این باغها ریه تنفسی شهر محسوب شده و میوههای خوش طعم باغهای قصرالدشت نیز معروف بوده است. با گذشت سالهای سال، امروز وسعت این باغهای زیبا به یکهزار هکتار رسیده و دیگر کمتر میشود سیبهای سرخ، سفید و ترش، انارهای دانه سرخ و زردآلوهای طلایی را در این باغها یافت.
شیراز همواره به باغهای سرسبز و خرم معروف بوده است،اما امروز کوچه باغها و باغهای آن پشت دیوارهای بلند ساختمانها پنهان شده و به زمینهای مخروبه تبدیل شده تا با خشکیدن آنها، مالکان برای گرفتن مجوز نقشه در دست، پلههای شهرداری مناطق را بالا و پایین کنند.
در دهه اخیر اگرچه مسئولان طرح ساماندهی باغهای قصرالدشت را دنبال میکنند، اما باز هم برخی افراد سودجو با روشهای مختلف، شبانه باغها را به آتش کشانده و یا با استفاده از مواد نفتی آنان را خشک کردهاند.
به گفته افراد محلی، صاحبان برخی از این باغها یا در خارج از کشور به سر میبرند یا فوت کردهاند و باغ در دست ورثه است و آنها نیز آن را به حال خود رها کردهاند. افراد سودجو نیز با بهرهگیری از صاحبان بیتفاوت آنها، درصدد تفکیک باغها برآمدهاند تا سود ناچیزی نیز به صاحبان آنان تعلق گیرد.
نباید به تاثیر سوء نابودی باغهای قصرالدشت بیتوجه بود
در این زمینه نیز کارشناسان محیط زیست از تخریبهای اتفاق افتاده در باغهای قصرالدشت و ساخت و سازهای غیرکارشناسی نگران بوده و خواستار توجه بیش از پیش به این موضوع هستند.
همچنین موضوع تخریب باغها همواره مورد توجه و دغدغه مردم و دوستداران محیط زیست بوده و تاکید آنان نیز بر این است: نباید به تاثیرا سوء نابودی باغهای قصرالدشت بیتوجه بود بلکه باید با متخلفان به اشد مجازات برخورد کرد.
اما آنچه بیش از هر چیزی دل هر شهروند و دوستدار علاقهمند به محیط زیست را به درد می آورد مصوبههایی است که کارشناسان پایتخت نشین در شورای عالی معماری آن را مصوب کرده و بلای جان درختان کهن و چندصدساله شهر شیراز شدهاند.
نگاه شورای اسلامی شهر شیراز به محیط زیست 100 ساله است
محمد حقنگر که نایب رئیس کمیسیون خدمات شهری، محیط زیست و بهداشت شورای اسلامی شهر شیراز نیز است با بیان اینکه یکی از مهمترین مسائلی که شواری شهر شیراز دنبال کرده توجه به مسائل محیط زیست است اظهار داشت: نگاه شورای اسلامی شهر شیراز در دور چهارم به محیط زیست یک نگاه 100 ساله است و در این زمینه نیز اقدمات قابل توجهی صورت گرفته است.
وی بیان کرد: در سالهای گذشته تنها در ارتفاعات شیراز حداقل دو میلیون درخت کاشته شده و روشهای آبخیزداری نیز برای آن اجرا شده تا آینده شهر شیراز از نظر زیست محیطی در ارتفاعات مناسب باشد.
عضو شورای اسلامی شهر شیراز با اشاره به اینکه سرمایه اصلی این کلانشیراز که تاثیر بسزایی در تمیز نگه داشتن هوای آن دارد باغهای کهن و چند صدساله در قصرالدشت و نقاط مختلف شهر است، خاطرنشان کرد: عملکرد باغات در شیراز بسیار ناعادلانه است و علت آن نیز به خاطر قانونی است که شورای عالی شهرسازی تصویب کرده و در پی این مصوبه گروهبندی باغها را بسیار اشتباه و غیرکارشناسی انجام داده است.
حقنگر افزود: در فاصله یک متری اسم گروهی از باغها را پنج و برخی را گروه یک نامیدهاند به طوری که حتی در برخی مواردباغهای گروه پنج دارای درختان بیشتری است.
باغهای قصرالدشت در حال تبدیل شدن به خانههای چند طبقه
وی بیان کرد: براساس مصوبه شورای عالی شهرسازی در طول سالهای گذشته این اجازه داده شده که باغهای گروه پنج تفکیک شود و تاکنون در 10 نقطه باغهای متراکم به خانههای 2 و 3 طبقه تبدیل و درختان زیادی نابوده شده است.
عضو کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر شیراز با اشاره به بازدید خود از باغهای گروه پنج و باقیماندن باغهای زیادی از این گروه به ویژه در کوی پزشکان شیراز گفت: صاحبان این باغها نیز براساس قانون شورای عالی شهرسازی در حال تفکیک و ساخت و ساز در آن هستند و به نوعی باغهای گروه پنج فدای باغهای گروه یک شده که باید برای این مهم که نوعی بی عدالتی است هرچه زودتر چارهاندیشی شده و اجازه تخریب این باغهای با ارزش داده نشود.
عضو شورای اسلامی شهر شیراز بیان کرد: درخواست ما از شورای عالی شهرسازی این است که در کمترین زمان ممکن در مصوبه خود تجدیدنظر کرده و اجازه ندهد باغهای گروه پنج شیراز تفکیک و خانهسازی در آن صورت گیرد.
حقنگر با تاکید بر اینکه باغهای گروه پنج باید حفظ شوند افزود: در گام نخست باید شیوه نامه ماده 14 که در مورد باغهای غیر حوزه استحفاظی است نیز برای باغهای باقیمانده به کار گرفته شود و اگر این کار را انجام دهیم باغهای گروه پنج از نظر ظاهری حفظ و تبدیل به کوچه و خانه نمیشوند.
عضو شورای اسلامی شهر شیراز خاطرنشان کرد: این موضوع باید تجدید نظر شود و اگر قرار است ساخت و ساز صورت گیرد باید به صورت تجمیعی بوده و در هرچند هکتار چند درصد به ساخت و ساز آن هم با ارتفاع مشخص شده صورت گیرد.
وی گفت: لایحهای برای این موضوع تدوین شده و امیدواریم در کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر نیز مصوب شود تا با گذراندن مراحل قانونی آن اجازه ندهیم باغهای دیگر نیز تخریب شود.
آنچه امروز در حفظ باغهای قصرالدشت بهعنوان یک مطالبه جدی مردمی باید مورد توجه قرار گیرد انسجام و همدلی دستگاههای متولی در برخورد با سودجویانی است که با روشهای مختلف بهدنبال خشکانیدن درختان و یا ایجاد حریق درآن هستند.
همچنین صیانت از باغهای کهن و قدیمی شیراز نیازمند ایجاد گشتهای ویژه، تشکیل کارگروهی متشکل از دستگاههای مربوط برای جلوگیری از بروز آفت در درختان و برخوردهای قضایی با متخلفان به همراه بازنگری در طرح حفظ باغها با تغییر قوانین مربوطه توسط شورای اسلامی شهر شیراز است.
منبع: تسنیم