«شیرازه» گزارش می دهد:
قوانین دست و پاگیر مانعی بزرگ سد راه دانش بنیان شدن اقتصاد کشور / فقدان امنیت سرمایه گذاری بر ایده های نو چالشی متفاوت در حوزه گیاهان دارویی
براساس روندهای جهانی و تأكید سیاستهای كلی نظام به دانش بنیان شدن اقتصاد كشور همچنین با تکامل نظام علم، فناوری و نوآوری در سال های گذشته، ایران نیز گام در مسیر تبدیل شدن به اقتصادی دانش بنیان و مبتنی بر نوآوری گذاشته به گونه ای که در چند سال اخیر حمایت از ایجاد و رشد کسب و کارهای نوپا و دانش بنیان و رفع موانع و چالش های مربوطه اهمیت بیشتری یافته است.
به گزارش سرویس اقتصادی شیرازه، براساس روندهای جهانی و تأكید سیاستهای كلی نظام به دانش بنیان شدن اقتصاد كشور،همچنین با تکامل نظام علم، فناوری و نوآوری در سال های گذشته، ایران نیز گام در مسیر تبدیل شدن به اقتصادی دانش بنیان و مبتنی بر نوآوری گذاشته،به گونه ای که در چند سال اخیر حمایت از ایجاد ورشد کسب وکارهای نوپا و دانش بنیان و رفع موانع و چالش های مربوطه اهمیت بیشتری یافته است.
به همین منظور و به قصد حمایت و پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان و کسب و کارهای نو پا مقام معظم رهبری شعار امسال را با همین عنوان نام گذاری کرده اند،تا دستوركاری برای اقدامات دولت و مجلس جهت رفع مشکلات موجود و حركت پرشتاب تر به سمت توسعه اقتصادی دانش بنیان باشد.
اگر چه موانع و مشکلات راه اندازی و رشد كسب وكارهای نوپا و شركتهای دانش بنیان در ایران متعدد و متنوع است و ظهورفناوری های جديد و شکل گیری زمینه های نو برای تشکیل و فعالیت كسب وكارها، نیازهای حمايتی و تسهیل گری جدیدی را ایجاب می کند اما در هریک از مراحل توسعه یک شرکت نیز مسائل و مشکلات خاص آن مرحله بروز می کند در همین راستا ورود حاکمیت برای رفع موانع توسعه کسب و کارهای نوپا در کشور می تواند گام بلندی در جهت حرکت به سوی دانش بنیان شدن اقتصاد کشور باشد.
در این گزارش به سراغ دو موضوع و مبحث مرتبط با هم رفته ایم که یکی بدون حضور و حمایت دیگری نمی تواند رشد و پیشرفت قابل توجهی داشته باشد و حتی گاه عدم حمایت یک بخش موجب ضرر و آسیب فراوانی به بخش دیگر می گردد.
در ابتدا گفتگویی با رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل یکی از شرکت های نو پا در زمینه گیاهان دارویی انجام داده ایم و چالش های پیش روی اینگونه شرکت ها را مورد بررسی قرار داده و سپس به سراغ معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شیراز رفتیم تا ارتباط و نحوه تعامل حوزه گیاهان دارویی را با سازمان غذا و دارو بسنجیم.
علی اصغر مصطفوی رئیس هیئت مدیره شرکت تعاونی «زنجیره ارزش رایمون رایان اسپاد»که به نوعی دنبال رو شرکت فراوری گیاهان دارویی «اسپاد رایمون پاسارگاد»،بزرگ ترین کارخانه تولید، بسته بندی و فرآوری گیاهان دارویی در جنوب کشور می باشد، در گفتگو با خبرنگار شیرازه عنوان کرد: ما در مجموعه رایمون رایان اسپاد جهت تولید مواد اولیه از مجموعه های مثل اسپاد رایمون پاسارگاد به عنوان حلقه های ماقبل خود استفاده میکنیم.
وی افزود: این مجموعه به عنوان یک مجموعه مادر در حال باز تعریف است تا نقاط ضعف و چالش های پیش روی این حوزه را شناسایی و بر طرف و نقاط قوت را قویتر به صورت دانش بنیان پایه گذاری و پیش ببرد.
مصطفوی در ادامه به عمده ترین چالش های پیش روی شرکت های دانش بنیان و نوپا اشاره کرد و گفت: شرایط دانش بنیان شدن به شدت سخت می باشد و در کشور ما قوانین دست و پاگیربرای تبدیل شدن به یک شرکت دانش بنیان خود یکی از موانع بزرگ سد راه این حوزه به شمار میرود.
این کارآفرین و فعال حوزه اقتصادی،فقدان امنیت سرمایه گذاری بر ایده های نو در شرکت های نوپا و دانش بنیان،کپی برداری سریع ازمحصولات و فراورده های دانش بنیان و نوپا، فرآیند طولانی برای ارزیابی یک محصول نوآورانه، عدم اطمینان به تولیدات دانش بنیان، نارسایی سیاست ها و قوانین حمایتی و تجاری سازی درحوزه تحقیقات دانش بنیان، عدم وجود ساز و کار مناسب برای ارزش گذاری سرمایه های معنوی علمی که می تواند باعث بروز و مناقشات بین موسسات و محققان شود را از مهم ترین چالش های پیش روی اینگونه کسب و کارها دانست.
در ادامه قاسم رحیمی مدیر عامل شرکت تعاونی «زنجیره ارزش رایمون رایان اسپاد» با بیان اینکه شرکت های نوپا و دانش بنیان همواره بامشکلات فنی دست به گریبان هستند، اظهار کرد: ازطرفی فضای نامناسب اقتصادی، اداری و محیط قانونی، این مسیر را برای فعالین این حوزه پرتلاطم تر خواهدکرد.
وی به عمده ترین مشکلات و موانع موجود در مسیر ایجاد این مجموعه گیاهی اشاره کرد و افزود: نبود همکاری بین بخشی و سازمانی درحوزه گیاهان دارویی، عدم انسجام و هدفمندی سیاست ها و فقدان پیوند، بین توانمندی های نوآورانه و ظرفیت های اقلیمی ازجمله این مشکلات می باشد.
رحیمی در پاسخ به این سوال که دولت در راستای ایجاد کسب و کاردرچه بخش هایی باشما همکاری کم تری داشته است؟ عنوان کرد: اگر چه توسعه گیاهان دارویی ازمهم ترین اولویت ها دربرنامه های توسعه ملی کشاورزی کم آب در کشورمی باشد، اما متاسفانه نبود سیاست ها و نظام های حمایتی و تشویقی دولت در سه بخش زیر ساختی، اطلاعاتی و مالی و عدم تخصیص بودجه و اعتبارات مناسب در این حوزه از کم کاری های دولت می باشد که ما همواره با آن روبرو هستیم.
فعال نبودن دیپلماسی خارجی در تامین بازارهای هدف، عدم برخورد مناسب باصادرکنندگان متخلف وتقلب های صورت گرفته دراین حوزه از دیگر مواردی بود که رحیمی به آنها اشاره کرد و ادامه داد: علی رغم اینکه در این مجموعه ها با ایجاد زنجبره ارزش برای 250 نفر به شکل مستقیم و غیر مستقیم اشتغال زایی شده است، اما همچنان ما شاهد حمایت مطلوب دولت‌یان از کسب و کارهای نوپا نیستیم.
مدیر عامل این شرکت گیاهان دارویی در پاسخ به این سوال که در کل فرآوری گیاهان دارویی چه مزایایی می تواندبرای حوزه درمان داشته باشد؟ گفت: استفاده ازگیاهان دارویی به منظوردرمان با تاریخ زندگی انسان هم زمان بوده است. هرماده خاصی که درگیاه دارویی یافت می شود، دارای اهمیت و نقش خاصی است. گیاهان داروی بدلیل منشا طبیعی خود دارای عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهایی شیمیایی هستند. مطالعات علمی نشان داده که این گیاهان دارای خواص گوناگونی از جمله ضد التهاب، ضد میکروب و دارای آنتی اکسیدان و خواص درمانی منحصر به فردی می باشند.
وی در خصوص میزان و نحوه حمایت های علوم پزشکی از این حوزه، اظهار کرد: علوم پزشکی به عنوان یک مرجع تایید کننده و نظارتی همواره جایگاه ویژه ای برای توسعه این حوزه دارد که علاوه برصدورمجوزها واستانداردهای لازم کسب و کار، خوشبختانه درسال های اخیرشاهد تلاش های این حوزه برای شناساندن جامعه پزشکی بامحصولات جدید تولید شده در صنعت گیاهان دارویی هستیم اما این فعالیت ها و حمایت ها کافی نبوده و امیدواریم این نگاه ها به گونه ای باشد که شاهد نسخه های پزشکی بر مبنای گیاهان دارویی باشیم.
پیوندتوانمندی های نوآورانه و ظرفیت های اقلیمی موجود، توجه به ظرفیت های بالقوه این عرصه درقالب زنجیره های ارزش دانش بنیان،به کاربردن تحقیقات بنیادی، توسعه ای و کاربردی درحوزه گیاهان دارویی درراستای پاسخ گویی به نیاز و مصرف داخلی و رفع نیازهای صادراتی وحمایت بیشترازراه ندازی دوره های آموزشی به منظورافزایش سطح دانش عمومی کشاورزان درزمینه گیاهان دارویی و تدوین و اعلام لیست گیاهان دارویی و معطر به وزارتخانه و سازمانهای مربوطه و... از جمله حمایت هایی است که به اعتقاد رحیمی جهاد کشاورز می بایست از اینگونه مجموعه ها نماید.
در ادامه این گزارش گفتگویی با محمد جواد راعی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در راستای چالش ها و مشکلات شرکت های دانش بنیان و کسب و کارهای نو پا به خصوص در حوزه غذا، دارو و گیاهان دارویی انجام داده ایم.
وی در ابتدا با بیان اینکه با توجه به نامگذاری امسال توسط مقام معظم رهبری به نام سال تولید دانش بنیان و اشتغال آفرینی، وظیفه سنگینی در این حوزه بر عهده ما است که بتوانیم در حوزه دانش بنیان و تولید قدم های مثبتی برداریم، گفت: در دانشگاه علوم پزشکی شیراز حدود شش مرکز رشد مستقر است که به شرکت‌های دانش بنیان و فناور تقسیم می شوند که در مجموع بیش از 100 شرکت مستقر در این مراکز رشد می باشند که در جهت تولید و اشتغال آفرینی مشغول به خدمت هستند.
راعی ادامه داد: عمده فعالیتهای شرکت های مستقر در این مراکز رشد در حیطه تولیدات دارویی و تجهیزات پزشکی و همچنین گیاهان دارویی است و مابقی هم در عرصه‌های دیگر مشغول به فعالیت هستند.
معاون دانشگاه علوم پزشکی شیراز با بیان اینکه استان فارس در حوزه غذا و دارو همیشه جزو رتبه‌های نخست دانشگاههای تیپ یک در کشور بوده و بارها و بارها به عنوان رتبه نخست معرفی شده، اظهار کرد: در حوزه فناوری هم جزو رتبه‌های برتر است.
وی با بیان اینکه یکی از مشکلاتی که استان فارس در حوزه غذا و دارو با آن مواجه می باشد این است که بنا به دلایل مختلف در حوزه دارویی به خصوص از لحاظ صنعتی پیشرفت چندانی نداشته است، عنوان کرد: و همین باعث میشود که اگر قرار است تولیدات بزرگی در استان فارس صورت گیرد به خاطر کمبود کارخانجات دارویی که بتوانند در عرصه تولیدات بزرگ در کشور و حتی صادرات کمک کننده باشند، با مشکل مواجه شویم.
راعی معتقد است یکی از راهکارهایی که میتوان این مشکلات را مرتفع کرد توجه به حوزه دانش بنیان بوده که مقام معظم رهبری هم اشاره به جایی به آن داشتند، چرا که این شرکتها تصاویر کارگاه های کوچک و زودبازده ای هستند که اگر به آنها بها داده شود و فرایند راه اندازی آنها تسهیل گردد می‌توانند در زمینه اشتغال زایی و تولید بسیار کمک کننده باشند،به دلیل اینکه نیاز به تجهیزات بزرگ و صنعتی و کارخانجات بزرگ ندارند و در همان حوزه کارگاهی کوچک خود می توانند مثمرثمر بوده و در نهایت موجب ثروت آفرینی و استقلال و خودکفایی مملکت بشوند
وی تصریح کرد:بنابراین از جمله وظایف ما و همچنین دانشگاه علوم پزشکی و در نهایت دولت این است که فرآیند اینگونه کسب و کارها را تسهیل نماید.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به اینکه یکی از حوزه‌های مهم در معاونت غذا و دارو، حوزه فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل ها است، گفت: گیاهان دارویی و داروهای گیاهی یک جزء مهم و جدا نشدنی از این اداره هستند که کاملا با حوزه غذا و دارو مرتبط است و با جهاد کشاورزی و دیگر ارگانها نیز جهت خودکفایی و تولید در زمینه داروهای گیاهی و کشت گیاهان دارویی مرتبط می باشد، پس امید است در این سال که مزین به نام سال تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین است، شاهد حمایتهای خوبی در این زمینه باشیم.
سخن آخر اینکه؛
رویکرد استفاده روزافزون از گیاهان دارویی و فرآورده های حاصل از آن نقش این گیاهان را در چرخه اقتصاد جهانی پررنگ تر کرده است از همین رو توجه به حوزه گیاهان دارویی و حمایت سازمان غذا و دارو، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت و درمان از این بخش بسیار حائز اهمیت میباشد به خصوص در سالی که به دستور مقام معظم رهبری به نام پشتیبانی و حمایت از این گونه کسب و کارهاو شرکت های دانش بنیان نام گذاری شده است.
انتهای پیام/س
نظرات بینندگان
