به گزارش گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، اول مهر، روزی که نامش همیشه با بوی دفتر تازه، صدای زنگ مدرسه و هیجان دیدار دوستان گره خورده است، امسال برای من رنگ دیگری داشت.

صبح امروز فرزندانم را به مدرسه بردم و در حیاط، صحنه‌ای را دیدم که بی‌اختیار مرا به کودکی و نوجوانی خودم برد؛ همان لحظه که بچه‌ها صف کشیده بودند، سرهای تراشیده هنوز برق می‌زد، و مدیر مدرسه با صدای محکم آیاتی از قرآن را آغاز کرد.

 هرچه بیشتر نگاه می‌کردم، خاطرات سال‌های دور در ذهنم جان می‌گرفت. یاد آن روزهایی افتادم که دیر رسیدن به صف مساوی بود با نگاه تیز معاون و توقف پشت جمع، تا شاید قطره‌ای انضباط به لیوان کوچک ما افزوده شود یا ترسی از نقض نظم مدرسه در دلمان بشکفد. آن زمان، سرود و قرآن از بلندگو پخش می‌شد و ما، با دل‌های پر از رؤیا، بی‌حرکت در صف می‌ایستادیم.

 امروز هم مدرسه همان دیوارها، همان حیاط، و حتی همان نیمکت‌های کهنه را داشت. اما رفتارها کمی تغییر کرده بود، و همین تفاوت مرا درگیر کرد. مثلاً لباس فرم که در زمان ما خبری از آن نبود و بچه‌ها هرکدام با پیراهن و کفش ساده می‌آمدند، حالا مثل یونیفورم سربازان مدرسه، همه را یک‌شکل کرده است.

 یا حضور بعضی والدین، مخصوصاً مادران که از آغاز تا پایان مراسم در حیاط نشسته بودند. این تصویر برای من سنگین و نگران‌کننده بود.
 در دوران ما، حضور والدین در مدرسه به روز اول کلاس اول محدود می‌شد و آن هم برای بچه‌های خردسال قابل توجیه بود. بیشتر ما حتی پیش‌دبستانی نرفته بودیم و کلاس‌ها، کمتر از انگشتان دست کسانی را داشت که تجربه نشستن پشت نیمکت را از قبل چشیده باشند. 

اما امروز، در پایه‌های متوسطه اول و دوم، دیدن والدینی که همچنان کنار فرزندانشان می‌ایستند، قابل درک نیست.

 نمی‌خواهم با عجله قضاوت کنم؛ نمی‌دانم آن روزها ما محروم بودیم یا این نسل بیش از حد مراقبت می‌شود. اما اگر نگرانی من به‌جا باشد، این رفتار نیازمند فرهنگ‌سازی و آموزش است.

مادری که با تمام عشق کنار فرزندش است باید بداند این سن، زمان شکل‌گیری شخصیت و استقلال است. شاید بهترین هدیه‌ای که می‌توان به نوجوان داد، اجازه برای تمرین زندگی و ایستادن روی پای خودش باشد.

 این روز اول مهر برای من فقط یک آغاز سال تحصیلی نبود؛ آینه‌ای بود که تصویر کودک دیروزی و مادر امروزی را کنار هم گذاشت و از من پرسید: آیا تغییراتمان، در مسیر رشد نسل تازه، قدمی رو به جلوست یا فقط پوششی برای اضطراب‌های خودمان؟

به گمانم پاسخ این پرسش نیازمند تأملی بیش از یک زنگ مدرسه است.

 احمدرضا احمدی