دکتری علوم اقتصادی در گفتگو با «شیرازه»:
جلیلی و رئیسی برنامه های اقتصادی مناسبی ارائه دادند/ مهرعلیزاده و همتی هیچ برنامه‌ای ارائه ندادند
مصطفی سمیعی نسب گفت: متاسفانه بعضی از کاندیداها بر خلاف عنوان جلسه مناظره به خصوص در بخش اول، مباحثی را مطرح کردند که نه تنها مباحث اقتصادی نبود بلکه مورد انتظار مخاطبین هم نبود، آن هم حرف های بدون سند و بدون منطق که عنوان شد.
به گزارش سرویس سیاسی شیرازه، با نزدیک شدن هر چه بیشتر به زمان انتخابات ریاست جمهوری، جنب و جوش های انتخاباتی هم بین کاندیداها و هم در میان مردم رو به افزایش است تا حدی که بیشتر مردم برای شنیدن برنامه های هر یک از نامزدها در مناظرات پیش رو لحظه شماری می‌کنند.
چرا که همگان معتقد هستند این بار باید با دیدی باز و نگاهی عمیق تر به برنامه ها و اهداف هر یک از نامزدها توجه کرد تا شاید با انتخابی درست وضعیت کشور رو به بهبودی رود.
در این میان آنچه برای مردم حائز اهمیت است برنامه های اقتصادی کاندیداها و توجه به رفع مشکلات معیشتی است به همین خاطر محور اصلی مناظرات این دوره مباحث اقتصادی بود که صدا و سیما روز گذشته در یک مناظره چند ساعته فرصتی در اختیار تمامی کاندیداها گذاشت تا به بیان دیدگاه و تشریح برنامه های خود بپردازند.
از آنجا که همواره تحلیل و بررسی کارشناسانه مناظرات برای مردم مبحثی مهم به شمار می‌رود، پایگاه تحلیلی خبری شیرازه به سراغ چند تن از اقتصاد دانان رفته و در گفتگویی تفصیلی نظر آنان را در خصوص مناظرات روز گذشته جویا شده است.
در ابتدا به سراغ مصطفی سمیعی نسب دکترای علوم اقتصادی، استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) رفته ایم.
خط و ربط های سیاسی گذشته پاسخگوی مسائل امروز کشور نیست
شیرازه: به نظر شما برنامه کدام یک نامزد ها در زمینه اقتصاد، راهبردی و قابل اجراتر است؟
سمیعی نسب: متاسفانه بعضی از کاندیداها بر خلاف عنوان جلسه مناظره به خصوص در بخش اول، مباحثی را مطرح کردند که نه تنها مباحث اقتصادی نبود بلکه مورد انتظار مخاطبین هم نبود، آن هم حرف های بدون سند و بدون منطق که عنوان شد.
اما آنچه به ذهن می رسید این است که از بین محور سوالات اقتصادی که پرسیده شد، برنامه های سعید جلیلی، سید ابراهیم رئیسی و علیرضا زاکانی و قاضی زاده هاشمی در پاسخ به سوالات اقتصادی منسجم تر، دقیق تر و مشخص تر بود و اگر قرار باشد اولویت و رتبه بندی کنیم واقعا اینچنین است که این دور از انتخابات حسنی که دارد این است که جناح بندی های متعارف وجود ندارد و به نوعی در مناظرات گفتمان انقلاب رایج بود و بنده احساس کردم همه اشاره داشتند که خط و ربط های سیاسی گذشته پاسخگوی مسائل امروز کشور نیست، لذا نامزدهای جبهه انقلاب، از جمله رئیسی، جلیلی و زاکانی برنامه ها و تسلط مناسب تری در پاسخ به سوالات داشتند به خصوص پاسخ های جلیلی راهبردی تر و قابل عملیاتی شدن بود.
سمیعی نسب ادامه داد: علت انتخاب من در این زمینه این است که اقتصاد در بستر تعاملات اجتماعی شکل می‌گیرد و قاعدتا نمی‌شود یک نگاه ریاضی وار و مهندسی صرف به آن داشت و نامزدهایی که به این تعاملات انسانی و اجتماعی در حوزه اقتصاد توجه کرده بودند برنامه های عملی تری ارائه دادند.
شیرازه: به نظر شما نامزدها توانستند به سوالات پرسیده شده مرتبط با اقتصاد جواب قانع کننده بدهند؟
سمیعی نسب: در مجموع برخی از کاندیداها توانستند پاسخ قابل قبول تر و دقیق تری دهند به خصوص برخی از نامزدها از جمله سعید جلیلی، اقای رئیسی و تا حدود زیادی توضیحات زاکانی نشان می داد که به بحث مسلط هستند و برنامه های مشخصی برای خود تدوین کرده اند و تا حدی در این وقت محدود سه دقیقه ای و آن هم بدون ذکر مقدمه توانستند نتیجه را برای مخاطب تشریح کرده و راه حل های خوبی ارائه می‌دادند.
دو نامزدی که از مجموعه همکاران دولت فعلی بودند گفته‌هایی مطرح کردند که چندان تطبیق با اخلاق اسلامی و از جمله اخلاق مناظره نداشت
شیرازه: اخلاق مناظره را چه کسی بیشتر رعایت کرد و به تشریح برنامه های خود پرداخت؟
استادیار دانشگاه امام صادق(ع): فکر میکنم برای همگان مشخص و واضح بود که در این جمع هفت نفره نامزدهایی که دقیقا برنامه‌های مشخص داشتند بدون اینکه از موضوع مناظره که مباحث اقتصادی بود منحرف شوند، توانستند بهتر و بیشتر اخلاق مناظره را رعایت کنند و در این بین حجت الاسلام رئیسی و سعید جلیلی بیش از بقیه توانستند به اصول اخلاق مناظره پایبند باشند.
سمیعی نسب ادامه داد: اما دو نامزدی که به یک معنا از مجموعه همکاران دولت فعلی در جمع نمایندگان بودند حرفه‌ها و گفته‌هایی مطرح کردند که چندان تطبیق با اخلاق اسلامی و از جمله اخلاق مناظره نداشت و به نظر بنده نامزدهایی که از بدنه انقلاب اسلامی بودند در این مناظره سربلند بیرون آمده و از آزمون رعایت اخلاق حرفه‌ای و اخلاق مناظره نمره قابل قبولی گرفتند و به غیر از مواردی که اتهاماتی مطرح می‌شد و قاعدتاً باید از خودشان دفاع می‌کردند آن هم نه از باب شخصیت حقیقی خود بلکه باید از شخصیت حقوقی و جریان انقلاب اسلامی دفاع می‌کردند سعی داشتند که دقیقاً در چارچوب بحث اقتصادی به توضیح و تشریح برنامه‌های خود و آسیب شناسی اقتصادی کشور بپردازند.
هنر یک مدیر و سیاستگذار اقتصادی این است که بداند چگونه مبتنی بر واقعیتهای جامعه و اقتصاد روز برنامه ریزی کند
شیرازه: آیا وعده های انتخاباتی عقلانی، منطقی و مطابق علم اقتصاد بود؟
این استاد اقتصاد در این خصوص اظهار کرد: نکته مهم این است که بارها گفته شده که حوزه اقتصاد حوزه تعاملات انسانی و اجتماعی است و قاعدتاً تحول و تغییر در حوزه اقتصاد مانند تغییرات در حوزه مباحث فنی و مهندسی نیست، چون کنشگران در عرصه اقتصاد دارای انتخاب و دارای آزادی عمل هستند و متناسب با انگیزه‌های مختلف انتخاب های مختلفی دارند.
وی بر این باور است که هنر یک مدیر و سیاستگذار اقتصادی این است که بداند چگونه مبتنی بر واقعیتهای جامعه و اقتصاد روز برنامه ریزی کرده و بتواند ایده آل ها، آرمانها و وعده های خود را ارائه دهد.
سمیعی نسب افزود: باید بپذیریم ما در حوزه اقتصاد مواجه با کنشگرانی هستیم که انتخاب دارند، همچنین مواجه هستیم با وابستگی به مسیرهای غلطی که در طول اقتصاد ۷۰ ساله ما حاکم بوده، همچنین ما مواجه هستیم با این واقعیت که متاسفانه خروجی و نتایج دولت در هشت سال گذشته در سالهای آینده اقتصاد ایران نیز مشاهده می‌شود، یعنی قسمتی از اتفاقاتی که در سالهای گذشته افتاده تبعات منفی آن در سالهای آینده در اقتصاد کشور ظهور و بروز پیدا میکند.
این کارشناس علم اقتصاد در ادامه عنوان کرد: لذا به عقیده من در خصوص منطقی بودن برنامه ها نمی‌توان به صورت صفر و یکی نظر داد چون برخی از نامزدها مبتنی بر یک کار کارشناسی شده، نکاتی را ارائه می‌داند که قابل قبول بود و اگر یک تصمیم گیری اقتصادی درست و مدیریت اقتصادی مناسب حاکم شود و بتوانند در کنار آن ساختارهای معیوب اقتصاد را اصلاح کند، به نظر برخی از نکات، راه حل ها و ایده ها و وعده‌هایی که نامزد ها می دادند قابل تحقق است.
شیرازه: بهترین و جامع ترین برنامه مربوط به کدام نامزد بود؟
سمیعی نسب: در مورد این سوال شاید واقعا نشود یک فرد خاصی را مشخص کرد اما من با توجه به عقبه کارشناسانه ای که پشت سر برنامه های اقای رئیسی و آقای جلیلی وجود دارد از طرفی نیز چندین سال به صورت میدانی در حوزه مشکلات مختلف کشور از جمله اقتصاد ورود کرده اند معتقدم این دو نامزد جامع ترین و بهترین برنامه را ارائه دادند که البته بر اساس شاخص های تغییر نگاه و چار چوب ذهنی و توجه به واقعیتها این انتخاب مد نظر است.
وی تصریح کرد: یکی از بحث‌هایی که من به ذهنم میرسد و شاید جا داشت که نامزدها به آن توجه بیشتری کنند این است که اقتصاد ما از دوران پس از جنگ تحمیلی مبتنی بر یک نگاه نئوکلاسیکی، اقتصاد لیبرالی و در چارچوب سیاست‌های تعدیل اقتصادی و تعدیل ساختاری حرکت کرده و هیچ فرقی هم بین دولتهای پس از جنگ نبوده و اکنون که ۳۲ سال از دوران جنگ میگذرد تقریباً همه سیاست‌گذاری‌ها و چارچوب ذهنی سیاستگذاری اقتصاد کشور ما ناظر به این حوزه است و به نظر باید ببینیم کدام کاندیدا به دنبال تغییر این چارچوب ذهنی است.
جلیلی و رئیسی برنامه های اقتصادی مناسبی ارائه دادند
شیرازه: تحلیل شما از برنامه های هر شخص کاندیدا در زمینه اقتصاد چیست؟
سمیعی نسب کنشگر اقتصادی در خصوص این سوال، گفت: با توجه به مناظره ای که برگزار شد به ترتیب نفرات، جلیلی به عنوان نفر اول در قرعه کشی که انجام شده بود، به نظر من برنامه‌های اقتصادی مناسبی ارائه داد و تبیین های درستی از کارکردهای اقتصاد صورت دادند و سعی کرده بودند چارچوب نظام تصمیم‌گیری اقتصادی را متحول کند، گر چه در برخی حوزه ها جای تأمل بیشتری داشت.
وی ادامه داد: در مورد رئیسی نیز به نظر یک برنامه جامع ارائه داد و سعی کرده بود تمام ابعاد و مشکلات آسیب های اقتصادی که تا به امروز ما به دنبال تحقق ببخشی به آن بودیم را مد نظر قرار دهد و یکی از نکات دیگری که به نظرم پررنگ بودن شخصیت خود سید ابراهیم رئیسی بود چون وی عملاً نشان داد که می‌تواند و توانسته است مدیریت و عملکرد صحیح را ارائه دهد و نشان داده در موقعیت‌های سازمانی و حقوقی که داشته آنها را به خوبی به منصه ظهور برساند و این نکته ارزشمندی است.
سمیعی نسب در مورد آقای قاضی زاده هاشمی نیز عنوان کرد: وی در مجموع برنامه خوبی را تدوین کرده بود، اگر چه آسیب شناسی خوبی را ارائه داد اما مشکلی که در مورد او دیده شد، ناظر بر همان موضوعی است که ذکر کردم و آن این است که اقتصاد پروژه نیست، توسعه پروژه نیست و نگاه پروژه‌ای به اقتصاد و توسعه اشکالی است که حدود ۷۰ سال است بر کشور ما حاکم است و مسیرهای توسعه مسیرهای بلندمدت و مبتنی بر تعاملات انسانی است در واقع مسیر توسعه یک مسیر پروسه است که باید خیلی از اتفاقات و تحولات رخ دهد تا پس از گذشت ۷۰ سال این نگاه به سرمنزل مقصود برسد.
زاکانی خیلی در جنبه ایجابی قضیه، برنامه مدونی نداشت
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به حضور زاکانی در ریاست مرکز پژوهش های مجلس، اظهار کرد: وی هم تسلط خوبی بر روی آسیب های اقتصادی داشت و در کل آسیب شناسی خوبی انجام داده و راه حل ها خوب بود اما بنده از وی بیشتر آسیب شناسی ها را شنیدم خیلی در جنبه ایجابی قضیه، برنامه مدونی ندیدم و بیشتر در جریان مسیر های سلبی و روندهای اقتصادی حاکم بر کشور بیانات خود را ارائه کرد.
عناوینی که رضایی اشاره کرد توضیحاتی نبود که راهگشا باشد
وی ادامه داد: در مورد محسن رضایی نیز نظر بنده همان است به نظر بنده قسمت عمده‌ای از بحث وی مربوط به معضلات و مشکلات فعلی اقتصاد ایران است برخی از عناوینی که اشاره کرد توضیحاتی نبود که راهگشا باشد، به طور مثال اینکه یارانه کذایی پرداخت میکند یا بحث مشاغل بانوان خانه دار هر چند حرف ها و وعده های قشنگی است اما با واقعیتهای داخل ایران و فشارهای هزینه ای که اکنون شاهد آن هستیم مطابقت نداشت، چون ما برای سال آینده شاهد رقم قابل توجهی کسری بودجه هستیم لذا صحبتهای رضایی مقداری از نوع گفته های مهندسی وار و خلاف واقع آنچه که در اقتصاد ایران میگذرد عنوان شد.
همتی و مهرعلیزاده در این مناظره هیچ برنامه ای نداشتند حتی در حوزه آسیب شناسی و شناخت وضع موجود هم خوب ورود نکردند
سمیعی نسب با بیان اینکه این نکته مهمی است که کاندیدای ریاست جمهوری با شناخت وضع موجود قرار است به وضع مطلوب برسند، گفت: پس باید برنامه ریزی اقتصادی نیز با ارائه راهکار باشد نه فقط تشریح وضعیت موجود الان جامعه و این امر به تنهایی کفایت نمی‌کند.
این استادیار دانشگاه امام صادق در مورد صحبتهای مهرعلیزاده و همتی نیز تصریح کرد: عملا هیچ برنامه ای از این دو نامزد مشاهده نشد و این دو نفر به هر دلیلی بیشتر به مباحث خارج از حوزه سوالاتی که پرسیده شد پاسخ دادند و احساسم بر این بود که همتی با توجه به حضور در مجموعه بانک مرکزی برنامه مشخصی برای مشکلات فعلی اقتصاد ایران نداشت که اگر اینچنین بود برنامه های خود را در این سه سالی که در مجموعه دولت بود اجرا می‌کرد و یا حداقل در عرصه رسانه ها مشاهده می‌کردیم حتی اگر دولت با برنامه های او مخالف بود ما باید اندیشه و راهکارهای اقتصادی او را ملاحظه می‌کردیم.
سمیعی نسب ادامه داد: به طور قطع همتی و مهرعلیزاده در این مناظره هیچ برنامه ای نداشتند حتی در حوزه آسیب شناسی و شناخت وضع موجود هم خوب ورود نکردند.
این فعال و کنشگر اقتصادی در پایان تصریح کرد: البته ناگفته نماند که فردی که به عنوان نامزد ریاست جمهوری تعیین می‌شود نباید به تمام دقایق و نکات اقتصادی تسلط داشته باشد، رئیس جمهور به عنوان مدیر هماهنگ کننده و سرمربی تیمی است که باید تیم خود را هدایت کرده هماهنگی لازم را بین آنها انجام دهد، برای اینکه تیم به درستی حرکت کند لذا نمی‌توان انتظار داشت رئیس جمهور در تک تک حوزه ها تخصص داشته باشد اما عقبه کارشناسی و دانش اجرایی ریاست جمهوری باید دقیق باشد تا آسیب شناسی کشور را بتواند پیش ببرد.
انتهای پیام/س/ر
نظرات بینندگان
