شدت واکنش‌­های آلرژی غذایی از علائم خفیف مانند کهیر و تورم لب گرفته تا علائم جدی و تهدیدکننده زندگی که «آنافیلاکسی» نامیده می‌شود و می­‌تواند به صورت مشکلات تنفسی کُشنده و شوک باشد، بروز می‌یابد.

در حالی که راهبرد­‌های پیش‌گیرانه و درمانی امیدوارکننده­ در حال توسعه است، اما در حال حاضر همچنان آلرژی غذایی  قابل درمان نیست.

شناخت و یادگیری اولیه در مورد چگونگی کنترل آلرژی غذایی، از جمله این‌که از کدام غذاها باید خودداری کرد، اقدامات مهمی برای جلوگیری از عواقب جدی سلامتی است.

آلرژی‌­های غذایی پروتئین­‌هایی است که اغلب به طور طبیعی در غذاها و مشتقات آن‌­ها وجود دارد و باعث ایجاد واکنش‌­های ایمنی غیرطبیعی در انسان می‌­شود. اعتقاد بر این است که شیوع آلرژی‌های غذایی در سراسر جهان در حال افزایش است.

شایع‌ترین حساسیت‌زا برای کودکان خردسال شیر و تخم مرغ است. با این حال، به طور کلی، کودکان با رسیدن به سن پنج تا هفت سالگی بر این آلرژی­‌ها غلبه می­‌کنند. از طرف دیگر، شناخته شده است که آلرژی به غذاهای دریایی، بادام زمینی و آجیل درختان در سنین پیشرفته ایجاد می­‌شود و در طول عمر ادامه دارد.

بیش از ۱۶۰ ماده غذایی باعث حساسیت غذایی در افراد حساس شده است. هم­چنین مواد غذایی مختلفی وجود دارد که باعث واکنش­‌های حساسیتی غیرآلرژیک در افراد حساس می­‌شود که نیاز به برچسب‌گذاری خاص دارند.

امروزه، روش­‌های درمانی آلرژی غذایی، هر چند دشوار، به کار گرفته می­‌شود؛ اما موفق‌ترین روش برای کنترل آلرژی غذایی پرهیز از همه غذاهایی است که حاوی مواد حساسیت­‌زا هستند.

با وجود اینکه آلرژی­‌های غذایی تنها بخش کوچکی از مردم را تحت‌تأثیر قرار می­‌دهد، مدیریت ریسک و برچسب‌زدن اجباری محصولات برای مواد حساسیت‌زای اصلی از جمله موارد مهم ایمنی مواد غذایی برای مشاغل غذایی است.

برای محافظت از مبتلایان به آلرژی غذایی و حساسیت بیش از حد به مواد غذایی، لازم است قوانینی که شرکت­‌ها را ملزم می­‌کند مواد اولیه مواد غذایی و نوشیدنی­‌های بسته‌بندی شده را اعمال کنند، به اجرا درآید. برای برخی از غذاها یا موادی که باعث آلرژی یا سایر واکنش‌­های حساسیت می­‌شود، الزامات خاص­تری برای برچسب‌گذاری وجود دارد.

نویسنده: زهره فیروزی

کارشناس ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز