نزدیکی به فصل گرما و خطر آتش سوزی در منابع طبیعی فارس؛
ظلم بزرگ به قلب جنگلی کشور
استان فارس با دارا بودن بیش از ۱۰ میلیون هکتار عرصه جنگلی و مرتعی، وسیع‌ترین عرصه جنگلی کشور را به خود اختصاص داده درحالیکه از داشتن حداقل امکانات اطفای حریق بهره‌ای نبرده است!
به گزارش شیرازه؛ آتش سوزی عرصه های منابع طبیعی و محیط زیست در فصل گرم سال یكی از دغدغه های علاقه مندان و دوستداران طبیعت در استان فارس محسوب می شود.
آغاز فصل گرما و بالا رفتن احتمال آتش سوزی همه ساله از مهمترین تهدیدات و چالش های پیش روی جنگل ها و مراتع کشور و به تبع آن فارس به عنوان قلب جنگلی کشور است و در همین رابطه 5 منطقه مستعد آتش سوزی در استان فارس شامل مناطق ارژن و پریشان، مله گاله، میانجنگل، بختگان و پارك ملی بمو شناسایی شده است.
هنگامی که یک محدوده جنگلی یا مرتعی طعمه حریق می‌شود، زادآوری طبیعی جنگل از بین رفته و تنوع زیستی آن منطقه نیز نابود می‌شود و این خسارات زمانی اهمیت بیشتری به خود می‌گیرد که می‌دانیم بازگرداندن یک اکوسیستم طبیعی به حالت اولیه کاری بسیار مشکل و هزینه بر می‌باشد و کشور ایران در گروه کشورهای با پوشش کم جنگل قرار گرفته است.
ایرنا نوشت: پارك ملی بمو در فاصله 10 كیلومتری شمال شیراز 48 هزار هكتار وسعت دارد و یكی از مناطق چهارگانه طبیعی در استان فارس است. این پارك ملی از لحاظ شمار حیوانات و تنوع حیات‌وحش، بعد از پارك‌های ملی گلستان و ارومیه در مقام سوم اهمیت قرار دارد.
در زیستگاه طبیعی بمو، علاوه بر پلنگ، پستاندارانی از جمله، آهو، قوچ و میش، بز و پازن و پرندگانی همچون عقاب طلایی زندگی می‌كنند و كفتار، گربه جنگلی، گربه وحشی و جغد كوچك و شاه بوف از دیگر حیوانات این منطقه است.
این پارك ملی دارای 112 گونه جانوری 69 گونه پرنده و 21 گونه پستاندار، 19 گونه خزنده و 3 گونه دو زیست و همچنین گونه‌های مختلف گیاهی است اما گونه های آهو، قوچ و میش، بز و پازن بیش از سایر گونه ها نظر شكارچیان غیر مجاز را جلب می كند.
معمولا آتش بُرهایی در اطراف این پارك احداث می شود اما آتش هر سال در پارك ملی بمو زبانه می كشد و به رغم وجود تجهیزات هیچ سالی نیست كه شاهد آتش سوزی گسترده در این منطقه زیست محیطی نباشیم.
آتش سوزی در سایر مناطق از جمله ارژن و پریشان و بختگان متاثر از تداوم خشكسالی است، معمولا خاك این مناطق به علت تراكم بافت گیاهی سالهای مختلف دچار خودسوزی می شود كه حاصل این پدیده ایجاد ستون هایی از دود و آلودگی است كه گاه روزها و هفته ها هوای منطقه را آلوده می سازد.
در سایر مناطق از جمله مله گاله و میانجنگل شهرستان فسا نیز دخالت عامل انسانی در آتش سوزی ها موثر است ، معمولا گردشگرانی كه به این مناطق می آیند و چوپانان بدون توجه به عواقب روشن نگه داشتن آتش ، گاه آتشی را روش می كنند و آن را در طبیعت رها می سازند.
در سال های گذشته دهها هكتار از این مناطق دچار آتش سوزی شده است.
دخالت انسان در طبیعت عامل اصلی آتش سوزی
با فرارسیدن فصل گرما، خطر آتش سوزی منابع طبیعی و زیست محیطی افزایش می یابد وهر سال در این فصل ده ها هكتار از عرصه های طبیعی استان فارس عمدتا با دخالت انسان در آتش می سوزد و تلی از خاكستر در زیستگاه ها و رویشگاههای طبیعی این استان برجای می ماند.
پرتاب ته سیگار روشن یا چوب کبریت نیمه مشتعل در مناطق جنگلی و حاشیه جاده‌ها، خاموش نکردن آتش در دشت‌ها و جنگل‌ها که توسط گردشگران یا چوپان‌ها و نیز شیشه نوشابه از علل اصلی وقوع آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی در استان به شمار می‌روند.
آتش سوزی جنگل و مرتع و مناطق زیست محیطی همواره به عنوان یكی از مهمترین معضلات حوزه محیط زیست و منابع طبیعی در استان فارس مطرح بوده و حال كه بیشتر مناطق این استان با خشكسالی پیاپی دست و پنجه نرم می‌كنند، این معضل بیشتر نمود می یابد و نگران كننده تر است.
جنگلهای فارس آبستن آتش!
با وقوع آتش سوزی دراین مناطق دستگاه های مختلف ازجمله فرمانداری ها، بسیج ، نیروهای مردمی، نیروهای نظامی و انتظامی،عوامل آتش نشانی،نیروهای پالایشگاه شیراز، یگان های حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی، بخشداری ها و دهیاری ها ، هلال احمر ، شهرداری ها و دیگر سازمان ها و نهادهایی كه امكانات ترابری یا اطفای آتش در اختیار دارند به میدان می آیند.
گاه صحنه هایی بدیع از مشاركت جمعی نیز در این حوادث رقم می خورداما همانقدر كه وجود روح جمعی و مشاركت همگانی برای خاموش كردن آتش در این مناطق لازم است ، اقدامات پیشگیرانه و بازدارنده نیز لازم است تا اصولا آتش سوزی رخ ندهد یا دامنه آن وسیع نشود.
با توجه به بارش‌های سال گذشته و امسال استان فارس و شرایط خاص پوشش گیاهی امکان افزایش آتش سوزی وجود دارد بر این اساس کارشناسان امر نسبت به این موضوع هشدار داده اند همچنان با کمبود امکانات اطفای حریق دست و پنجه نرم می‌کند و از داشتن حداقل‌ها برای خاموش کردن آتش در عرصه‌های جنگلی استان با مشکل روبه رو است.
طی چند سال گذشته وقوع چندین مورد آتش سوزی گسترده خسارات جبران ناپذیری را به عرصه‌های منابع طبیعی استان وارد کرد. چندی قبل بود که آتش سوزی گسترده‌ای در تنگ خرسی پاسارگاد رخ داد و تنها زیستگاه خرس قهوه‌ای در آتش سوخت.
در این آتش سوزی که چند روز به طول انجامید بیش از هر چیز ناتوانی فارس در امکانات اطفای حریق به چشم می‌خورد. در آن زمان تنها بالگرد اطفای حریق فارس زمین گیر شد و تعداد قابل توجهی از گونه‌های جانوری از جمله پرندگان، لاک پشت‌ها و پوشش‌های گیاهی در آتش سوختند.
مدیر کل مدیریت بحران استانداری فارس گفت: طی چند روز گذشته دستورالعملی از سوی ستاد بحران استانداری فارس تهیه و به تمامی دستگاه‌های عضو ستاد بحران از جمله منابع طبیعی، محیط زیست، فرمانداری‌ها و… ابلاغ شدکه بر اساس آن راه‌ها دسترسی به مناطق را برای آتش سوزی احتمالی شناسایی و امکانات لازم را آماده کنند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا بالگرد اطفای حریق پیش بینی شده،گفت: متأسفانه برای تأمین بالگرد به اعتبار نیازمندیم که متأسفانه تاکنون تأمین نشده است.
همچنین شماره تلفن ۱۵۰۴ به طور رایگان و شبانه روزی، آماده دریافت گزارش‌های مردم در خصوص هرگونه تصرف و آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان است.
نظرات بینندگان
