به گزارش گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، باتوجه‌به تقارن خجسته آغاز سال ۱۴۰۴ با نام مبارک حضرت علی علیه‌السلام، از این پس بامدادان را با انوار قدسی نهج‌البلاغه منور می‌سازیم.

در حکمت ۶۸ نهج‌البلاغه آمده است:

عفت: زیور فقرا و راهی به سوی عزت نفس

فقر، با چالش‌هایی چون نیاز و احتمال لغزش به سمت کارهای نادرست همراه است. اما امام علی «ع» خویشتن‌داری و عفت را راه نجات فقرا می‌داند. عفت در اینجا نه تنها به معنای پاک‌دامنی جنسی، بلکه به معنای خویشتن‌داری در برابر هرگونه گناه و رذیلت است.

فرد فقیر با رعایت عفت، نه دست نیاز به سوی نااهلان دراز می‌کند و نه عزت نفس خود را زیر پا می‌گذارد؛ از حرام دوری می‌جوید و زبان به ناشکری نمی‌گشاید.

قرآن کریم نیز این دسته از فقرا را با عظمت یاد می‌کند؛ همانانی که در راه خدا دچار تنگنا شده‌اند، اما از شدت خویشتن‌داری، افراد ناآگاه آن‌ها را بی‌نیاز می‌پندارند و هرگز با اصرار چیزی از کسی نمی‌خواهند.

این آیه از سوره بقره، «لِلْفُقَراءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ يَسْتَطِيعُونَ ضَرْباً فِي الأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِيمَاهُمْ لا يَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا»، نمادی از ارزش والای عفت در فقر است.

امام علی «ع» در حدیثی دیگر می‌فرماید: «مَنْ عَفَّ خَفَّ وِزْرُهُ وَ عَظُمَ عِنْدَاللّهِ قَدْرُهُ»؛ یعنی «آن کس که عفاف پیشه کند، بار گناهش سبک و قدر و مقامش در پیشگاه خدا افزون می‌شود.»

شکرگزاری: زیور اغنیا و ضامن فزونی نعمت

در مقابل فقر، غنا و ثروت قرار دارد. بهترین زینت برای توانگران، شکرگزاری است؛ نه تنها شکر لفظی، بلکه شکر عملی. اغنیایی که شکر عملی به جای می‌آورند، به نیازمندان کمک می‌کنند، در کارهای خیر و عام‌المنفعه سرمایه‌گذاری می‌کنند و حتی به کسانی که محتاجند ولی روی سؤال ندارند، پنهانی یاری می‌رسانند. این افراد برترین زیور زندگی را برای خود فراهم کرده‌اند و در پیشگاه خدا و خلق او آبرومندند.

اما اگر فرد ثروتمند راه طغیان در پیش گیرد، در کمک به دیگران بخل بورزد و آلوده شهوات گردد، در نظر همگان زشت و منفور خواهد شد. شکر نعمت، اگرچه برای همه لازم است، اما برای کسانی که مشمول نعمت بیشتری هستند، زیباتر و واجب‌تر است.

نمونه بارز شکرگزاری را می‌توان در سلیمان نبی «ع» دید. او که حکومتی بی‌نظیر داشت و جن و انس فرمانبردارش بودند، هنگامی که تخت بلقیس در چشم برهم زدنی نزد او حاضر شد، گفت: «هَذَا مِنْ فَضلِ رَبِّى لِيَبْلُوَنِى أَشْکُرُ أَمْ أَکْفُرُ»؛ این از فضل پروردگارم است تا مرا بیازماید که آیا شکر نعمت به جای می‌آورم یا نه.

شکرگزاری برای توانگران نه تنها زینت است، بلکه موجب فزونی نعمت نیز می‌شود. رسول خدا «ص» فرمود: «مَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَى عَبْدٍ بَابَ شُکْرٍ فَخَزَنَ عَنْهُ بَابَ الزِّيَادَةِ»؛ «خدا درِ شکرگزاری را به روی کسی نگشود که زیادی نعمت را از او بازدارد.» این حدیث نشان می‌دهد که شکرگزاری، کلید گشایش درهای رحمت و برکت الهی است.

انتهای خبر/