قرآن کوچکی نوشته‌اند که بزرگان زیر عمامه می گذاشتند و حال سوال اینجاست که چه کسانی بوده‌اند و با چه خط و قلم و کاغذی این قرآن را نوشته‌اند که اینقدر سال دوام آورده است؟!

وی با بیان اینکه گاهی یک عالم اسلامی بیش از 150جلد کتاب نوشته و اگر محاسبه زمان را کنیم اصلا نمی‌خواند، افزود: این نشان می دهد که در گذشته اتفاقاتی رخ داده است و کتاب جزو حیات بزرگان بوده؛ و جالب است که عالمان اسلامی به طور شگفت‌انگیزی همه دارای دستخط‌های زیبا بوده‌اند و اصلا عالم بد خط نداشته‌ایم.

صالحی امیری اسناد موجود در مرکز اسناد را جلوه‌ای از تمدن اسلامی دانست و افزود: در نسخ خطی قبل از اسلام چنین هنرمندی‌هایی را نداریم و این نشان می‌دهد که آمدن اسلام یک تحول بزرگ فرهنگی ایجاد کرده است و باید پژوهشگران براساس اسناد موجود این مطالب را به عنوان مبانی درسی برای نسل جدید احصا کنند.

وی تاکید کرد: داشته‌های معنوی موجود در مرکز اسناد باید در کتاب‌های درسی به عنوان هویت ملی و تاریخی کشور برای نسل‌های جدید معرفی شود تا بدانند وارث چه تمدن و فرهنگ عظیمی هستند.

مشاور رئیس‌جمهور ضمن تاکید بر اینکه تلاش و دغدغه ما این است که تاریخ و هویت تاریخی و فرهنگی خود را به نسل جوان معرفی کنیم، اظهار تاسف کرد که امروز به نقطه‌ای رسیده‌ایم که فرهنگ مبتذل غربی جامعه ما را دچار بحران کرده و این در حالی است که فرهنگ غنی ما خاک می‌خورد اما از بیگانه تمنا می‌کنیم.

صالحی امیری با بیان اینکه فرانسه در 400سال قبل دائم در حال جنگ و خونریزی بودند و آمریکای 60 سال قبل در خیابان جنازه حمل می‌کردند، افزود: این درحالی است که اسناد نشان می‌دهند ما بیش از هزار سال در این سرزمین تمدن بزرگی داشتیم و فارس در این عرصه می‌درخشد و تاریخ پر افتخاری دارد.

مشاور رئیس جمهور با بیان اینکه براساس اسناد، ۵۰۰ سال قبل نظام توزیع آب عادلانه در کشور وجود داشته است که باید تجربه‌های تاریخی ملت و میراث معنوی احیا و استفاده شود، اذعان کرد: نقشه‌ تقسیم آب‌های زاینده‌رود از سرچشمه، منصوب به شیخ بهایی موجود است اما به اندازه شیخ بهایی اطلاعات نداریم یعنی چیزی که اکنون وزارت نیرو در آن مانده و برای تقسیم آب دعواست.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی همچنین با اعلام اینکه مجموعه مجمع‌البیان طبرسی با دست خط خودش را از عراق برای فروش آوردند و ۵۵۰ میلیون تومان قیمت گذاشته شد، اظهار تاسف کرد که این را بیرون به پنج برابر قیمت حاضر می‌خرند ولی ما توان خرید نداریم و می‌گویند چرا 500میلیون هزینه کنیم، درحالی که متوجه نیستند این 50 میلیارد و بیشتر ارزش دارد چراکه دستخط خود طبرسی است.

مشاور رئیس جمهور با بیان اینکه اکنون خیلی از ذخائر خارج می شود و یک بساطی راه افتاده است که اسراییلی‌ها در راس و بعد انگلیس و اروپاییان منابع ما رابه قیمت گزاف می‌خرند، گفت: ابتدا تعجب کردم که چرا این کار را می‌کردند اما اخیرا به اسپانیا برای اجلاس جهانی آرشیوها رفته بودم که ما را به بازدید یک کتابخانه خطی و یک کتابخانه اسلامی بردند. ببینید چقدر قضیه غم‌انگیز است که کتابخانه اسلامی مادرید یک میلیون عنوان کتاب اسلامی دارد و ما چنین چیزی نداریم.

وی ادامه داد: در یک کتابخانه خطی در کلیسایی که قبلا مسجد بوده در اندلس عظمتی از کتاب‌های خطی را جمع کردند و رئیس آنجا که یک کشیش بود، می‌گفت 600 هزار نفر در سال از اینجا بازدید می‌کنند و 20یورو پول می‌گرفتند در حالی که ما 6 هزار بازدید کننده نداریم.

مشاور رئیس جمهور با بیان اینکه اخیرا برای شرکت در یک اجلاس جهانی فرانسه بودم، گفت: در کتابخانه خطی ملی فرانسه، دو هزار و ۶۰۰ جلد نسخه خطی نفیس فارسی دارند که با چه ولعی آن‌ها را خریداری و نگه داری می‌کنند.

صالحی امیری با اعلام اینکه مرکز اسناد استان فارس در تعریف سازمانی به عنوان بدل سازمان اسناد ملی تعریف شده است، گفت: قرار بر این داریم که از همه اسناد مرکز اسناد ملی و هرآن‌چه در تهران داریم یک نسخه در فارس داشته باشیم که اگر به هر دلیلی اتفاقی افتاد مخازن ما از بین نرود.

وی در پایان از آیت‌الله ایمانی، نماینده ولی فقیه در فارس دعوت کرد که از مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران بازدید کنند.

نماینده ولی فقیه در استان فارس نیز خطاب به رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی بیان کرد: گزارشی که فرمودید از یک سو مایه مباهات و خوشحالی است و از سوی دیگر مایه تاسف است که چرا مورد استفاده و بهره‌برداری علمی و تحقیقاتی قرار نمی‌گیرد و به عنوان یک اسناد بالادستی در اختیار جامعه قرار نگرفته که بدانند چه خبر است و گذشتگان چه داشته‌اند.

آیت‌الله مرعشی نجفی با نماز و روزه استیجاری کتاب و نسخه‌های خطی می خرید

آیت‌الله اسدالله ایمانی مبلغ550میلیون تومان برای خرید مجمع‌البیان اصل را ناچیز دانست و یادآور شد: نقل شده که آیت‌الله مرعشی نجفی در نجف نماز و روزه استیجاری می‌گرفتند و با پول آن می‌رفتند کتاب و نسخه‌های خطی که انگلیسی‌ها و یهودی‌ها می‌خواستند در نجف خریداری می‌کردند را با پول اضافه‌تر می‌خرید که به دست انگلیسی و یهودی نیفتد و از کشور خارج نشود.

وی با تصریح اینکه فارس قبل و بعد از اسلام تا کنون کانون فرهنگ و تمدن بوده است، خاطرنشان کرد: یک برگ سند وقف نامه‌ای متعلق به ۷۰۰ سال قبل و مربوط به شیخ ابواسحاق کازرونی در فارس موجود می‌باشد که در معرض دید عموم مردم قرار گرفته است.

امام جمعه شیراز ضمن تائید اینکه در خانه‌های استان فارسی‌ها نسخه‌های خطی بسیاری وجود دارد، گفت: باید اعتماد مردم را جلب کرد و آن‌ها باور کنند که هرچه در خانه دارند، نابود می شود و از بین می رود و باید آن‌ها را به مرکز اسناد تحویل دهند تا از این اسناد به خوبی نگهداری کنند.

آیت‌الله ایمانی با بیان اینکه ارزش‌های بزرگی در خانه‌های مردم داریم و آثار و مفاخری هست که باید از آن‌ها استفاده شود، اظهار کرد: نقل می‌کنند عثمان‌طه عکس مرحوم نی‌ریزی را در اتاق خود نصب کرده بود و می‌گفت استاد خط من نی‌ریزی است و از او استفاده کرده است.

وی افزود: مرحوم نی‌ریزی 67 دوره قرآن را خطاطی می‌کند که در هر دور یک ویژگی خاصی وجود دارد و برکات و معنویت قرآن او را در این مسیر موفق کرده است.

نماینده ولی فقیه در فارس و امام جمعه شیراز خطاب به رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت: خدا به شما توفیق داده که از این اسرار و اسناد نگهداری کنید و ان‌شاءالله آن را به ثمر برسانید. همچنین باید فضای بهره‌برداری صحیح به عمل آید که جامعه ما گذشته خود را ببیند تا بتواند روی پای خودش قشنگ‌تر و بهتر بایستد.