حجت‌الاسلام مهدی زارع، در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، به تحلیل عمیق مفهوم «امین ولایت» پرداخت.

 وی با تأکید بر اینکه ولایت همچون «خورشید تابان» و «امری الهی» است، اذعان کرد: گاهی سوءتبلیغ و اقدامات دشمنان می‌تواند نورانیت این خورشید را برای برخی پنهان سازد.

نقش «امین ولایت» در هدایت جامعه

کارشناس امور دینی در ادامه سخنان خود، به نقش حیاتی شخصیت‌هایی اشاره کرد که از یک سو با مردم ارتباطی عمیق دارند و از سوی دیگر، شناختی کامل نسبت به ولایت دارا هستند.

زارع تصریح کرد: «این افراد، چهره‌هایی موجه‌اند که مردم آن‌ها را می‌شناسند و قبول دارند. نقش آن‌ها نه افزودن چیزی به ولایت، بلکه هدایت مردم به سمت مسیر ولایت است.»

 وی نمونه‌هایی از این «ولایت‌نماها» را در طول تاریخ برشمرد که در شناخت مردم نسبت به ولایت، گام‌های مؤثری برداشته‌اند.

عمار یاسر؛ شاخص حقانیت در فتنه‌ها

وی با استناد به فرمایشات رسول مکرم اسلام (ص) درباره عمار یاسر، به اهمیت وجود شاخص‌هایی برای مردم در دوران فتنه‌ها اشاره کرد: پیامبر (ص) فرمودند: «هر گروهی که عمار در اوست، او گروه بر حق است.»؛ این بدان معناست که مردم برای شناختن حق، گاهی نیاز به معیارهایی دارند، نه اینکه ولایت امیرالمؤمنین (ع) نیاز به تأیید عمارها داشته باشد.

 کارشناس ارشد الهیات دانشگاه علامه طباطبایی افزود: شهادت عمار به دست گروهی، نشان‌دهنده بطلان آن گروه است و این خود یک ملاک مهم برای تشخیص حق از باطل است.

وجه تمایز حضرت احمد بن موسی (ع) به عنوان «امین ولایت»

حجت‌الاسلام زارع در بخش پایانی صحبت‌های خود، به جایگاه منحصر به فرد حضرت احمد بن موسی (ع)، معروف به شاهچراغ، پرداخت و گفت: «حضرت احمد بن موسی (ع) شخصیتی است که در میان مردم از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. ایشان به عنوان امین، معتمد و فردی دیندار مورد قبول مردم هستند و این ویژگی در کنار شناخت عمیق ایشان از ولایت پدر بزرگوارشان امام موسی کاظم (ع) و برادر بزرگوارشان امام رضا (ع)، جایگاه ایشان را متمایز می‌سازد.»

وی تفاوت اصلی حضرت شاهچراغ (ع) با دیگر «ولایت‌نماها» را در این دانست که خود آن حضرت، از دیدگاه مردم، در معرض جایگاه ولایت قرار می‌گیرند.

این کارشناس امور دینی ادامه داد: مردم با شناختی که به ایشان دارند، با اعتمادی که به او می‌کنند و ویژگی‌هایی که از او سراغ دارند، برایشان شبهه یا حتی یقین می‌شود که ایشان خود آن جایگاه ولایت را دارند. این تفاوت، ایشان را از بقیه متمایز می‌سازد و این مهم‌ترین تفاوت است.
 

احمد ابن موسی «ع» ولایت‌مدار حقیقی

 حجت‌الاسلام زارع در تحلیل خود، به تفاوت اساسی میان حضرت احمد بن موسی (ع) و دیگر شخصیت‌های تاریخ اسلام پرداخت و اظهار کرد: «برخلاف شخصیت‌هایی چون عمار یاسر یا حتی اصحاب ائمه (ع) که مردم آن‌ها را به عنوان ولی بعدی تلقی نمی‌کردند، حضرت احمد بن موسی (ع) از سوی مردم خود در معرض نگاه به عنوان جایگاه ولی قرار گرفته بودند.» 

 وی نقش محوری حضرت احمد بن موسی (ع) را در مدیریت این شناخت مردمی دانست و افزود: «ایشان تمام این شناخت و تلقی مردم را دریافت و تجمیع کردند، اما آن را در وجود خود نیاوردند و نظر مردم را تأیید نکردند، بلکه مردم را به سمت مسیر ولایت حقیقی که «مثل خورشید تابان» است، هدایت کردند.»

 این کارشناس الهیات، حضرت احمد بن موسی (ع) را «ولایت‌شناس» و «مردم‌شناس» خواند و تصریح کرد: «هنر بزرگ ایشان این بود که مردمی را که جایگاه ولایت را در ایشان می‌دیدند، به سوی ولایت حقیقی هدایت نمودند و به همین دلیل ایشان را «امین ولایت» می‌نامند.»

 به بیان حجت‌الاسلام زارع، ولایت، ودیعه و امانت الهی است که مردم تصور می‌کردند در وجود حضرت احمد بن موسی (ع) هست، و ایشان این امانت را حفظ کرده و به صاحب اصلی‌اش، حضرت امام رضا (ع) رساندند. این در حالی است که در تاریخ اسلام، اشخاصی وجود داشتند که با جایگاهی بسیار پایین‌تر از حضرت احمد بن موسی (ع) و صرفاً با اتکا به اعتبار «صحابیت پیامبر» یا «نمایندگی امام»، خود را گم کرده و جمعیت زیادی را گمراه کردند.

وی با ارائه مثال‌هایی، به کسانی اشاره کرد که به دلیل «اغراض و هواهای نفسانی» یا «مسائل مالی و دنیوی»، خود را گم کرده و «مسیر ولایت را برای مردم اشتباه معرفی کردند»، و حتی «فرقه‌های متعددی در شیعه تشکیل شد» و «شیعیان چند امامی» پدید آمدند.

 کارشناس امور دینی در مقابل، عظمت کار حضرت احمد بن موسی (ع) را برجسته کرد: «با وجود آنکه اعتماد مردم به ایشان به مراتب بیش از آن افراد بود، این امانت ولایت را از مردم گرفتند و خودشان «قبله‌نمای ولایت» شدند و فرمودند: «همان‌طور که شما با من بیعت کردید، من خودم در بیعت برادرم علی بن موسی الرضا (ع) هستم و امام بعد از پدرم، برادرم علی بن موسی الرضا (ع) است.»» 

زارع گفت: این اقدام، نه تنها به «راه حق و حقیقت» هدایت کرد، بلکه «تأیید امام معصوم» را نیز به همراه داشت و از ایجاد «اختلاف و فتنه و تفرقه دیگری در شیعه» جلوگیری کرد.

انتهای خبر/224224