پایداری بهار زندگی زوج‌های جوان به همت «بهار نکو»/ ارتقای میانگین طول زندگی مشترک در شیراز
اهمیت آموزش دیدن قبل از ازدواج از خیلی از برنامه‌هایی که هنگام ازدواج برای آن هزینه‌های هنگفتی می‌شود بیشتر است.
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی شیرازه، تقویم را که ورق می‌زنی و صفحات روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها را چک می‌کنی به راحتی قابل مشاهده است که در ایام اخیر به مناسبت روز جوان و روز ملی جمعیت خیلی از جوانان و مشکلات و نیازمندی‌های آنان صحبت شده و البته فقط صحبت شده بدون راهکار عملی و راهبردی برای خروج از مشکلات و رفع نیازمندی‌ها.
از آنجا که دو صد گفته چون نیم کردار نیست، تصمیم گرفتیم فارغ از هیاهوی شخصیت‌های مسئول و حرف‌های بدون پشتوانه عملی در لابلای مناسبت‌های تقویمی به سراغ مؤسسه‌ای به نام «بهار نکو» برویم که در کمال سکوت و گمنامی دل به دریای مشکلات جوانان زده و با کوله‌باری از تجربه و بهره گرفتن از اساتید فن سعی در پایدار کردن بهار در زندگی مشترک زوج‌های جوان دارد. این موسسه در مدت زمانی کوتاه به نتایجی رسیده که اخیراً در شورای فرهنگ عمومی استان مسئولان استانی و کشوری را حیرت زده کرده است.
ارتقای کیفی کلاس‌های آموزشی، بهانه پیدایش بهار نکو
حجت‌الاسلام دکتر حمید مقامی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی شیراز در خصوص نحوه آغاز به کار این موسسه در مصاحبه اختصاصی با شیرازه گفت: این موسسه خصوصی نیست، وابسته به مجموعه دانشگاه علوم پزشکی شیراز است. سال 89 به درخواست مدیرکل امور بانوان استانداری پیشنهاد شد که کلاس‌های حین ازدواج در محل آزمایش خون آزمایشگاه‌های علوم پزشکی، ارتقای کمی و کیفی پیدا کند. در جلسات بعدی به خاطر سابقه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم پزشکی شیراز در آموزش چهار هزار نفر از زوجین پیش، حین و پس از ازدواج طرح به نهاد رهبری دانشگاه سپرده شد و نهاد تیم اجرایی و تیم محتوایی را آماده کرد و کار از اسفند 89 در حرم مطهر شاهچراغ آغاز شد چون آزمایشگاهها مکان با ظرفیت و امکانات مناسب برای برگزاری این کلاس‌ها نداشتند.
مقامی تصریح کرد: سابقاً هرکس می‌خواست عقدش را ثبت کند محضر نامه‌ای به آزمایشگاه می‌داد بعد از آزمایش خون دوساعت کلاس در آزمایشگاه می‌گذراندند و پس از دریافت گواهی از ازمایشگاه، برای ثبت عقد اقدام می‌کردند؛ اما طبق این طرح قرار بر این شد که کلاس دوساعته به 14 ساعت افزایش یابد و بعد گواهی کتبی از کلاس‌ها به محضر ارسال شود نه از آزمایشگاه به محضر؛ چراکه در آزمایشگاهها فضای کافی و مناسب برای آموزش برای تشکیل 14 ساعت کلاس نبود. حرم شاهچراغ را بهترین مکان برای تشکیل کلاس‌ها دیدیم و برای اجرای طرح مذاکره کردیم و موافقت کردند و مکان را در اختیارمان گذاشتند به این ترتیب 7 ماه طرح ادامه پیدا کرد پس از آن مکان طرح به دلیل بعضی مشکلات تغییر کرد. وی در خصوص علت تغییر مکان ابراز داشت: در این هفت ماه همه اقشار جامعه با سلیقه‌های مختلف و مذاهب گوناگون مخاطب ما بودند به همین خاطر بعد از هفت ماه به نتیجه رسیدیم که مکان مناسب نیست و به مرکز سپاس خواه واقع در مرکز بهداشت والفجرکه مکان فعلی اجرای طرح هست، نقل مکان کردیم.
کمبود فضا بر زمان لازم برای آموزش غلبه کرد
مقامی خاطرنشان کرد: مکان فعلی اجرای طرح، متعلق به مجموعه دانشگاه است. متاسفانه الان به خاطر کمبود فضا 14 ساعت آموزش را به شش ساعت کاهش دادیم و یک پک آموزشی به زوجین ارائه می‌دهیم به امید اینکه بتواند کاهش آموزش‌ها را جبران کند اما 14 ساعت آموزش زمان مناسب‌تر و متعادل‌تری بود. در زمان آموزش 14 ساعته مباحثی چون بحث خانواده متعادل داشتیم که چهار ساعت زمان می‌برد یا مبحث بهداشت جنسی یک و دو و مهارتهای زندگی یک و دو داشتیم الان همه این مباحث را کاهش دادیم. در حال حاضر چهار سرفصل روانشناسی، بهداشت جنسی، احکام و حقوق، مهارتهای زندگی در شش ساعت آموزش داده می‌شود و هرکدام از کلاس‌ها یک ساعت و نیم زمان می‌برد. وی افزود: این کلاس‌ها صبح‌ها ویژه خانمها و شب‌ها ویژه اقایان برگزار می‌شود درحالی که قبلاً هرکدام جداگانه 14 ساعت آموزش می‌دیدند.
وی با بیان انیکه از هر دستگاهی هم تقاضای مکان می‌کنیم انتظار دارند کار را دست بگیرند اما توان آن را ندارند، تصریح کرد: اگر کسی بخواهد در قالب اداری و بخشنامه‌ای کار را انجام بدهد نمی‌تواند این کار جهادی است.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی شیراز اظهار داشت: یک ریال برای این کار از بودجه دانشگاه استفاده نشده است و طرح هزینه خود را تأمین می‌کند.
مدیران اهل ریسک نیستند اما دکترایمانیه هم در تصویب این طرح وهم تصویب هزینه‌ای که از مخاطب می‌گیریم و مکان یابی و نیروهای طرحی حمایت خوبی داشتند. دانشگاه طرح را از دل خود می‌داند چون این نوع کارها از وظایف ذاتی دانشگاه علوم پزشکی است. شاید اگر مکان و امکانات در حد وسع مدیران کل سایر دستگاه‌های مربوطه اتفاق بیافتد و طرح برای همه توجیه شود که باور کنیم این کار نیاز شهر و استان است و همت همگانی برای اجرایان شکل بگیرد اتفاقات بهتری را شاهد باشیم.
تأمین مکان مناسب برای موسسه بهار نکو نیازمند توجه خیرین و همکاری بدون توقع مسئولین
مقامی با تاکید براینکه هنوز طرح اولیه که نوشتیم کامل اجرا نشده، گفت: ما تنها در حد مقدورات عمل کردیم و از آرزوهایمان دست برداشتیم. مایل هستیم شکل کلاس‌ها را عوض کنیم و کلاس‌ها حالت کارگاهی داشته باشد، اما نیاز به مکان وسیع‌تر با مختصات موثرتر داریم؛ اما با همه مشکلاتی که بوده ایستادگی بچه‌ها و دانشگاه پای این طرح، طرح را در استان تثبیت کرده است. در کشور هم در حال تثبیت شدن است. از الان به بعد دنبال گسترش امکانات و محتوا هستیم.
وی خبر داد: دکتر ایمانیه اعلام آمادگی کرده که اگر دستگاه‌های مرتبط کمک مالی کنند، مکان متناسب با شرایط مد نظر موسسه بهار نکو را می‌توان ساخت. خیرین استان که در امر ساختن مدرسه و درمانگاه و مسجد و ... پیشگام هستند وقتی با تأثیر فعالیت موسسه بهار نکو در پایداری زندگی مشترک زوج‌های جوان آشنا شوند برای ساخت مکان مناسب برای این موسسه پیش قدم می‌شوند. این کار جزو کارهای ماندگار است و این آموزش‌ها از بسیاری از مشکلات احتمالی در زندگی مشترک ومفاسد و آسیب‌های اجتماعی ناشی از آن، پیشگیری می‌کند. این مهم توجه خیرین را می‌طلبد البته مکان فعلی هم باهمکاری مجمع خیرین تأمین شده اما کوچک است
مقامی با اشاره به اینکه این طرح برای اولین بار در کل کشور انجام می‌شود، ادامه داد: بعد از چهار سال فعالیت بدون سر و صدا نتایج آموزش‌ها را که اعلام کردیم برای مسئولان کشوری تعجب آور بود. این مرکز فقط منحصر به آموزش حین ازدواج نیست بلکه اولین گام مشاوره‌های الزامی قبل از عقد بود. همچنین گروه‌هایی که احتمال طلاق در این‌ها زیاد است مانند ازدواج‌های زیر 18 سالگی و فاصله سنی زیاد بین زوجین مثلاً آقایانی که 10 سال بزرگتر از خانم یا خانم‌هایی که 5 سال بزرگتر از آقا هستند و ازدواج‌های مجدد باید قبل از شروع کلاس‌های آموزشی، یک جلسه مشاوره بیایند.
همه می‌توانند سؤالات خود در مباحث خانوادگی را به 50002248 پیامک کنند و 48 ساعته به جواب برسند
وی افزود: پیشنهاد ما این است که به این سطح برسیم که همه افراد به ضرورت مشاوره غیر از آموزش جمعی هم برسند اما بعضی گروه‌ها مانند گروه‌های مذکور این مشاوره فردی برایشان ضرورت بیشتری دارد. سامانه پیامک 50002248 را هم طراحی کردیم و در اختیار زوجین قرار می‌گیرد، هرسوالی در زمینه سرفصل‌های آموزشی که به این شماره پیامک شود در کمتر از 48 ساعت جواب آن برای مخاطب ارسال می‌شود. البته این سامانه فقط مختص زوجین آموزش دیده نیست عموم مردم می‌توانند از این شماره پیامک استفاده کنند و اگر سوالی داشتند برای ما ارسال کنند.
در کنار تلاش‌های انجام شده کانالی هم در تلگرام ایجاد کردیم که کمتر از یک ماه است که شروع به کار کرده و دو هزار نفر عضو دارد. همچنین باشگاه زوج‌های جوان شیراز را هم راه انداختیم. مجله بهار نکو هم برای مخاطبان ارسال می‌شود دانستنی‌های زندگی برای آنها پیامک می‌شود و کارگاه‌های آموزشی رایگان برای کسانی که علاقمند هستند بعد از ازدواج هم مباحث آموزشی را دنبال کنند طراحی کردیم و به زوج‌های جوان اطلاع رسانی می‌کنیم
مقامی تاکید کرد: آموزش پس از عقد خیلی مهم است، چرا که این زوج‌ها نباید پس از این 6 ساعت آموزش رها شوند البته شیوه ادامه راه متفاوت می‌شود چون دیگر ادامه آموزش‌ها الزامی نیست. طرحی را با معاونت بهداشتی برنامه ریزی کردیم سلسله‌های سه ماه و شش ماه و یک ساله برای زوجین برگزار کرده و به آنها اطلاع رسانی می‌شود تا علاقمندان استفاده کنند
این همایش‌ها به این صورت است که هرزوجی که آموزش‌های الزامی قبل از عقد را گذرانده سه ماه بعد فراخوان داده می‌شود و برای شرکت در همایش باورهای غلط ازدواج دعوت می‌شوند و همین گروه مخاطب شش ماه بعد برای همایشی با موضوع مشکلات یک سال اول زندگی مشترک دعوت می‌شوند. یک سال بعد باز همین گروه مخاطب برای همایشی با موضوع فرزندآوری دعوت می‌شوند.
این همایش‌ها اختیاری و کاملاً رایگان است و معمولاً به سه هزار نفر اطلاع رسانی می‌شود و یک سالن 400 نفره پر می‌شود
این فعالیت‌ها موجب شده مراکز مشاوره ما با 10 اتاق هرروز از هشت صبح تا هشت شب پر از مراجعه کننده است در ماه 400 نفر داوطلب مراجعه کننده برای مشاوره اختیاری داریم، این نشان می‌دهد که فرهنگ مشاوره بالا رفته که از برکات طرح بود. زوج‌های شیرازی می‌دانند که اگر دچار اختلاف شدند سریع به طلاق فکر نکنند بلکه از مشاوره‌ها استفاده کنند
جدیداً تیم پژوهشی و تیم رسانه‌ای هم تشکیل دادیم، تازه شروع به کار کردند
در سال 93، 70 درصد طلاق‌ها مربوط به افرادی بوده که قبل از شروع طرح ازدواج کرده بودند
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی شیراز درخصوص نتایج طرح تصریح کرد: چون مسئله تحکیم بنیان خانواده بسیار پیچیده است با یک کلاس مشاوره نمی‌توان به نتیجه بزرگی دست پیدا کرد. با وجود همه پیچیدگی‌ها در بحث نتایج کار، درباره طول زندگی مشترک آمار دقیق و قابل استنادی وجود دارد. قبل از اجرای طرح در سال 88 و 89 آمار طول زندگی مشترک را بررسی کردیم سال 93 هم این آمار را بررسی کردیم.
سال 88، 14 درصد طلاق‌ها مربوط به زندگی‌هایی با طول عمر کمتر از یک سال بوده است و 45 درصد طلاق‌ها مربوط به زندگی‌هایی که کمتر از چهار سال از آغاز آنها می‌گذشت.
سال 93 این 14 درصد به 7.6 در صد کاهش یافته و 45 درصد به 30.2 درصد کاهش پیدا کرده بود این آمار نشان می‌دهد که در سال 93، 70 درصد طلاق‌ها مربوط به افرادی بوده است که قبل از شروع طرح ازدواج کرده بودند!
مقامی افزود: میانگین طول زندگی مشترک در
بحث جمعیت شناسی و تحکیم خانواده آمار مهمی است. سال 88 میانگین طول زندگی مشترک
در شیرازهشت سال بوده است این رقم درسال 93 به 10 سال رسیده و دوسال ارتقا یافته
که یکی از نتایج بسیار خوب اجرای طرح است.
برای اولین بار در سال 93 نرخ رشد جمعیت شیراز از نرخ رشد جمعیت شهرستان‌ها بیشتر شده است
وی خاطرنشان کرد: این آمارها همه به گزارش ثبت احوال است. همچنین این طرح نتایج خوبی در رشد جمعیت داشته و برای اولین بار در سال 93 نرخ رشد جمعیت شهر شیراز از نرخ رشد جمعیت شهرستان‌ها بیشتر شده است.
باید سن ازدواج در استان فارس را پایین بیاوریم
مقامی با تاکید براینکه در آینده باید سن ازدواج در استان فارس را پایین بیاوریم، ابراز داشت: در افق طرح نیز قصد داریم که به مخاطبان قبل از ازدواج هم سری بزنیم. الان هم این آمادگی در تیم ما وجود دارد و هرکس خود را در سن ازدواج می‌بیند می‌تواند به صورت اختیاری آموزش‌ها را ببیند و گواهی دریافت کند این گواهی تا یکسال معتبر است و کسانی که این گواهی را دارند اگر در طول یکسال بعد از اخذ این گواهی عقد کنند دیگر ملزم به گذراندن دوره آموزشی نیستند.
وی خاطرنشان کرد: افرادی که ازدواج مجدد داشتند و هنگام ازدواج مجدد دوره آموزشی را گذراندند اذعان داشتند که اگر هنگام ازدواج اول هم این دوره‌های آموزشی را گذرانده بودند مهر طلاق در شناسنامه‌شان نقش نمی‌بست. این اظهارات نشان می‌دهد که ضعف آموزش در این مسائل در کشور وجود دارد و باید این خلاء پر شود.
اهمیت آموزش دیدن قبل از ازدواج از خیلی از برنامه‌هایی که هنگام ازدواج برای آن هزینه‌های هنگفتی می‌شود بیشتر است
حسین شکوری کارشناس و مسئول موسسه بهار نکو نیز در مصاحبه با شیرازه اعلام کرد: طراحی و برنامه ریزی این طرح از تأمین محتوا و گزینش و آموزش اساتید و مکان یابی و... 7 ماه طول کشید و دراین مجموعه الان 25 نفربه عنوان پرسنل کار می‌کنند و 50 استاد بااین مرکز در سه حوزه کارشناسان بهداشت جنسی، روانشناسان و روحانیون همکاری دارند. این مرکز سه شعبه دارد، شعبه حین ازدواج به صورت تخصصی در مرکزبهداشت والفجر یک شعبه در معالی آباد تخصصی دربحث مشاوره قبل از طلاق فعالیت دارند و یک شعبه در ملاصدرا که باشگاه زوج‌های جوان است و مباحث پس از ازدواج را دنبال می‌کند. همچنین در شهرستان آباده و داراب هم شعب شهرستانی راه اندازی شده است.
شکوی با بیان اینکه اگر مکان لازم تأمین شود طرح به صورت مطلوب‌تری دنبال می‌شود، گفت: سال گذشته بهار نکو در قبال 14 ساعت آموزش و بسته آموزشی و خدمات مددکاری تنها 35 هزارتومان از آنها دریافت می‌کرد که در مقایسه با سایر هزینه‌های چشمگیر ازدواج هزینه چندانی نیست. وقتی برای صدور یک گواهینامه رانندگی باید 400 هزار تومان هزینه کرد و امتحان داد مقایسه کنید با ضرورت آموزش دیدن برای تشکیل خانواده و اهمیت و جایگاه آن.
وی تاکید کرد: باید رسانه‌ها روی این مهم کار کنند که اهمیت آموزش دیدن قبل از ازدواج از خیلی از مسائلی و برنامه‌هایی که هنگام ازدواج برای آن هزینه‌های هنگفتی می‌شود بیشتر است اهمیت این نوع آموزش‌ها باید درجامعه نهادینه شود.
شکوری تصریح کرد: این مرکز حقیقتاً یک ستاد عملی امر به معروف و نهی از منکر در حوزه خانواده است و از دستگاه‌هایی که نسبت به مسائل فرهنگی شهر دغدغه دارند انتظار داریم در این قضیه کمک کنند. ما آمادگی داریم برای کارکنان همه دستگاه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی و مساجد اگر متقاضی باشند، دوره آموزشی قبل و حین و بعد از ازدواج و تربیت فرزند برگزار کنیم وبانک خوبی از اساتید و مشاوران این حوزه‌ها داریم
شکوری افزود: مشاوره خیریه هم داریم و برای هر استادی ظرفیت گذاشتیم هر مشاور دو تا سه نفر در ماه اگر به خاطر مشکل مالی نتوانند ادامه دهند به صورت رایگان خدمات می‌دهند. بعضی از مشاوران و روحانیون هم برای همراه شدن با گروه‌های جهادی داوطلب هستند
وی خاطرنشان کرد: مسئولین مجموعه حتی گاهی از جیب شخصی هزینه کردند تا پرچم مجموعه حفظ شده است و به مرحله برنامه ریزی کشوری رسیده است. در حال حاضر مدیرکل امور اجتماعی واستانداری هم به این قضیه ورود پیدا کردند و فرمانداری‌ها ملزم شدند که شعب شهرستانی این موسسه راه اندازی شود. تا کنون مرکز استهبان و نی ریز و مرودشت اعلام آمادگی کردند و در حال اقدامات اولیه هستیم. اگر حمایت‌ها مطلوب باشد آمادگی داریم که تا پایان سال 95 بیش از هفتشهرستان را به این موسسه مجهز کنیم.
نظرات بینندگان
