فاطمه زارعی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، با بیان اینکه «شنیدن مؤثر» با «گوش دادنِ صرف» متفاوت است، به تبیین سه مفهوم کلیدی پرداخت: شنیدن، گوش دادن و شنیدن فعال.

وی گفت: «شنیدن تنها دریافت صدا است، اما گوش دادن فعالیتی آگاهانه برای درک پیام است و شنیدن فعال، بالاترین سطح ارتباط است که شامل درک احساسات، زبان بدن و پاسخ متناسب می‌شود.»

این روان‌شناس بالینی ضمن اشاره به اینکه این مهارت به‌ویژه در روابط زن و مرد، مانع بسیاری از تنش‌ها می‌شود و به گفتگویی عمیق و صمیمانه منتهی خواهد شد، تأکید کرد: اهمیت مهارت «شنیدن مؤثر»، این مهارت را به عامل کلیدی در کاهش تنش‌های زناشویی و تعمیق ارتباطات عاطفی تبدیل کرده است.

زارعی با بررسی تفاوت‌های شنیداری بین دو جنس، تصریح کرد: «زنان معمولاً هنگام گفتگو به دنبال دریافت همدلی هستند، نه راه‌حل. اما مردان ناخودآگاه به‌دنبال حل مسأله می‌روند. این تفاوت طبیعی است؛ اما اگر درک نشود، موجب سوءتفاهم خواهد شد.»

وی هشدار داد: ارائه راه‌حل سریع توسط مردان، می‌تواند باعث احساس نادیده‌گرفته‌شدن در زنان شود.

مردان و زنان، هر یک موانع خاص خود را در شنیدن مؤثر دارند

مدرس حوزه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی با اشاره به چالش‌های موجود در مسیر ارتباط شنیداری مؤثر، گفت: «مردان معمولاً به دلیل خستگی ذهنی یا ضعف در تربیت احساسی، شنونده‌های فعالی نیستند. در مقابل، زنان ممکن است دچار قضاوت یا واکنش‌های احساسی زودهنگام شوند.»

زارعی افزود: «در بحران‌ها، زنان نیاز به شنیده‌شدن دارند و مردان باید به جای عجله در ارائه راهکار، شنیدن را تمرین کنند.»

وی راهکارهایی کاربردی برای بهبود ارتباط زوج‌ها ارائه داد و پیشنهاد کرد: زنان باید از قضاوت بپرهیزند و همسر خود را به بیان احساسات تشویق کنند. مردان نیز باید فضایی امن برای گفتگو بسازند و پاسخ‌های عاطفی را جایگزین راه‌حل‌های فوری کنند.

روانشناس بالینی همچنین بر نقش زبان بدن، تماس چشمی و تمرینات ساده‌ای که می‌توانند این مهارت را تقویت کنند، تأکید کرد.

اصلاح ذهنیت‌ها، گامی مهم برای شنیدن واقعی

زارعی در بخش پایانی صحبت‌های خود، بر اصلاح برخی باورهای رایج در روابط زوجین تأکید کرد و گفت: «مردان باید بدانند شنیدن احساسات، ضعف نیست؛ بلکه ابزار نزدیکی عاطفی است. زنان نیز باید بدانند گاه بی‌پاسخ ماندن، نشانه بی‌علاقگی نیست.»

وی افزود: «پرسش‌های باز و فضای روشن گفتگو، کمک می‌کند تا هر دو طرف احساس شنیده‌شدن واقعی را تجربه کنند.»

در پایان مدرس حوزه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی تأکید کرد: «برای فهمیدن، اول گوش دهید و سپس با قلبتان پاسخ دهید.» این جمله به‌خوبی روح حاکم بر گفتگو را نشان می‌دهد؛ یعنی شنیدن نه‌فقط با گوش، بلکه با جان و دل. 

انتهای خبر/224224