در عالم پس از مرگ که زنده هستی و حیات برزخی داری، هم نیازمند نوری هستی که راه را برایت روشن کند و هم بال و پری لازم داری تا جانت به پرواز در آید و تو را به عالم قرب برساند.

از امام امیرالمؤمنین علی (ع)نقل شده که فرمود: در جهنم آسیاب‌هایی هست که آرد می‌کنند، آنگاه فرمود: از من پرسید که چه چیز را آرد می‌کنند؟ بعد خودش فرمود:

«العلماء الفجره و القراء الفسقه و الامراء الظلمه»؛

عالمان بد عمل و قاریان فاسق و زمامداران ستمگر.

این سه گروهند که آسیاب‌های جهنم آنها را خرد می‌کنند. حاصل اینکه، گناه و معصیت خدا، دل را می‌میراند و «توبه واقعی» آن را زنده می‌کند.

بنابراین از صمیم قلب باید از خدا بخواهیم که توفیق «توبه حقیقی» به ما عنایت کند تا با قلبی زنده از این دنیا برویم و این عمر زودگذر را با بطالت و غفلت سپری ننماییم.

این جمله پرمحتوا نیز از حضرت امام جواد (ع) منقول است:

«اللهم اجعلنا ممن نوی فعمل و لا تجعلنا ممن شقی و کسل و لا ممن علی غیر عمل یتکل»؛

خدایا! ما را از کسانی قرار بده که هم قلباً تصمیم بر عمل نیک می‌گیرند و هم در مرحله عمل به آن تحقق می‌بخشند و ما را از کسانی قرار نده که هم شقاوت در مرحله قلب دارند و هم کسالت در مرحله عمل و نه از کسانی که اتکال و دلگرمی به غیر عمل دارند و تنها کرم خدا و حب علی مرتضی (ع) را کافی در نجات اخروی خود می‌دانند.

افرادی هستند که به دلگرمی نیروی جوانی و اینکه تا سنین پیری وقت باقی است توبه از گناه را به تأخیر انداخته و بی‌پروای در گنهکاری می‌شوند؛ در صورتی که مرگ سن معینی ندارد، جوانی و پیری برای مرگ مقدر یکسان است.

انسان عاقل باید در هر سنی که هست، فرصت توبه را از دست ندهد و در زنده نگه داشتن قلب کوشا باشد و توبه واقعی - که دل کندن از زندگی آلوده است - در سن جوانی آسان‌تر از سن پیری است؛ زیرا آدمی که شصت هفتاد سال عادت به زندگی آلوده کرده و دلبستگی به خانه و مغازه و ماشین و ... پیدا کرده است،‌ دل کند  از اینها به سادگی برایش میسر نخواهد بود، اما جوان علاوه بر اینکه در تصمیم‌گیری‌ها نیرومند است، دلبستگی‌ها هم در وجودش ریشه‌دار نشده الست و به آسانی می‌تواند از آنها دل بر کند و توبه‌کار شود.