به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، هاری بیماری مشترک بین انسان و حیوان است، هاری توسط حیوانات پستاندار اهلی و وحشی مانند سگ، گربه، گوسفند و دیگر حیوانات قابل انتقال است و اگر فرد مجروح در اسرع وقت نسبت به واکسیناسیون ضدهاری اقدام نکند و علایم بیماری در انسان شروع شود، برخلاف تمام تلاش ها برای نجات جان فرد، منجر به مرگ فرد خواهد شد.

نکته قابل توجه در این خصوص این است که از زمان شناخت بیماری هاری و معرفی راه پیشگیری از آن توسط «لویی پاستور» تا امروز در هیچ کجای دنیا حتی در کشورهای پیشرفته اروپایی، آمریکایی و آسیایی هیچ فرد مبتلا به هاری زنده نمانده و همه محکوم به مرگ شده و فوت نموده اند.

هرگونه تماس با بزاق حیوان ،گزش یا لیسیدن پوست،موجب انتقال بیماری  هاری می شود.

همچنین مهم است بدانیم عوامل بیماری زا از طریق پوستی که در ظاهر سالم است توسط بزاق حیوانات پستاندار بدون صاحب یا حیوانی که ما اطلاعاتی از صحت و سلامت آن نداریم، از طریق زخم های میکروسکوپی به ویژه در دست ها که با چشم دیده نمی شود، وارد بدن شده و انسان را به بیماری هایی که عامل آنها در بزاق حیوانات هستند مانند هاری مبتلا نماید.

ویروس هاری از طریق جراحت در عضله به اعصاب بدن وارد شده و به سمت مغز حرکت می کند و پس از رسیدن به مغز باعث مرگ می شود؛ هر چه محل گزش به مغز نزدیک تر باشد علایم زودتر بروز می کند و مرگ زودتر اتفاق می افتد بنابر این زخم های ایجاد شده توسط حیوان که از ناحیه تنفسی فوقانی یا سینه با بالا در انسان ایجاد می شوند بسیار خطرناک بوده و بایستی اقدام فوری برای آنها انجام شود.

 تنها بیماری مشترک انسان و حیوان هاری نیست لذا توصیه سازمان جهانی بهداشت این است که تا جای ممکن با حیوانات و به خصوص حیوانات بلا صاحب، در تماس نباشیم چرا که بیش از ۶۰ درصد بیماری های عفونی در انسان مانند آنفولانزا، سالک، کیست هیداتیک، توکسو پلاسموز، تب مالت و تب کریمه کنگو و دیگر موارد می تواند از طریق حیوانات به انسان منتقل شود.

هاری در حیوانات به صورت هاری فلجی (ساکت) و هاری خشمگین اتفاق می افتد. در هاری فلجی حیوان در همان محل می ماند تا تلف شود اما در حالت خشمگین حیوان شروع به حمله به غریبه و آشنا‌، جاندار و بی جان می کند.

در صورت مشاهده لاشه حیوان پستاندار بی دلیل و بدون جراحت جایی افتاده باید به شهرداری یا در صورتی که از وحوش است به دامپزشکی یا محیط زیست اطلاع دهید تا لاشه جمع آوری و بررسی شود، چون مثبت بودن نمونه حیوان از نظر هاری، نشان دهنده گردش ویروس هاری در منطقه است و زنگ خطر به شمار می آید.

اگر افراد مورد حمله ی دوزیستان ،خزندگان و پرندگان قرار گرفتند نیازی به مراجعه جهت انجام واکسیناسیون هاری نیست اما در صورت حمله ی حیوانات پستاندار یا تماس با بزاق حیوان آلوده یا حتی مشکوک باید بلافاصله برای دریافت واکسن و ایمونوگلوبولین ضد هاری مراجعه کنند.

در میان پرندگان ،خفاش یک استثنا است که می تواند هاری را انتقال دهد و از نظر انتقال بیماری های مشترک انسان و حیوان خصوصا بیماری های نوپدید و بازپدید، توان انتقال بسیاری دارد.

در صورت حمله ی حیوان پستاندار، علاوه بر واکسیناسیون یکی از مهم ترین کارها ،شست و شوی زخم با اب و صابون به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است؛ سپس بیمار باید به سرعت به مراکز درمانی مراجعه نماید.

در شهرستان شیراز افرادی که مورد گزش قرار گرفته اند می توانند به بیمارستان شهید دکتر چمران یا مرکز جامع سلامت بوستان (واقع در شهرک گلستان) و در شهرستان های دیگر به مرکز بهداشت شهرستان مراجعه نمایند.

لازم به ذکر است هر دو مرکز شهر شیراز به صورت شبانه روزی فعال هستند.

نویسنده: «احمد رضایی»؛ کارشناس بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز