این استان که مرکز آن در شهر رشت بوده با مساحت ۱۴۷۱۱ کیلومتر مربع در میان رشته کوههای البرز و تالش در شمال ایران، واقع شده است. علاقه‌مندان به گردشگری می‌توانند در استان گیلان در شمال ایران، از طبیعت زیبای جنگل‌های سرسبز، کوه‌های بلند و دریای آرام و دلنشین لذت ببرند. مناطقی مانند رشت، ماسوله، انزلی، لاهیجان، آستارا، تالش، رودبار، خشکبیجار، شفت و شاندرمن، جزو جاذبه‌های برتر گردشگری این استان هستند. این مناطق برای گردشگران خارجی و داخلی بسیار جذاب هستند و با داشتن زیرساخت‌های مناسب اقامتی، امکانات گردشگری، رستوران‌ها، فروشگاه‌ها و بازارهای محلی، به راحتی قابل دسترسی هستند. همچنین، فرهنگ و تاریخ این مناطق نیز برای گردشگران جالب است و می‌توانند از جاذبه‌های مانند قلعه‌ها، موزه‌ها و بناهای تاریخی در این مناطق بازدید کنند.

* سواحل دریای گیلان

طول سواحل دریا، در استان گیلان به ۲۲ کیلومتر می‌رسد. در این مسیر شهرهای آستارا، بندر انزلی و کیانشهر، مستقیماً در کنار دریا قرار دارند.

یکی از مشخصات و امتیازات سواحل گیلان، ماسه ای بودن بخش عمده آن و نزدیکی به جنگل، می‌باشد. 

تالاب انزلی

تالاب انزلی یا مرداب انزلی با مساحتی در حدود ۲۰ هزار هکتار در شمال ایران، واقع در استان گیلان قرار دارد از جمله زیباترین مکان‌های این شهر به شمار می‌رود، دارای اکوسیستمی بی‌نظیر است که بیش از ۱۰۰ گونه پرنده، ۵۰ گونه ماهی و صدها گونه از موجودات گیاهی را در برمی‌گیرد. قایق سواری روی این تالاب از تفریحات موردعلاقه گردشگران محسوب می‌شود.

مرداب انزلی از جالب‌ترین و بزرگترین زیستگاه‌های طبیعی جانواران ایران محسوب می‌شود و هر ساله پذیرای تعداد زیادی از پرندگانی است که از سوی کشورهای همسایه شمالی به ایران می‌آیند. این تالاب، محل تخم ریزی آبزیان و پناهگاه و محل امنی برای پرندگان بومی ومهاجر می‌باشد. 

تالاب انزلی به دلیل موقعیت جغرافیایی از نظر میزان بالای رطوبت و آب با هیچ‌یک از تالاب‌های ایران قابل مقایسه نیست و چندین جزیره را در خود جای داده‌است و دو شهر زیبای انزلی وآب کنار درساحل آن می باشند.

ازدیدنی های چشم نواز تالاب انزلی می توان، "گل های نیلوفر آبی” را ذکر کرد که غنچه ها و برگ های آن سر از آب برآورده و سطح وسیعی از تالاب را فرا گرفته اند. رویش نی در تالاب هم هر چند از نظر اکولوژیکی مشکلات زیادی بوجود اورده است، اما در جای خود، یکی از مظاهر اصلی اکوسیستم طبیعی تالاب محسوب می‌شود.

روستای پلکانی ماسوله 

روستای پلکانی ماسوله که البته امروزه به شهر ماسوله تبدیل شده است، در شهرستان فومن استان گیلان قرار دارد و یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری ایران و از شاخص ترین نمونه های معماری پلکانی در جهان است.

این شهر در یکی از پر رفت و آمد ترین استان های شمال ایران، یعنی استان سرسبز گیلان و در حدود ۶۵ کیلومتری غرب شهر رشت واقع شده است.

روستای ماسوله در دامنه های جنگلی البرز و در ارتفاع ۱۰۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد و در سال ۱۳۵۴ با عنوان اولین شهر تاریخی زنده کشور و با شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

بدون شک شاخص ترین ویژگی ماسوله که شهرتی جهانی هم دارد، معماری پلکانی خانه های آن است. در اینجا پشت بام هر خانه، حیاط خانه همسایه است. این ویژگی، سوژه ای ناب و منحصر به فرد به علاقه مندان به هنر عکاسی می دهند. علاوه بر معماری پلکانی، خود خانه های تاریخی شهر هم از جاذبه های گردشگری آن به شمار می روند.

موزه میراث روستایی گیلان

موزه های روستایی، تصاویری ملموس از زندگی سنتی اند که در آن ها می توان معماری، آداب و رسوم، صنایع دستی و هنرهای بومی را از نزدیک مشاهده و زندگی روستایی را تجربه کرد.

موزه میراث روستایی گیلان تنها تجربه ملی در زمینه صیانت از فرهنگ و معماری روستایی با مفهوم موزه فضای باز در ایران است.

این موزه که در نوع خود در خاورمیانه و آسیای مرکزی منحصر به فرد است، با هدف پاسداشت و حفظ میراث مادی و معنوی مردم سرزمین گیلان طراحی شده است. فکر برپایی این موزه پس از زمین لرزه ۱۳۶۹رودبار، توسط دکتر محمود طالقانی مطرح شد.

چند روز پس از وقوع این زمین لرزه، مجموعه مطالعاتی تحت عنوان "اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی" زلزله به سرپرستی دکتر طالقانی آغاز گردید.

نتایج این مجموعه تحقیقات بیانگر ایجاد دگرگونی شدیدی در زندگی مردم و گسست آنان از گذشته نزدیک شان بود؛ در واقع از بین رفتن روش زندگی بومی به بهانه نوسازی و توسعه در مناطق آسیب دیده در استان گیلان همانند سایر مناطق کشور از دهه ۲۰ آغاز شده بود و حوادث طبیعی تنها تشدید آن را در پی داشت.

ماسال

ماسال شهری در استان گیلان ایران که در کنار کوه‌های تالش واقع شده‌است. معنی کلمه ماسال کوه وار یا کنار کوه یا دارای کوه است.

 در شهرستان ماسال بیش از ۱۷ غار بزرگ و کوچک وجود دارد که بزرگ‌ترین آنها غار  آویشو است که بین مناطقی همچون تائی بنه، انده چو و خماسون در بستر دره‌ای کم آب قرار دارد. این غار شگفت انگیز که در حوزه جغرافیایی بخش شاندرمن شهرستان ماسال واقع شده و همچنین از بزرگترین غارهای گیلان و در نوع خود یکی از کم نظیرترین غارها در سطح کشور است.

آبشار لاتون 

آبشار لاتون در استان گیلان، ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان آستارا، شهر لوندویل روستای کوته کومه جای گرفته‌است. ارتفاع تقریبی آبشار لاتون ۱۰۵ متر است که به لحاظ بلندی، مرتفع‌ترین آبشار ایران به حساب می‌آید.

علاوه بر آبشار اصلی، آبشاری دیگر در ۱۰ متری آن قرار دارد که ۶۵ متر ارتفاع دارد و سرریز آب آن نسبت به آبشار اصلی بیشتر و پر عرض تر است. در بالا دست آبشار بزرگ لاتون، سه حوض بزرگ طبیعی با سه آبشار ۱۰ متری وجود دارد که از زیبایی‌های بی‌نظیر و منحصربه‌فرد منطقه لاتون است.

قلعه رودخان

قلعه رودخان یا قلعه حسامی نام قلعه‌ای است متعلق به دوره سلجوقیان که بر فراز ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن در روستای رودخان ساخته شده و ۲٫۶ هکتار مساحت و ۶۵ برج و بارو و دیواری به طول ۱۵۰۰ متر دارد.

دژ رودخان در ۳۰ کیلومتری شهر فومن است. برخی کارشناسان، ساخت قلعه را در دوران ساسانیان و مقارن با حمله عرب‌ها به ایران دانسته‌اند.

جاده اسالم به خلخال

جاده اسالم به خلخال ، جاده‌ای‌ ست تماشایی و چشم نواز، به طول ۷۰ کیلومتر که از شهر اسالم در استان گیلان آغاز می‌گردد و به شهر خَلخال در جنوب استان اردبیل و بین استان آذربایجان شرقی و زنجان منتهی می‌شود.

قرار گرفتن این جاده در منطقه شمالی کشور، آن را تحت تاثیر اقلیم خاص این منطقه قرار داده؛ به طوری که در اغلب فصول سال بارش باران در آن مشاهده می شود. رطوبت و مه نیز مهمان همیشگی این جاده است چرا که در همسایگی آن، دریای خزر قرار دارد و همین بر جاذبه های جاده می افزاید.

دریاچه بره سر گیلان

یکی از جاهای دیدنی گیلان که کمتر درباره‌اش شنیده‌ایم، دریاچه بره سر است. دریاچه‌ای که در دل جنگل قرار گرفته و همین باعث شده قشنگی‌هایش دوبرابر شود. بره‌سر در جنوب به ییلاق زیبای استل‌سرا یا استخرسرا و ویستان می‌رسد.

* شیطان کوه

شیطان کوه، کوهی است در شرق شهر لاهیجان و در استان گیلان ایران که در گذشته به این منطقه شاه‌نشین کوه می‌گفتند و برکه‌ای که ۲۰۰ متر عرض و ۷۰ متر طول داشت در جلوی آن بود که برای انبار کردن آب در امر آبیاری از آن استفاده می‌شد.

امروز برکه به دریاچه‌ای مصنوعی تبدیل شده که در میان آن جزیره‌ای وجود دارد و عمارت کوچکی در این جزیره خودنمایی می‌کند. در دل شیطان کوه آبشاری مصنوعی ایجاد شده که آب آن از همین دریاچه که به استخر لا هیجان معروف است، تأمین می‌شود.

دلیل نامگذاری شیطان کوه غاری قدیمی بین دو کوه وجود دارد که بر اثر گذشت زمان الآن تخریب شده یا این‌گونه اعلام شده و ورودی‌هایش مسدود است این کوه رو شیخان و بزرگان برای تفریح و شکار مورد استفاده قرار میدادند. از غار برای رفتن به کوه مجاور استفاده میکردند ولی اجازه برای عموم از استفاده از این کوه داده نمیشد و مردم اطلاعی از وجود غار هم نداشتند. صداهایی هم که شنیده میشد صدایی بود که از انعکاس صدای باد و یا عبور و مرور بوده که شنیده میشده. به مرور زمان شیخان کوه با توجه به داستان‌هایی که مردم برای یکدیگر تعریف میکردند به شیطان کوه تغییر یافت.

منطقه ییلاقی دشت النزه

یکی از معروف ترین ییلاقات گیلان، منطقه ییلاقی دشت النزه گیلان می باشد که از همه طرف با کوه‌های بسیار زیبا و سرسبزی احاطه شده است.

خانه‌های ساخته شده در دشت‌النزه با تخته و چوب ساخته شده و سقف آن‌ها نیز با تخته‌های چوبی به نام شیروانی حلبی یا لت پوشیده شده‌اند.

* جنگل گیسوم

جنگل گیسوم  محل قرار عاشقانه ساحل دریای خزر و جنگل است و تو را به دنیایی پر از آرامش می برد.

روستایی از توابع بخش اسالم شهرستان تالش در استان گیلان است که در ۱۸ کیلومتری جاده تالش به انزلی قرار دارد. منطقه‌ای که امروزه با عنوان پارک جنگلی گیسوم شناخته می شود در حدود پانزده سال پیش با سرمایه‌گذاری شهرداری تالش به یک مقصد جذاب تبدیل شد و امروزه به عنوان یکی از قطب‌های گردشگری استان گیلان از آن یاد می شود. بخشی از پارک جنگلی دکتر درستکار به مساحت ۱۰۷۱ هکتار نیز قسمتی از جنگل های گیسوم محسوب می شود و طبیعتی بسیار زیبا دارد.

گردنه حیران

گردنه حیران یکی از پر جاذبه‌ ترین مناطق گردشگری کشور است. منطقه حیران از توابع شهرستان آستارا در منتهی‌الیه غرب استان گیلان و همجوار با استان اردبیل با ۲۲۰۰ هکتار مساحت است.

حیران از سه روستای حیران سفلی، حیران وسطی و حیران علیا تشکیل شده‌است.

تله کابین حیران

تله کابین حیران یکی از مناطق نمونه گردشگری استان گیلان می‌باشد و دارای مسیری به طول ۱٬۵۰۰ متراست که در ۳۵ کیلومتری جاده آستارا به اردبیل در حاشیه کوهستان حیران در منطقه‌ای معروف به حاجی امیر حد مرزی بین استانهای گیلان و اردبیل و کشور جمهوری آذربایجان قرار دارد.

تله کابین در نقطه‌ای از گردنه حیران قرار گرفته که از طرف شرق به دریای خزر و گردنهٔ حیران، از غرب و جنوب و ایستگاه بالا به جنگل فندقلوی شهرستان نمین و از شمال نیز به مرز ایران با جمهوری آذربایجان مشرف است.

تله کابین حیران دارای ۳۰ کابین شش نفره معمولی و سه کابین ویژه VIP بوده و ایستگاه‌های این تله کابین از استانداردترین ایستگاه‌های موجود در تله کابین‌های کشور است. سورتمه ریلی حیران به عنوان طولانی‌ترین سورتمه شمال ایران در دهکده گردشگری حیران احداث شده‌ است.

* روستای اولسبلنگاه

روستای اولسبلنگاه، روستایی‌ ست بر فراز شهر ماسال در غرب گیلان، جایی که مردم ماسال آن را برای ییلاق خود انتخاب کرده‌اند و هر بهار و تابستان به این روستای خرم کوچ می‌کنند. ییلاق دل‌فریب اولسبلنگاه، در ارتفاع هزار و ۴۸۹ متری از سطح دریا، شکل قدیمی خود را حفظ کرده است.

آبشار دودوزن

آبشار دودوزن از آبشارهای زیبای استان گیلان است که در منطقه کوهستانی و ییلاقی سیاهمزکی قرار دارد. هنوز پژوهش‌های دقیقی در مورد این آبشار صورت نگرفته است و به همین سبب کسی ارتفاع دقیق آن را نمی داند اما عددی برابر ۵۴ متر برای آن ذکر شده است.

دیدنی های اطراف گیلان

شهرستان اَستانه اَشرافیه: شهرستانی زیبا با پارک ملی گیلان و شهر تاریخی خشکرود، آبشارهای نخلستان، دوچرخه سواری، پرش با بالن، غار نور، شهر بازی و موزه تاریخی

شهرستان آستارا: شهرستانی با شهر تاریخی میرزاکوچک جنگلی، پل کارون، دریاچه آستارا، شهر بازی و مجموعه ی تفریحی نرگس آباد

شهرستان رشت: شهرستانی با موزه ی گیلان، باغ جنت، پارک گلسار، حرم حضرت علی اکبر، پارک شهر، ساحل کوثر، ساحل چمخاله و مجموعه ی تفریحی گیل پارک

شهرستان طوالش: شهرستانی با موزه ی بوعلی، دریاچه ی شادگان، تپه های باستانی کلدره و بالا میانجو، کوه های زیبای بالا کام و هیرکان، میدان کیاشهر و شهر بازی

شهرستان ماسال: شهرستانی با قلعه ی رودخان، دریاچه ی آریان، ساحل دریا، پارک محلاتی، پارک چهار باغ و شهر بازی

جنگل های طبیعی گیلان: جنگل های بکر و زیبای گیلان، از جمله جنگل های گزنه، جنگل های دشتستان، جنگل های بندرانزلی، جنگل های سرآسیاب، جنگل های سیاهکل و جنگل های آستارا که توریست ها را به خود جذب می کنند.