به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، با توجه به تقارن خجسته آغاز سال ۱۴۰۴ با نام مبارک حضرت علی علیه‌السلام، از این پس، بامدادان را با انوار قدسی نهج‌البلاغه منور می‌سازیم.

 امام علی علیه‌السلام در حکمت نوزدهم می‌فرماید: «مَنْ جَرَی فِی عِنَان أَمَلِهِ، عَثَرَ بِأَجَلِهِ».

 «آن کس که در پی آرزوی خویش تازد، مرگ او را از پای در آورد».

 أمل به معنای هر نوع آرزو است؛ خواه آرزوی معقول باشد یا نامعقول، ازاین‌رو این واژه در مورد معصومان و اشخاص برجسته نیز به‌کاررفته آن‌ها را کعبه آمال می‌نامند و حتی خداوند به‌عنوان «منتهی الأمل» شمرده شده که همان آخرین نقطه آرزو است. 

در مناجات مفتقرین از مناجات پانزده‌گانه امام سجاد علیه‌السلام می‌خوانیم: «یا مُنْتَهی أَمَلِ الاْمِلینَ» و در حدیث نیز از پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه واله نقل شده که فرمود: «الاَْمَلُ رَحْمَةٌ لاُِمَّتِی وَلَوْ لاَ الاَْمَلُ مَا رَضَعَتْ وَالِدَةٌ وَلَدَهَا وَلاَ غَرَسَ غَارِسٌ شَجَراً؛ آرزو مایه رحمت برای امت من است و اگر آرزو نبود هیچ مادری فرزندش را شیر نمی‌داد و هیچ باغبانی درختی نمی‌کاشت».

این آرزوهاست که انسان را به تلاش و کوشش برای رسیدن به اهداف برتر و بالاتر وامی‌دارد.

 ولی همین آرزو هرگاه به‌صورت نامعقول درآید و تبدیل به آرزوهای دورودراز و دست‌نیافتنی شود انسان را چنان به خود مشغول می‌دارد که از همه چیز حتی خداوند و مرگ و معاد غافل می‌شود و چنان سرگرم می‌گردد که ناگهان مرگش فرامی‌رسد درحالی‌که دستش از همه چیز تهی است.

 تعبیر به «مَنْ جَری...»، مطابق برخی نقل‌ها «مَنْ أَرْخی عِنانَ أَمَلِهِ» کسی که لجام آرزو را سست و رها کند. اشاره به همین آرزوهاست و به تعبیر دیگر، آرزو تشبیه به مرکب سرکشی شده که اگر عنان و زمام او را رها کنند طغیان می‌کند و انسان را در پرتگاه می‌افکند.

 درباره طول امل و درازی آرزوها و پیامدهای سوء آن بحث گسترده‌ای در روایات معصومان آمده است که به چند نمونه آن اشاره می‌شود.

از جمله در حدیثی از امیرمؤمنان علی علیه‌السلام می‌خوانیم: «اَلأَمَلُ یُفْسِدُ الْعَمَلَ وَیَفْنِی الاَْجَل؛ آرزوهای دراز اعمال انسان را تباه می‌کند و مرگ را به فراموشی می‌افکند».
 در حدیث دیگری از همان حضرت می‌خوانیم: «اَلأَمَلُ سُلْطانُ الشَّیاطینِ عَلَی قُلُوبِ الْغافِلین؛ آرزوی دورودراز مایه سلطه شیاطین بر دل‌های غافلان است».

 باز در حدیثی از همان حضرت آمده است: «اَلأَمَلُ کَالسَّرابِ یُغِرُّ مَنْ رَآهُ وَیَخْلِفُ مَنْ رَجاهُ؛ آرزوهای دورودراز همچون سراب است بیننده را می‌فریبد و آن کس را که بر آن دل ببندد مأیوس می‌سازد».
 

انتهای خبر/ ۲۲۴۲۲۴