
ترجمه و شرح حکمت ۱۵ نهجالبلاغه؛
هر کسی درخور سرزنش نیست
در حکمت پانزدهم نهجالبلاغه امام علی علیهالسلام با بیان اینکه مشکلات و گرفتاریها گاهی نتیجه آزمایشهای الهی یا کفاره گناهان هستند و در چنین مواقعی سرزنش افراد نه تنها نادرست، بلکه بیمورد است.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، با توجه به تقارن خجسته آغاز سال ۱۴۰۴ با نام مبارک حضرت علی علیهالسلام، از این پس، بامدادان را با انوار قدسی نهجالبلاغه منور میسازیم.
امام علی علیهالسلام در حکمت پانزدهم میفرماید: «مَا کُلُّ مَفْتُونٍ یُعَاتَبُ».
«هر فریبخوردهای را نمیشود سرزنش کرد.»
سرچشمه گرفتاریها و مشکلات و مصائبی که دامنگیر انسان میشود کاملاً مختلف است؛ گاه نتیجه مستقیم اعمال انسان است که بر اثر ندانمکاریها، سستیها، تنبلیها و استفادهنکردن بهموقع از فرصتها دامان او را گرفته است.
بهیقین چنین شخصی درخور سرزنش است؛ ولی گاه میشود که این مشکلات کفاره گناهان انسان است و خداوند میخواهد او را به این وسیله در دنیا پاک کند. چنین کسی گرچه به سبب گناهش درخور سرزنش است؛ ولی چون مشمول لطف الهی شده سزاوار ملامت نیست.
گاه سرچشمه مشکلات، آزمایشهای الهی است که خدا میخواهد با آن مشکل و گرفتاری، بنده خود را پرورش دهد که همچون فولاد آبدیده در کوره حوادث مقاوم سازد و یا همچون طلای ناخالصی را که به کوره میبرند تا خالص گردد او را خالص سازد.
در اینجا نیز جای سرزنش نیست، بنابراین همه گرفتاران و بلادیدگان را نمیتوان سرزنش کرد و حتی در آنجایی که انسان خود سرچشمه آن گرفتاری باشد باز گاهی جاهل قاصر است و گاه مقصر؛ تنها اگر مقصر باشد در خور سرزنش است.
این سخن تفسیر دیگری نیز دارد و آن این که «مفتون» از ماده «فتن» و «فتنه» در اصل به معنای آزمایشکردن است؛ مثلاً هنگامی که میخواهند طلا را آزمایش کنند آن را به کوره میبرند تا وضع آن روشن شود و به همین جهت هر نوع فشار و گرفتاری و مشکلات و گمراهی بهعنوان فتنه از آن یاد میشود و مفتون در عبارت بالا به معنای فریبخورده باشد.
همانگونه که درباره شخص گرفتار اشاره شد این حالت گاهی بر اثر تقصیر و گاه بر اثر قصور و گاه بدون اختیار دامان انسان را میگیرد به همین منظور امام میفرماید: تمام کسانی که مفتون هستند سزاوار سرزنش نیستند.
انتهای خبر/ ۲۲۴۲۲۴
درباره نویسنده
لینک کوتاه خبر
برچسبها
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!