بازار وكيل شيراز و فضاي پيراموني آن چون سراي مشير، سراي فيل و كاروانسراهاي روغني، احمدي و گمرك، جزئي از هويت تاريخي شيراز محسوب مي شود كه يادگاري از دوره هاي تاريخي زنديه و قاجاريه است، آثاري كه در دوره هاي تاريخي مختلف همواره مورد توجه گردشگران داخلي و خارجي بود و حتي در سفرنامه بسياري از سياحان اروپايي، نام آنها برده شده است.
بازار وکیل شیراز یکی از مشهورترین بازارهای سنتی و تاریخی ایران است که معماری این بنا برگرفته از بازار قیصریه لار و بازارچه بلند اصفهان است اما عرض بازار وکیل بیش از سایر بازارهاست.
همچنین 74 دهانه طاق ضربی بازار با ارتفاع بیش از 11 متر ، بلندتر از طاق سایر بازارهاست.
در شمال شرقی بازار وکیل چند کاروانسرای قدیمی به نامهای روغنی، گمرک و احمدی ساخته شده که در ورودی آنها درون بازار است.هر یک از این کاروانسراها چندین حجره دارد.
بازار وکیل در تیرماه 1315 با شماره 924 به ثبت رسيده است.
قدمت سرای مشیر یا سرای گلشن به زمان سلطنت «فتحعلی شاه قاجار» باز میگردد. «ابوالحسن خان مشیرالملک»، وزیر وقت فارس دستور ساخت این مجموعه دیدنی را در ضلع جنوبی بازار مشهور وکیل و در مجاورت در خروجی آن صادر کرد.
سرای مشیر به تاریخ ۱۳۴۷ با شماره ۴۲۴ به ثبت رسیده است.
بنابر اين گزارش، هم اكنون حال اين محدوده تاريخي خوب نيست. چنانچه بگوييم وضعيت سراي مشير و بازار وكيل شيراز اسفناك است، اغراق نكرده ايم. شايد يكي از دلايلي كه موجب شده وضعيت اين محدوده تغييري نكند، داشتن متوليان بي شمارش باشد؛ حجره داران و بازاريان، شوراي بازار و شهرداري و ميراث فرهنگي، سهمي در اين آشفتگي دارند و همواره شاهديم كه وقتي مشكلي حاد مي شود هريك از اين نهادها از زير بار مسئوليت شانه خالي مي كنند و ديگري را مقصر مي دانند. به طور مثال از درب ورودي سراي مشير مي توان اين ناهماهنگي ها را به وضوح ديد به طوري كه برروي سكوهاي ورودي كه به پيرنشين معروف است، دو گلدان بزرگ سفالي ديده مي شود كه نشان شهرداري منطقه در گوشه و كنار بر گلدان ها جلوه گري ميكند، حتي مي توان در نزديكي آن يك صندوق (باجه) پستي را ديد كه كاربري خود را سال هاست از دست داده و به گفته حجره داران، بارها هم از مسئولين مربوطه خواسته شده كه اين باچه پستي از محل خارج شود كه متاسفانه پيگيري ها بي نتيجه مانده است. البته مي توان به حجره هايي هم در سراي مشير و بازار وكيل اشاره كرد كه بدون درنظر گرفتن ضوابط آثار تاريخي به دخل و تصرف در اثر پرداخته اند.
در اين رابطه عبدالرضا نصيري معاون ميراث فرهنگي فارس با تاكيد بر اينكه وضعيت بازار وكيل و سراي مشير تنها با همكاري مشترك متوليان ساماندهي خواهد شد به خبرنگار ما گفت: تا زماني كه دستورالعمل و آئين نامه مربوطه در اين زمينه اجرايي نشود، وضعيت اين محدوده تاريخي بهبود نخواهد يافت.
وي با بيان اينكه در حال حاضر آئين نامه و دستورالعمل اجرايي ساماندهي بازار وكيل و فضاهاي پيراموني آن تهيه شده است، افزود: درخصوص اجرايي شدن اين آئين نامه، جلسات متعددي با اعضاي شوراي بازار، شركت عمران و بهسازي و شهرداري برگزار شده و اميدواريم هرچه سريع تر اين آئين نامه اجرايي گردد.
نصيري تاكيد كرد: ساماندهي اين محدوده تاريخي در اولويت است.
معاون اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري فارس در ادامه اضافه كرد: در حال حاضر مشخص نيست كه متولي اصلي اين محدوده تاريخي كيست و بي شك با اجرايي شدن اين آئين نامه، مشكلات آن حل خواهد شد.
نصيري افزود: اين دستورالعمل (آئين نامه) به زودي به شوراي شهر شيراز نيز ارائه خواهد شد و اميدواريم با تصويب آن شاهد اتفاقات خوبي در محدوده بازار وكيل شيراز باشيم.
به گفته وي، در اين دستورالعمل هرگونه اقدام و فعاليتي متناسب با فضاي تاريخي و فرهنگي انجام خواهد شد و ديگر شاهد آشفتگي در اين محدوده نخواهيم بود و بازاريان ملزم به رعايت اين دستورالعمل خواهند شد.

منبع: خبرجنوب