به گزارش گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، جلسه هم‌اندیشی جایگاه حاکمیت سایبری در قوانین جمهوری اسلامی ایران به همت سازمان فضای مجازی سپاه فجر استان فارس، و همکاری مرکز وکلا قوه قضائیه استان فارس و دانشگاه آزاد شیراز امروز۱۰ آذرماه در دانشگاه آزاد اسلامی شهر صدرا برگزار شد.

 این مراسم  در جمع دانشجویان و وکلا و با حضور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، رئیس مرکز وکلای قوه قضائیه استان فارس، رئیس دانشکده حقوق و علوم انسانی و قاضی محاکم تجدیدنظر فارس برگزار شد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: افتخار می کنیم که در خدمت شما عزیزان و بزرگواران هستیم؛ طبیعتا برگزاری این برنامه‌ها هست که در واقع دانشگاه را زنده می‌کند.

محمدرضا قائدی  افزود: اگر حکمرانی در یک جامعه بخواهد موفق و مطلوب باشد طبیعتا باید به همه اصلاح آن توجه کند.

وی ادامه داد: امروزه بحث سایبری یکی از مواردی هست که در واقع اکثر دولت‌ها به نوعی گرفتار آن هستند و بی توجهی به آن علاوه بر اینکه مشکلات حقوقی ایجاد می‌کند، برای شهروندان، برای خود دولت‌ها و حتی برای روابط بین دولت‌ها هم گرفتاری‌ها و مسائل و مشکلاتی را به وجود می‌آورد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: لذا مباحث مربوط به سایبری فقط محدود به کشور ما نیست؛ در همه کشورها این بحث یکی از مباحث بسیار مهم است.

 قائدی به دو نوع نگاه به حاکمیت اشاره کرد و گفت: امروزه نوع نگاه به حاکمیت تغییر کرده است. نوع نگاه به حکمرانی در گذشته فقط حاکمیت از بالا به پایین بود الان به نوعی در واقع توجه کردن به مردم،  توجه کردن به نهادهای مدنی و واسطه بین حکومت و مردم بسیار مهم است.

وی ادامه داد: اما امروزه دیگر چیزی به عنوان صرفا از بالا به پایین حکمرانی کردن نیست؛ لذا دقت کردن به همه ابعاد مربوط به حاکمیت مهم است؛ لذا مباحث مربوط به سایبری مثل سایبرتروریسم، مثل حتی در حوزه سیاست خارجی هم ما مباحث مربوط به سایبر دیپلماسی داریم که به هرحال اهمیت بسیار مهم و برجسته ای دارد.

در ادامه این جلسه، رئیس دانشکده حقوق و علوم انسانی ضمن بیان اینکه اجازه بدید از اهمیت برگزاری این جلسه بگویم و ادامه داد:

رهبر انقلاب فرمودند: «اگر رهبر نبودم امروز رئیس فضای‌ مجازی کشور می شدم»؛ عزیزان از کلمۀ  فضای مجازی اولین عنوانی که به ذهن خطور می کند هوش مصنوعی است.

محمدعلی شیخ موحد ادامه داد: تعریف هوش مصنوعی را در دو کلمه خدمت عزیزان عرض کنم. بیشینه علم و کمینه اخلاق و چقدر سخت است کنترل همچنین عنوانی. از لحاظ علم نیاز داری و نمی‌توانی عقبش بزنی و از لحاظ اخلاق کمینه است و چقدر کنترل آن برای اداره کنندگان در این حیطه سخت است.

در بخش دیگر جلسه هم‌اندیشی قاضی محاکم تجدیدنظر فارس ابراز کرد: موضوع این جلسه حاکمیت سایبری است و من تأکید می‌کنم که به عنوان زمامداری سایبری یاد شود.

رضا رحیمیان ضمن اشاره به این مطلب که فضای سایبر بسیار مفهوم گسترده تری از فضای مجازی است یادآور شد: در کشور ما صرفا فضای سایبر را معادل با فضای مجازی قلمداد کردند و این بیشتر مصطلح است؛ بنابراین ما امروزه نه تنها از قلمرو دریایی زمینی و هوایی کشورها صحبت می‌کنیم؛ بلکه از قلمرو چهارمی به ‌نام قلمرو سایبری یا حاکمیت سایبری هم باید صحبت کنیم.

وی ادامه داد: یعنی یک قلمرو و یک محدوده حکمرانی جدیدی است؛ این موضوع آنقدراهمیت دارد که از سال ۲۰۲۱ سازمان ملل متحد در حال تدوین یک کنوانسیون بین المللی در زمینه جرایم سایبری است.

قاضی محاکم تجدیدنظر فارس خاطرنشان کرد: جرایم سایبری آنقدر گسترده شده و اهمیتش هم این است که بستر بسیاری از جرائم فراملی، جرایمی که در سطح کشورهای مختلف گسترده است، جرائم مهم سازمان یافته فراملی سازمان یافته و یا فراملی در بستر رایانه و اینترنت انجام‌ می‌شود.

رحیمیان یادآور شد: امروزه ما با وجود اقتصاد دیجیتال، دولت الکترونیک، نظام حقوقی فضای مجازی و سبک زندگی دیجیتال انسان اساسا به جای انسان‌های واقعی با انسان‌های مجازی سروکارداریم یعنی همین دنیا به مراتب واقعی‌تر در فضای مجازی وجود دارد.

رئیس مرکز وکلای قوه قضائیه استان فارس ضمن تأکید بر این مطلب که فناوری اطلاعات روز به روز در حال تکامل و پیشرفت بوده و تا لایه‌های پایین جوامع بشری نفوذ پیدا کرده است، اظهار کرد: فضای سایبری زاییده این فناوری است؛ فضایی که با دارا بودن ویژگی های منحصر به فرد می تواند بسترساز جرایم خاص و پیچیده ای همانند جرایم علیه تمامیت و صحت داده ها باشد.

محمدعلی ریاحی افزود: با توجه به ساختارهای پیچیده این نوع جرایم اغلب حقوقدانان و نهادهای مبارزه کننده با جرم درصدد بررسی وضعیت شکلی این جرایم بوده تا براساس معیارهای به دست آمده اقدامات سازنده ای را در جرم انگاری آن داشته باشیم .

وی ادامه داد: به طور کلی در مورد روابط حقوق و جهان مجازی دو حالت می‌توان در نظر گرفت؛ حقوق برای جهان مجازی و حقوق در جهان مجازی.

وکیل پایه یک دادگستری گفت: منظور از حقوق برای جهان مجازی کلیه قوانینی است که مبنای وقوع آنها جهان واقعی است و لوازم وقوع جرم در جهان مجازی فراهم می شود؛ این دسته از قوانین حالتی کلی‌تر دارد و جرایم رایانه ای اینترنتی و الکترونیکی را شامل می شود.

ریاحی ادامه داد: حقوق در جهان مجازی به طور مستقیم با افراد سر و کار دارد و مکان و زمان در آن مجازی است؛ در این قانون می‌توان به سرقت اینترنتی جاسوسی اینترنتی اشاره کرد؛ حقوق در جهان مجازی قوانین و مقرراتی را شامل می شود که جهان مجازی مبنای حقوق آن است و همه چیز در آن مجازی است.

وی مهمترین ویژگی‌ای جهان مجازی را بی مکانی این جهان دانست و گفت: این جهان محدوده جغرافیایی خاص و گستره مشخصی ندارد؛ بنابراین قوانینی که برای این جهان مشخص می شود باید این موضوع را در بر بگیریم.

رئیس مرکز وکلای قوه قضائیه استان فارس خاطرنشان کرد: همان‌طور که مکان در این فضا سیال است؛ قوانینی که درزمینه این محیط وضع می شود نیز باید سیال باشد بنابراین نمی توان قانون کشوری خاص را در این زمینه به کار برد و نیازمند قانونگذاری واحد جهانی در رابطه با جهان مجازی هستیم.

ریاحی افزود: ویژگی دیگری که برای قوانین جهان مجازی می‌توان ذکر کرد انعطاف پذیر بودن قوانین آن است؛ از آن‌جا که جهان مجازی جهانی همواره در حال تغییر است قوانین این جهان باید طوری تنظیم شود که بتواند خود را با تغییرات تطبیق دهد.

وی یادآورشد: در قانون اساسی ایران با وجود این که یکی از جوان‌ترین قانون‌های اساسی دنیاست اشاره‌ای به حمایت صریح از فعالیت آزاد فناوری اطلاعات نشده است. از سوی دیگر ظرف یک دهه گذشته فناوری جدید اطلاعات رشد زیادی داشته و در نتیجه ضرورت های جدید را مطرح کرده است که باید به این نیازها نیز توجه ویژه ای داشت.

رئیس مرکز وکلای قوه قضائیه استان فارس اضافه کرد: و اما در خصوص رمز ارزها ورود به بازار ارز دیجیتال و معامله رمز ارزها به دلیل راحتی آن نسبت به سایر بازارهای مالی به یک فعالیت عمومی در سطح جهان تبدیل شده است؛ رمز ارزها بدون نیاز به واسطه به صورت آنی و در تمام ساعات شبانه روز و با کمترین هزینه قابل استفاده‌اند.

 ریاحی تأکید کرد: عرضه و قیمت گذاری رمزارز تحت نظر هیچ مرجع رسمی داخلی و بین المللی نیست؛ ویژگی‌هایی همچون گمنامی کاربران در فضای معاملات رمزارزی، جابجایی مبادل کلان بدون نظارت و امکان ارتکاب اعمال مجرمانه بدون نگرانی موجب شده تا این فضا برای مجرمان جذاب تر شده و بتوانند با استفاده از نوآگاهی مردم، آن‌ها را قربانی منافع خود کنند.

وی خاطرنشان کرد: حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه ای از همان سال ابتدایی تصدی بر ریاست قوه قضاییه به اهمیت این موضوع توجه داشته است و در مورد آینده رمزارزها ابراز نگرانی کرده است.

رئیس مرکز وکلای قوه قضائیه استان فارس ادامه داد: رئیس قوه قضائیه در همین راستا به معاون قوه قضاییه دستور داد با برگزاری جلساتی با بخش های زیر از جمله بانک مرکزی و همکاری معاونت پیشگیری از جرم قوه قضائیه تمهیداتی را در قبال قضیه رمز ارزها اتخاذ کنند تا جلوی متضرر شدن مردم و احیانا تاثیرگذاری سوء بر موضوعات پولی کشور گرفته شود.

ریاحی تأکید کرد: اهمیت این موضوع به حدی بوده که سند تحول و تعالی قوه قضائیه قوه قضائیه ابلاغی ۱۴۰۳ نیز به آن پرداخته و یکی از راهکارهای صیانت از اموال امنیت روانی مردم در فضای مجازی، رصد هوشمند و کشف الگوهای جرایم فضای مجازی مانند خرید و فروش غیر قانونی رمز ارز در نظر گرفته شده است.

انتهای خبر/۲۲۴۲۲۴