ضربالاجل علوم پزشکی شیراز برای اجرای مجدد طرح پزشک خانواده
یکی از مزایای این طرح ارائه خدمات درمانی به صورت 10 به 90 است یعنی اینکه تنها 10 درصد هزینه درمانی در ساعت کاری پزشک خانواده توسط بیمار پرداخت میشود که رقمی حدود 2 تا 3 هزار تومان در مراجعه به پزشکان متخصص است.
برگ ارجاع مشکل اصلی مردم و پزشکان
محبوبه نوزادی 4ماه دارد و به دلیل ریفلاکس معده نوزادش باید هر ماه دو نوبت به پزشک متخصص اطفال مراجعه کند. وقتی از او درباره پزشک خانواده میپرسم، میگوید: به تازگی بیمه سلامت شدیم و با وجود اینکه هر ماه باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنم اما هنوز از پزشک خانواده استفاده نکردیم.
وی در پاسخ به این سوال که از مزایای برگ ارجاع و تخفیف هزینه درمانی بیاطلاع است یا خیر؟ میافزاید: از مزایای برگ ارجاع و کم شدن هزینههای درمان اطلاع دارم اما برخی از متخصصان و از جمله متخصصی که من نوزادم را برای معاینه میبرم، با طرح پزشک خانواده قرارداد ندارند.
به باور این شهروند شیرازی پزشک خانواده مزایا و معایبی دارد از جمله مزایای آن کم شدن هزینههای درمانی است، وی میگوید: گاه برای انجام آزمایشات ساده باید هزینهای بالغ بر 100 تا 150 هزار تومان پرداخت کرد در صورتی که با برگ ارجاع این هزینه بسیار کمتر میشود اما مشکل در این است که پزشکان خانواده به راحتی برگ ارجاع نمیدهند.
وی میگوید: برخوردهای نامناسب برخی از پزشکان خانواده در دادن برگ ارجاع سبب میشود که بیمار عطای پزشک خانواده را به لقای آن ببخشد و به صورت آزاد هزینه درمان را پرداخت کند.
برگ ارجاع نه تنها مشکل بیماران بلکه مشکل پزشکان نیز است. ناهید قرهچی پزشک خانواده مرکز جامع سلامت احمدبنموسی میگوید: مهمترین مشکل در اجرای طرح پزشک خانواده فرم ارجاع است، 70 درصد مراجعان نیاز به متخصص ندارند ولی در گرفتن برگ ارجاع اصرار میکنند.
این پزشک خانواده معتقد است که تا زمانی که بسترسازی فرهنگی و آموزشهای لازم برای مجریان طرح و مردم انجام نشود اجرای طرح با مشکلاتی روبهرو میشود که برای حل آن باید زمان و هزینه داد.
علی کارمند شهرداری است و 2 دو دختر 7 ساله و 2 ساله دارد، به باور وی پزشک خانواده طرح خوبی است به شرطی که برخی از مشکلات آن برطرف شود. وی میگوید: پیش از ثبت نام پزشک خانواده باید برای هر بار مراجعه به پزشک 25 تا 30 هزار تومان حق ویزیت پرداخت میکردم و این برای من که حقوق کارمندی و خانواده 4 نفره دارم قدری مشکل بود اما پس از ثبت نام در طرح پزشک خانواده هزینه درمان کاهش پیدا کرده است.
این شهروند شیرازی معتقد است که اجرای هر طرحی مشکلاتی دارد اما به معنای قطع آن از ریشه نیست باید با برنامهریزی این مشکلات را برطرف کرد. وی محدود بودن زمان و مکان ارائه خدمات پزشک خانواده را از مشکلات این طرح میداند. علی میگوید: اگر شما در سفر باشید یا نیمههای شب به پزشک نیاز داشته باشید نمیتوانید از خدمات پزشک خانواده بهرهمند شوید.
شناسایی و پیشگیری از بیماریها، دستاورد پزشک خانواده
طرح پزشک خانواده که با شعار سلامت محوری و پیشگیری از بیماریها آغاز شده دستاوردهای مهمی داشته که محمدهادی ایمانیه رئیس علوم پزشکی شیراز در مردادماه 94 در گفتوگو با تسنیم به بخشی از آن اشاره کرده است. به گفته وی دستاورد مهم طرح پزشک خانواده شناسایی 40 هزار بیمار دیابتی و 60 هزار بیمار فشارخونی در استان فارس است.
به باور ایمانیه این موضوع تاثیر به سزایی در عرصه سلامت دارد و سبب جلوگیری از پیشروی بیماریهای دیگر در این افراد و به خطر انداختن سلامت آنان میشود.
اصلاح روند کنونی پزشک خانواده
با این حال طرح پزشک خانواده پس از 4.5 سال اجرا در استان فارس مشکلاتی را داشته که برای حل آنها رئیس دانشگاه علوم پزشکی نیز دست به قلم شده و نامهای خطاب به وزیر بهداشت نوشته است. ایمانیه در این نامه خواستار تفویض اختیارات به ستاد استانی شده و گفته به دلیل تغییر مکرر سیاستهای این طرح و برخی از نارضایتیها ستاد اجرایی استان به این نتیجه رسیده که «چنانچه تا اول اسفند 95 مسئولان بیمه تامین اجتماعی و بیمه سلامت ایرانیان، چهار درخواست مکرر ستاد اجرایی استان را مورد قبول قرار ندهند، امکان تداوم کار به روش گذشته امکانپذیر نیست».
وی در این نامه «عدم کسر فرانشیز سال 94 از سرانه»، « ابلاغ سریعتر افزایش سرانه سال 1395 معادل درصد افزایش تعرفه پزشکان عمومی کشور که با وجود گذشت بیش از 10ماه از شروع سال 1395 ، به صورت ناباورانه هنوز افزایش سرانه ابلاغ نشده است»، پذیرش پرداخت مشابه دوشیفتی به پزشکان همپوشان، به شرط آنکه فاصله دو پزشک همپوشان بیش از دو کیلومتر نباشد» و « اختیاری شدن ارجاع در استان فارس تا اجرایی شدن کامل طرح در کشور» را به عنوان درخواست مطرح کرده است.
ایمانیه اذعان کرده که در صورت موافقت نشدن با درخواستها پزشکان خانوادهای که در استخدام دانشگاه هستند، به فعالیت خود ادامه میدهند اما پزشکان خانواده بخش خصوصی، بین ادامه همکاری با طرح یا قطع همکاری تصمیمگیری میکنند.
وی همچنین گفته است «از تاریخ نامبرده، هر کدام از پزشکان خانواده فعلی یا هر کدام از پزشکان عمومی که تمایل دارند با دریافت سرانه و رعایت بستههای خدمتی و قبول اجرای ارجاع الکترونیک و پرونده الکترونیک به فعالیت خود به عنوان پزشک خانواده ادامه میدهند».
بسترسازی فرهنگی و آموزش لازم برای دستاندرکاران طرح و مردم، تخصیص بودجه لازم برای اجرای طرح و پرداخت مطالبات پزشکان درگیر از جمله مواردی است که باید برای اجرای کامل پزشک خانواده درنظر گرفته شود، امری که هم در کلام مردم و هم در نامه رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز به آن اشاره شده است.