زمان نقاره زدن در حرم مطهر مولای هشتم/ نقاره های حضرت امام رضا چه می گویند؟
آستان قدسی ها به نقاره زن ها می گویند «عمله شکوه»؛ یعنی این که آنها نشان دهنده شکوه و عظمت حرم امام رضا (ع) هستند.
شیرازه- سرویس فرهنگی: کسری شادمان- سلطان ارض طوس دلم عجیب برایتان تنگ است! همین چند روز پیش بود که از پله ها پایین می امدم و گوشه ای از دارالحجه می نشستم و دعا می کردم! صلوات خاصه را نه یک بار که بارها از سویدای دل تکرار می کردم و نماز می خواندم. چه زود گذشت! ماه قبل درست همین روز! حالا دلم دوباره هوای زیارت دارد، یاد روضه منوره کرده ام. نزدیک آقایی که مهربانی اش زبانزد همه است. دلم می خواهد آن جایی باشم که از همه جا شلوغ تر است، آن جا بیشتر از هرجایی از حرم، آرام ترم می کند.
خیلی عکس گرفتم با صحن ها و رواق ها، سقاخانه و گنبد و بارگاهت..حالا هر شب عکس ها را می بینم و از خدا می خواهم قسمتم کند؛ زیارتت را؛ دوباره، سه باره؛ صدباره. تصویر گنبد طلا و روضه منوره مدام در ذهنم تکرار می شوند؛ سخت است خواب رفتن! قطرات اشک به پهنای صورتم پهن می شوند، خوابم که می برد روحم خوشحال و شادان در صحن و سرایت سیر می کند. با خود می گویم، تماشای این عکس ها چشم هایم را نوازش می دهند اما دلتنگیم را بیشتر می کنند. آقاجان ما را باز هم بطلب!
از میان همه خاطراتی که از سفر یک هفته ای خود، در ذهنم چیده ام، جالب تر از همه، ماه صفر دنبال شنیدن صدای نقاره بودم! شنیده بودم که اگر دم مغرب یا سر صبح روبروی گنبد و بارگاه آقا باشم صدای نقاره خانه را می شنوم، هم صبح آمدم هم مغرب، اما کسی نقاره نمی زد، با خود گفتم مگر نه این است که در کل جهان فقط در حرم امام رضا(ع) نقاره می زنند، پس چرا صدای طبل و کرنا نمی آید؟!
خودم را به یکی از خادمان صبورش رساندم، او با مهربانی تمام، زمان و چگونگی نقاره زدن را برایم توضیح داد. فکر کردم امروز که شهادت امام رضا(ع) است، کسانی باشند که مثل من، هنوز از ماجرای نقاره زنی بی خبر باشند، به همین جهت؛ آن چه آقای صادقی گفت، با دقت نوشتم.
نقاره در ایام معمولی 2 نوبت نواخته می شود. 20 دقیقه مانده به اذان صبح و 20 دقیقه مانده به غروب آفتاب و در اعیاد 2 ساعت بعد از غروب آفتاب، آستان قدسی ها به نقاره زن ها می گویند «عمله شکوه»؛ به این معنا که آنها نشان دهنده شکوه و عظمت حرم امام رضا (ع) هستند.
وسایل نقاره زنی در نقاره خانه حضرت، شامل كرنا و طبل است. كرنازن ها 5 نفر هستند و به ردیف در سمت چپ نقاره می ایستند و سرنواز، آنها را رهبری می كند. طبال ها كه به آنها كوس زنها هم گفته می شود، یك متر عقب تر از كرنازن ها، در سمت راست می نشینند.
هر كدام از طبل ها، شكل، اسم و آهنگ ویژه ای دارد. طبل «سرچاشنی» كه از زمان شروع تا خاتمه كرنا متوقف نمی شود طبل «گاه بر گاه» كه صدای آن بلندتر از سایر طبل هاست، طبل «تخم مرغی» كه از نظر اهمیت در درجه دوم قرار دارد و از نظر صدا بین «گاه بر گاه» و «سرچاشنی» است.
طبل ساده كه همزمان با طبل «گاه بر گاه» و طبل «تخم مرغی» به صدا می آید و صدای آن شبیه طبل «تخم مرغی» است. این طبل ها با حالت «سرچاشنی» به طور متناوب یك در میان نواخته می شوند.
طبل ها ذكری ندارند و فقط به عنوان كوس شادیانه و همنوا از شروع تا پایان با كرناها نواخته می شوند، اما كرنا با ذكری خاص نواخته می شود، ذكری كه سینه به سینه رسیده است.
«سرنواز» -سردسته کرنا نوازها- کرنا را به طرف گنبد حضرت به عنوان سلام می گیرد و می دمد: «سلطان دنیا و عقبی علی بن موسی الرضا (ع)»
پس نوازان که تعداد آنها چهار نفر است جواب می دهند: «امام رضا (ع)»
سرنواز مجددا با سر کرنا به طرف گنبد حضرت اشاره می کند و چنین می نوازد: « امام رضا (ع)»
پس نوازان جواب می دهند: «غریب»
دست دوم، کرنای سرنواز ذکر می کند: «مولی مولی مولی علی بن موسی الرضا (ع)»
پس نوازان جواب می دهند :«رضا جان»
سرنواز سر کرنا را به طرف گنبد می گیرد و ذکر می کند: «یا امام غریب یا امام رضا»
دست سوم، کرنای سرنواز ذکر می کند: «دوران، دوران امام رضاست»
در این موقع طبال ها به عنوان شادی طبل های خود را به صدا در می آورند. این طبل به «کوس شادمانه» معروف است. مجددا سرنواز ذکر می کند: «دوران دوران امام رضا، دادرس بیچارگان»
پس نوازان پاسخ می دهند: «ای دادرس درماندگان»
موقعی که پس نوازان می خواهند کرنای خود را بر زمین بگذارند، سرنواز می گوید: «فریادرس»
خیلی عکس گرفتم با صحن ها و رواق ها، سقاخانه و گنبد و بارگاهت..حالا هر شب عکس ها را می بینم و از خدا می خواهم قسمتم کند؛ زیارتت را؛ دوباره، سه باره؛ صدباره. تصویر گنبد طلا و روضه منوره مدام در ذهنم تکرار می شوند؛ سخت است خواب رفتن! قطرات اشک به پهنای صورتم پهن می شوند، خوابم که می برد روحم خوشحال و شادان در صحن و سرایت سیر می کند. با خود می گویم، تماشای این عکس ها چشم هایم را نوازش می دهند اما دلتنگیم را بیشتر می کنند. آقاجان ما را باز هم بطلب!
از میان همه خاطراتی که از سفر یک هفته ای خود، در ذهنم چیده ام، جالب تر از همه، ماه صفر دنبال شنیدن صدای نقاره بودم! شنیده بودم که اگر دم مغرب یا سر صبح روبروی گنبد و بارگاه آقا باشم صدای نقاره خانه را می شنوم، هم صبح آمدم هم مغرب، اما کسی نقاره نمی زد، با خود گفتم مگر نه این است که در کل جهان فقط در حرم امام رضا(ع) نقاره می زنند، پس چرا صدای طبل و کرنا نمی آید؟!
خودم را به یکی از خادمان صبورش رساندم، او با مهربانی تمام، زمان و چگونگی نقاره زدن را برایم توضیح داد. فکر کردم امروز که شهادت امام رضا(ع) است، کسانی باشند که مثل من، هنوز از ماجرای نقاره زنی بی خبر باشند، به همین جهت؛ آن چه آقای صادقی گفت، با دقت نوشتم.
نقاره در ایام معمولی 2 نوبت نواخته می شود. 20 دقیقه مانده به اذان صبح و 20 دقیقه مانده به غروب آفتاب و در اعیاد 2 ساعت بعد از غروب آفتاب، آستان قدسی ها به نقاره زن ها می گویند «عمله شکوه»؛ به این معنا که آنها نشان دهنده شکوه و عظمت حرم امام رضا (ع) هستند.
وسایل نقاره زنی در نقاره خانه حضرت، شامل كرنا و طبل است. كرنازن ها 5 نفر هستند و به ردیف در سمت چپ نقاره می ایستند و سرنواز، آنها را رهبری می كند. طبال ها كه به آنها كوس زنها هم گفته می شود، یك متر عقب تر از كرنازن ها، در سمت راست می نشینند.
هر كدام از طبل ها، شكل، اسم و آهنگ ویژه ای دارد. طبل «سرچاشنی» كه از زمان شروع تا خاتمه كرنا متوقف نمی شود طبل «گاه بر گاه» كه صدای آن بلندتر از سایر طبل هاست، طبل «تخم مرغی» كه از نظر اهمیت در درجه دوم قرار دارد و از نظر صدا بین «گاه بر گاه» و «سرچاشنی» است.
طبل ساده كه همزمان با طبل «گاه بر گاه» و طبل «تخم مرغی» به صدا می آید و صدای آن شبیه طبل «تخم مرغی» است. این طبل ها با حالت «سرچاشنی» به طور متناوب یك در میان نواخته می شوند.
طبل ها ذكری ندارند و فقط به عنوان كوس شادیانه و همنوا از شروع تا پایان با كرناها نواخته می شوند، اما كرنا با ذكری خاص نواخته می شود، ذكری كه سینه به سینه رسیده است.
«سرنواز» -سردسته کرنا نوازها- کرنا را به طرف گنبد حضرت به عنوان سلام می گیرد و می دمد: «سلطان دنیا و عقبی علی بن موسی الرضا (ع)»
پس نوازان که تعداد آنها چهار نفر است جواب می دهند: «امام رضا (ع)»
سرنواز مجددا با سر کرنا به طرف گنبد حضرت اشاره می کند و چنین می نوازد: « امام رضا (ع)»
پس نوازان جواب می دهند: «غریب»
دست دوم، کرنای سرنواز ذکر می کند: «مولی مولی مولی علی بن موسی الرضا (ع)»
پس نوازان جواب می دهند :«رضا جان»
سرنواز سر کرنا را به طرف گنبد می گیرد و ذکر می کند: «یا امام غریب یا امام رضا»
دست سوم، کرنای سرنواز ذکر می کند: «دوران، دوران امام رضاست»
در این موقع طبال ها به عنوان شادی طبل های خود را به صدا در می آورند. این طبل به «کوس شادمانه» معروف است. مجددا سرنواز ذکر می کند: «دوران دوران امام رضا، دادرس بیچارگان»
پس نوازان پاسخ می دهند: «ای دادرس درماندگان»
موقعی که پس نوازان می خواهند کرنای خود را بر زمین بگذارند، سرنواز می گوید: «فریادرس»
نظرات بینندگان
نظرات بینندگان
محمد صالح آزاد
شنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۴
السلام علیک یا علی بن موسی الرضا علیه السلام
پاسخ
