به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، در مورد مسمومیت با قارچ باید گفت با توجه به وسعت مصرف این ماده غذایی، مسمومیت جدی غیرمعمول است. در بیشتر موارد، گونه خاص قارچ مصرفی شناسایی نمی شود و اغلب این مسمومیت به دنبال شناسایی اشتباه هنگام جمع آوری قارچ توسط افراد آماتور اتفاق می افتد.

در ادامه چند نکته در این زمینه را دنبال می کنیم:

اغلب زمانی که علائم حاد است «زودتر از ۶ ساعت پس از مصرف قارچ ایجاد می شود» کمتر احتمال دارد که قارچ کشنده باشد، در مقایسه با زمانی که شروع علائم دیررس است «بیشتر از ۶ ساعت پس از مصرف قارچ ایجاد می شود»، اما نباید خیلی به این مورد تکیه کرد، به ویژه وقتی احتمال استفاده همزمان از چند نوع قارچ وجود دارد.

علائمی که کمتر از ۶ ساعت پس از مصرف بروز می یابد:

علائم گوارشی «اسهال، استفراغ»، برافروختگی، سردرد، توهم، بی قراری، تحریک پذیری، اضطراب، افسردگی، گیجی، کما و در کودکان تشنج، کندی یا تندی ضربان قلب، درد قفسه سینه، آبریزش از دهان و چشم، تنگی نفس.

علائمی که بعد از ۶ ساعت پس از مصرف قارچ بروز می یابد:

تشنج، علائم گوارشی، مسمومیت کبدی، مسمومیت کلیوی، درد و سوزش در انتهای اندام ها همراه با قرمزی و تورم، لمس دردناک، تخریب عضلات

عوامل موثر در تعیین نوع قارچ و همچنین راهنمای درمانی:

قارچ در کجا جمع آوری شده است «مزرعه، مرتع، یا کنار یا زیر درختان»

آیا بیش از یک نوع قارچ جمع آوری شده یا خورده شده است؟

آیا کسانی که از این قارچ مصرف کرده اند، بیمار شده اند؟

آیا کسانی که از این قارچ مصرف نکرده اند نیز بیمار شده اند؟

چه مدت پس از خوردن قارچ علائم آغاز شده است؟

آیا بعد از خوردن قارچ الکل مصرف شده است؟

آزمایش‌های تشخیصی لازم در این‌گونه موارد آزمایش های تشخیصی نظیر الکترولیت های سرم، کلسیم و فسفات، نیتروژن اوره خون و کراتینین سرم، آزمایش ادرار، کراتین کیناز سرم، ترانس آمینازهای کبدی، فاکتورهای انعقادی، شمارش کامل خون و سایر آزمایش های لازم بسته به علائم، تجویز می شود.

شناسایی قارچ

در صورت امکان، باید نمونه هایی از همه قارچ های بلعیده شده را برای شناسایی یک قارچ شناس آموزش دیده، تهیه کرد. قارچ‌ های کامل ترجیح داده می‌شود، اما می‌توان به کمک قسمت‌هایی از قارچ، به ‌ویژه کلاهک، نیز شناسایی صورت گیرد. پیچیدن قارچ ها در کاغذ مومی، قرار دادن آن در کیسه کاغذی و نگهداری نمونه در یخچال، باعث بهبود روند شناسایی می شود. از نگهداری نمونه ها در کیسه های پلاستیکی نیز باید خودداری شود.

دکتر «زیبا آقاملکی»، کارشناس مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم مدیریت تحقیق و توسعه دانشگاه علوم پزشکی شیرازاست و در درجه دوم این همولیز منجر به آزاد شدن هموگلوبین در خون می شود.

هموگلوبین آزاد شده به عنوان یک سم، از کلیه دفع می شود که افزایش بار دفع هموگلوبین منجر به عوارض کلیوی می شود.

برای جلوگیری از ایجاد این عارضه، بیمار نیاز به مصرف زیاد مایعات و در صورت لزوم سرم درمانی دارد که منجر به دفع زیاد ادرار می شود.

نشانه های بالینی فاویسم

نشانه های بالینی فاویسم، رنگ پریدگی، زردی پوست، زردی سفیدی چشم و تیره رنگ شدن ادرار است، از جمله مواد اکسیدانی که منجر به بروز این بیماری می شود، مواد غذایی مانند باقلا، نخودفرنگی، لوبیا سبز و موارد دیگری مثل اسپری، بوی رنگ، اتر، نفتالین و برخی داروها است.

اوایل بهار هر سال، مصرف باقلا در میان مردم رواج پیدا می کند و شیوع بیماری فاویسم نیز زیاد می شود و با توجه به اینکه در موارد شدید بیماری، نیاز به تزریق خون است و گاهی حتی برای یک بیمار سه تا چهار بار نیاز به تزریق خون ضرورت پیدا می کند.

خانواده هایی که افراد قطعی یا مشکوک به باقلایی دارند، با توجه به کمبود خون موردنیاز، از مصرف این ماده غذایی پرهیز کنند.

همچنین با توجه به نیاز این بیماران به فرآورده های خونی، از افرادی که سالم هستند دعوت می شود با رعایت اصول بهداشتی، برای اهدای خون به سازمان انتقال خون مراجعه کنند.

نویسنده: دکتر «مهدی وحیدی فرد»؛ پزشک متخصص اطفال دانشگاه علوم پزشکی شیراز