به گزارش گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، آموزش سواد رسانه‌ای یک فرآیند مستمر است که به افراد کمک می‌کند تا نه‌تنها محتواهای رسانه‌ای را درک و تحلیل کنند، بلکه در تولید و استفاده از این محتواها نیز آگاهانه عمل کنند. در دنیای امروز که حجم عظیمی از اطلاعات در دسترس است، سواد رسانه‌ای ابزار مهمی برای تمایز بین اطلاعات صحیح و نادرست، و همچنین مشارکت آگاهانه در فرآیندهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است.

در میزگرد شیرازه؛ با حضور چهارتن از کارشناسان و مدرسان فضای‌مجازی استان فارس به اهمیت آموزش سواد رسانه، تشخیص محتوای درست از نادرست و آموزش و اهمیت اخلاق رسانه‌ای پرداخته شد.

محسن غفاری تحلیل‌گر رسانه و هوش مصنوعی در پاسخ به سئوال چگونگی آموزش سواد رسانه و هوش مصنوعی گفت: امروز مردم در فضای مجازی به دنبال محتوایی هستند که دوست دارند؛ محتوایی که آنها را بخنداند و محتوایی که هیجان‌انگیز باشد.

 وی ادامه داد: متأسفانه مردم در فضای مجازی به دنبال محتوایی که من و شما تحت عنوان آموزش سواد رسانه بارگزاری میکنیم نیستند. من موشنی با موضوع سواد رسانه ساختم و در صفحه شخصی خودم قرار دادم از آنجایی که محتوا باب میل مخاطب نبود از ۱۳۰ ویو تنها ۳ لایک خورد؛ تحقیق که کردم متوجه شدم که آن ۱۳۰ مخاطب فقط ۱۰ تا ۱۵ ثانیه اول فیلم را مشاهده کرده و این نشان می‌دهد که مردم در فضای مجازی به دنبال اینگونه محتوا نیستند.

این فعال رسانه عنوان کرد: به نظر من ورود به  آموزش سواد رسانه می‌تواند با برندسازی کلمه رسانه، حضور در بطن جامعه و  کار عملی اتفاق افتد. ابتکار عملی که در رابطه با حضور در آموزش سواد رسانه مشاهده شد؛ این بود که در یکی از استان‌های کشور در مجتمع تجاری شلوغی که قبلا کتابخانه بوده است را تبدیل به مرکز آموزش سواد رسانه‌ای کرده و تریبون آزادی در آن مکان برگزار کرده بودند.

فاطمه شریفی مدرس سواد رسانه در پاسخ به سؤال چگونگی تشخیص محتوای واقعی یا ساخته شده با هوش مصنوعی گفت: نرم‌افزارهایی در این خصوص وجود دارد که می‌تواند دروغ یا واقعی بودن محتوا را تشخیص دهد؛ اما نکته‌ای که وجود دارد؛ دسترسی تمام آحاد مردم به این نرم‌افزارها میسر نیست.

فعال و مدرس رسانه افزود: نکته مهم‌تر اینکه روز به روز هوش مصنوعی رو به پیشرفت است و تشخیص و کار در این زمینه سخت‌تر می‌شود؛ بنابراین بهترین راه میتواند فرهنگ‌سازی باشد. باید در فرهنگ‌سازی به مردم آموزش داد که هرچیزی را که می‌بینید باور نکنند کم‌آنکه این اتفاق هم افتاده اما باید قوی‌تر کار کرد.

فاطمه شریفی در پاسخ به اظهار نظر در مورد جلسات آموزشی حضوری گفت: البته اگر که جلسات حضوری به شکل جذاب برگزار شود؛ بسیار تأثیر گزار است اما فکر نمیکنم هیچ‌ کشوری توانایی این را داشته باشد که بتواند ۶۰ میلیون نفر را به صورت حضوری آموزش دهد. اما می‌توانیم آموزش را به صورت تلفیقی از حضوری و غیر حضوری برگزار کنیم. 

مدرس سواد رسانه مطرح کرد: از آنجایی که مردم با بلاگرها و سلبریتی‌ها ارتباط خوبی در فضای مجازی خصوصا اینستاگرام دارند؛ بنابراین اینگونه افراد میتوانند تاثیرات بسیاری در توجیه و آموزش عموم مردم داشته باشند.

وی ادامه داد: همچنین با تولید محتوای مقایسه‌ای به شکلی که  تصاویر واقعی و فیک را کنار یکدیگر قرار دهیم؛ می‌توانیم بهتر به مردم کمک کنیم. 

سید محسن هاشمی مدرس سواد رسانه در پاسخ به سؤال اهمیت و چگونگی آموزش سواد رسانه گفت: آموزش سواد رسانه‌ای به معنای توانایی درک، تحلیل، ارزیابی، و خلق محتواهای رسانه‌ای است. در دنیای امروز که رسانه‌های مختلف و فضای دیجیتال به بخش‌های جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شده‌اند، یادگیری این مهارت‌ها برای هر فردی ضروری است. 

هاشمی ادامه داد: آموزش تحلیل و نقد محتوای رسانه‌ای یکی از جنبه‌های اساسی سواد رسانه‌ای، توانایی تحلیل و نقد محتواهای رسانه‌ای است؛ بنابراین باید سعی در آموزش تحلیل و نقد محتوا در اولویت آموزش قرار گیرد.

مدرس سواد رسانه عنوان کرد: ترغیب افراد به پرسشگری درباره هرگونه اطلاعات یا پیامی که از رسانه‌ها دریافت می‌کنند به آن‌ها کمک می‌کند تا صرفاً به محتوای سطحی اکتفا نکنند و به دنبال عمق بیشتر و حقیقت باشند.

وی مطرح کرد: رسانه‌ها نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری افکار عمومی، سیاست‌ها و فرهنگ دارند. از این رو، آموزش درباره چگونگی تأثیرگذاری رسانه‌ها بر جامعه و افراد ضروری است. تولید و تدوین ویدیوها و پادکست‌های حرفه‌ای برای انتشار در رسانه‌های دیجیتال می‌تواند بهترین عمل باشد.

جاوید از دیگر کارشناسان حاضر در جلسه با اشاره بر اهمیت «آموزش اخلاق رسانه‌ای» مطرح کرد: مسئولیت‌پذیری اخلاقی یکی از پایه‌های سواد رسانه‌ای است. افراد باید یاد بگیرند که چطور در فضای آنلاین رفتار کنند، از نشر اطلاعات خصوصی خود و دیگران پرهیز کنند، و همچنین از انتشار محتواهایی که ممکن است باعث آسیب به دیگران شود اجتناب کنند.

این کارشناس و فعال رسانه مطرح کرد: آموزش رعایت اخلاق در فضای مجازی، به دلیل گسترش روزافزون استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، یکی از موضوعات کلیدی برای بهبود کیفیت رفتار کاربران و کاهش چالش‌های اجتماعی و فرهنگی است. 

وی عنوان کرد: یکی از دلایل اصلی رفتارهای غیراخلاقی در فضای مجازی، عدم توانایی کاربران در تحلیل و ارزیابی اطلاعات است؛ تربیت اخلاقی کاربران باید از سنین پایین آغاز شود و در محیط‌های آموزشی و خانوادگی ادامه یابد؛ یکی از موثرترین روش‌های آموزش، ارائه الگوهای مثبت است. افراد با دیدن رفتارهای اخلاقی از دیگران، بیشتر تمایل به تقلید از آن‌ها خواهند داشت.

جاوید افزود: برای اینکه افراد در فضای مجازی اخلاق‌مدارانه رفتار کنند باید اصول اخلاقی مرتبط با فضای مجازی را بشناسند. در این رابطه برگزاری کارگاه‌های تفکر انتقادی برای دانش‌آموزان، دانشجویان و عموم مردم، ارائه ابزارهای آموزشی آنلاین برای تحلیل اطلاعات و ارزیابی محتوای رسانه‌ای و آموزش احترام به حریم خصوصی میتواند کارگشا باشد.

انتهای خبر/ 224224