
ترجمه و شرح حکمت ۳۳ نهجالبلاغه؛
بخشیدن خوب است، اما در حد تعادل
امام علی علیهالسلام در حکمت ۳۳ نهجالبلاغه میفرماید: «سخاوتمند باش و در این راه اسراف مکن و در زندگی حسابگر باش و سختگیر مباش»
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، باتوجهبه تقارن خجسته آغاز سال ۱۴۰۴ با نام مبارک حضرت علی علیهالسلام، ازاینپس، بامدادان را با انوار قدسی نهجالبلاغه منور میسازیم.
امام علی علیهالسلام در حکمت سی و سوم میفرماید: «کُنْ سَمْحاً وَ لَا تَکُنْ مُبَذِّراً، وَ کُنْ مُقَدِّراً وَ لَا تَکُنْ مُقَتِّراً»
«بخشنده باش؛ اما زیادهروی نکن، در زندگی حسابگر باش؛ اما سختگیر مباش.»
میدانیم بسیاری از علمای اخلاق اسلامی، تمام فضایل اخلاقی را حد وسط در میان افراطوتفریط میدانند. این مسأله هرچند عمومیت ندارد؛ ولی در مورد بسیاری از صفات از جمله فضیلت سخاوت صادق است که در میان دو صفت رذیله قرار گرفته: اسراف و تبذیر، و بخل و تقتیر.
مُبذّر از ماده «تبذیر» از ریشه «بذر» «بر وزن نذر» در اصل به معنای پاشیدن دانه است؛ ولی چون این واژه در مورد اموال به کار رود به کار کسانی اطلاق میشود که اموال خود را بهصورت نادرست مصرف کرده و آن را حیفومیل میکنند.
معادل آن در فارسی امروز ریختوپاش است و تفاوت آن با اسراف این است که اسراف مصرف بیرویه و تبذیر اتلاف بیرویه است. البته این در صورتی است که این دو واژه در مقابل هم قرار گیرند؛ ولی هرگاه جداگانه استعمال شوند ممکن است مفهوم عامی داشته باشند.
«مُقتِّر» از ماده «تقتیر» در اصل به معنای تنگ گرفتن است و هنگامی که در مورد اموال به کار رود به معنای بخیل و خسیس بودن است. «مقدّر» از ماده تقدیر به معنای مدیریت صحیح اموال است که حد وسط در میان تبذیر و تقتیر است.
قرآن مجید درباره مبذّرین میفرماید: حق خویشاوندان و مستمندان و واماندگان در راه را ادا کن و تبذیر مکن، چرا که تبذیرکنندگان برادران شیطاناند.
در جای دیگر درباره صفات والای بندگان برگزیده و عباد الرحمان میفرماید: آنها کسانی هستند که هنگامی که انفاق میکنند نه اسراف میکنند و نه بخل و سختگیری دارند و در میان این دو، حد اعتدال را رعایت میکنند.
انتهای خبر/۲۲۴۲۲۴
درباره نویسنده
لینک کوتاه خبر
برچسبها
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!