به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، گزارش مالی هاروارد نشان می‌دهد که این دانشگاه در سال ۲۰۲۵ حدود ۶/۷ میلیارد دلار درآمد عملیاتی داشته که ۳۷ درصد آن - معادل ۲/۵ میلیارد دلار از محل موقوفات تأمین شده است؛ بزرگ‌ترین و پایدارترین پشتوانه مالی دانشگاه.

این رقم از دل ۱۴هزار و ۷۶۵ صندوق وقفی بیرون می‌آید؛ صندوق‌هایی با نیت‌های شفاف و مشخص: از حمایت پژوهش و نگهداری کتابخانه‌ها تا بورسیه‌ی دانشجویان کم‌برخوردار. همین سازوکار دقیق، استقلال علمی هاروارد را تضمین کرده و آن را از وابستگی به بودجه‌های دولتی دور نگه داشته است.

اما برای فهم قدرت واقعی وقف، لازم نیست راهی بوستون شویم.

نمونه‌ای روشن و الهام‌بخش را می‌توان در لارستان دید؛ شهری که تاریخش با سخاوت مردمانش درهم‌تنیده است و بسیاری از بناهایش بر ستون‌های خیرخواهی همین مردم ایستاده‌اند.

در همین روزها، اقدام ارزشمند رادوین شعبان‌فرد، دانش‌آموزی که پس‌انداز خود را برای نوسازی نیمکت‌های مدرسه‌اش اهدا کرد، بار دیگر یادآور شد که روح وقف هنوز در این سرزمین زنده است.

نکته‌ی مهم این است که مقایسه با هاروارد برای سیاه‌نمایی ایران نیست، بلکه برای نشان‌دادن ظرفیت‌های فراموش‌شده‌ی خودمان است.

ما از گذشته، فرهنگ وقف را داشته‌ایم؛ آنچه امروز نیاز داریم، به‌روز کردن آن برای نسل جدید است. باید مدرسه‌ها را به جایی تبدیل کرد که هر نسل در ساختنش سهمی داشته باشد؛ از یک نیمکت تا یک آزمایشگاه، از یک باغچه تا یک کتابخانه.

رادوین و هزاران نوجوان مثل او می‌توانند بنیان‌گذار یک نسل وقف‌آفرین باشند، اگر سازوکاری شفاف، مشارکت‌پذیر و الهام‌بخش ایجاد کنیم.

آینده‌ی روشن آموزش در ایران، تنها از مسیر بودجه‌های دولتی نمی‌گذرد؛ بلکه از احساس مالکیت و مسئولیت اجتماعی دانش‌آموزان و خانواده‌ها ساخته می‌شود.

وقف، سنتی کهن است؛ اما اگر درست احیا شود، می‌تواند مدرن‌ترین ابزار توسعه‌ی آموزشی ایران باشد.

انتهای خبر/224224