آغاز خیام خوانی در گستره بافت تاریخی شیراز
سید محیالدین حسینی ارسنجانی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه تحلیلی خبری «شیرازه»، گفت: خیام خوانی بهعنوان فعالیتی نو در بافت تاریخی شیراز و مجموعه گردشگری و اقامتی نصیر نظام از یک ماه پیش آغاز شده است.
وی افزود: با برنامهریزیهای مدیر انجمن ادبی «رادیو اقلیم عشق» و با همراهیهای آقایان رنجبر و ستار دو تن از خیامی خوانهای مطرح جنوب کشور، فعالیت ادبی خیام خوانی که پیشتر از این در برخی مناطق و نواحی ایران از جمله در نیشابور و خراسان بزرگ و استان بوشهر برگزار شده و میشود در فارس و شیراز نیز این هنر ارزنده که توأم با خوانش اشعار ناب خیام نیشابوری شاعر بلندآوازه و موسیقی سنتی اقوام ایرانی همراه است در یک روز از هفته (پنجشنبهها) در این مرکز فرهنگی و ادبی برگزار شده و با استقبال خوب ادبا و شاعران، دوستداران شعر و ادب پارسی و عموم مردم مواجه شد.
ارسنجانی ادامه داد: عمر خیام نیشابوری (۴۴۰ - ۵۱۷ هجری قمری) فیلسوف، ریاضیدان، ستارهشناس و شاعر رباعی سرای ایرانی در دورهٔ سلجوقی و لقبش «حجتالحق» بوده است، رباعیات خیام شهرت جهانی داشته و به زبانهای زنده دنیا ترجمه یا برگردانده شده، آوازه وی در غرب به طور مشخص مدیون ترجمه اشعار خیام توسط ادوارد فیتز جرالد است.
به گفته این پژوهشگر حوزه شعر و ادب شیراز، خیام خوانی یا رباعی خوانی، سبکی خاص و متمایز از خواندن رباعیات خیام بهصورت آواز با بهرهگیری از آلات و سازهای مختلف موسیقی و جزئی از موسیقی محفلی و خصوصی خراسان بزرگ بهویژه نیشابور و بندر بوشهر است و با یزلهخوانی که از فرمهای کهن موسیقی بوشهر است، همراه میشود.
حسینی ارسنجانی در تشریح هنر خیام خوانی یادآور شد: این گونه از اجرای متأثر از موسیقی ردیف ایرانی که سازهای اصلی آن ضرب و نی جفتی (سازهای محلی جنوب ایران) یا فلوت همراه با دمگرفتن متمادی حاضران است، در مایههای بیات ترک (بیات زند) و آواز دشتی یا از آواز افشاری نیز برای اجرای آن بهره میگیرند.
وی خاطرنشان کرد: خیام خوانی، برجستهترین و پرطرفدارترین موسیقی بومی در استان بوشهر است که محبوبیت آن نهتنها در این استان بلکه در تمام کشور و حتی خارج از مرزهای ایران مشهود است. یک نوع از موسیقی که بر پایه خواندن و اجرای رباعیات خیام شکل میگیرد. رباعی را کاملترین قالب شعر در دنیای ادبیات جهان میدانند؛ زیرا دارای فلسفهای است که بر مبنای آن حکمی صادر میشود و در پس آن اندیشهای ژرف نهفته و به لحاظ ساختار، چهار مصراع است.
دبیر اجرایی گروه شاهدان شیراز، گفت: در خیام خوانی هم همانگونه که از نامش پیداست، تمرکز اصلی روی مرور رباعیات حکیم عمر خیام است که با زبان شعر از جور و جفای زمانه صحبت میکند و دنیا را به نقد میکشاند و دست آخر به این نتیجه میرسد که نباید در غم گذشته و ترس از آینده بود و باید همین لحظه از زندگی را غنیمت شمرد و دلخوش بود. در خیام خوانی گاهی ابیاتی از حافظ، سعدی و باباطاهر نیز به گوش میرسد که دلیل آن، وجود مضامین مشابه در این ابیات با رباعیات خیام است.
انتهای خبر/
منبع: ایبنا