به گزارش شیرازه، محمد حسن عصاره، شنبه در آیین افتتاحیه هفتمین کنگره ملی گیاهان دارویی در شیراز به ظرفیت های کشور در حوزه گیاهان دارویی اشاره کرد و افزود: برای تحقق نقشه راه سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی حمایت همه جانبه نهادهای متولی برای تخصیص اعتبارات ویژه دستگاهی به منظور پیشبرد برنامه عملیاتی ضروری است.
عصاره افزود: همچنین انتظار می رود طرح اصلاح الگوی کشت در کشور در جایگزینی گیاهان دارویی-صنعتی با مصرف آب کم و ارزش افزوده بالا به جای گیاهان با مصرف آب بالا اجرا شود.
وی ادامه داد: سرمایه گذاری اساسی در صنایع میانی به منظور تولید مواد اولیه استاندارد با فرمولاسیون مورد نیاز صنایع مختلف و تقویت بیمه محصولات و تضمین خرید توسط دولت و صنایع بخش خصوصی و سرعت بخشید به پوشش بیمه ای داروهای گیاهی از دیگر راه های تحقق نقشه راه سند ملی گیاهان دارویی است.
دبیر ستاد گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری گفت: همچنین باید سرمایه گذاری لازم برای توسعه صنایع درعصاره و اسانس صورت گیرد و خدمات طب ایرانی به صورت شبکه ای در مراکز درمانی، خانه های بهداشت، سلامتکده ها و داروخانه های طبیعی فراگیر شود.
عصاره افزود: دامپزشکان و گیاه پزشکان نسخه نویس باید با دارو، فرآورده و سموم با منشا گیاهی در خصوص اثربخشی در دام، طیور و آیزیان و آفات و بیماری های نباتی آشنا شوند.
وی ادامه داد: ایجاد حساسیت بالا در کمیته های ثبت و صدور مجوز داروهای گیاهی برای ارزیابی کارآیی محصول و تصویب فرمولاسیون ها با مستندات علمی قوی از دیگر مواردی است که به اجرایی نقشه راه سند ملی گیاهان دارویی کمک می کند.
دبیر ستاد گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری گفت: کنترل و مدیریت علمی برداشت از رویشگاه های طبیعی و تمرکز تولید در عرصه های زراعی و باغی و تشویق سرمایه گذاری بخش خصوصی برای تولید بذر و اندام های تکثیری گیاهان اولویت دار و اقتصادی به ویژه گیاهان انحصاری و بومی در کلیه طبقات بذری باید دنبال شود.
عصاره در ادامه به مزیت های ایران در حوزه گیاهان دارویی اشاره کرد و افزود: میزان تنوع گونه های گیاهی ایران دو تا سه برابر قاره اروپاست و بیش از هشت هزار گونه گیاهی در ایران رویش دارند.
وی ادامه داد: بیش از 2 هزار و 300 گونه از میان این هشت هزار گونه دارای خواص دارویی، عطری، ادویه ای ، آرایشی و بهداشتی و واجد شرایط برای ورود به صنعت هستند.
دبیر ستاد گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری گفت: همچنین هزار و 730 گونه آنها نیز به عنوان گیاهان بومی ایران ( اندمیک) شناخته شده اند.
عصاره به نقشه راه اجرایی سازی سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی در کشور اشاره کرد و افزود: تعیین جایگاه فعلی، تعیین جایگاه مطلوب و روش و زمان دستیابی به جایگاه از جمله اهداف این نقشه راه است.
وی گفت:سازمان های مکلف برای اجرای نقشه راه سند ملی گیاهان دارویی وزارتخانه های کار، تعاون و رفاه اجتماعی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، علوم، تحقیقات و فناوری، صنعت معدن و تجارت هستند و وزارتخانه های آموزش و پرورش و امورخارجه، سازمان محیط زیست و سازمان ملی استاندارد نیز به عنوان دستگاه همکار در این حوزه فعالیت می کنند.
دبیر ستاد گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری یکی از گیاهانی که تنها در کشور ایران قابلیت کشت دارد را زرشک عنوان کرد و گفت: سطح زیر کشت این محصول از 11 هزار هکتار در سال 1390 به بیش از 17 هزار هکتار در سال 1396 افزایش یافته است.
عصاره همچنین افزود: یکی دیگر از گونه های منحصر به فرد کشور گل محمدی است که در واقع اسانس گل محمدی، از گران ترین اسانس های گیاهی به شمار می رود و هر لیتر آن 18 هزار دلار فروخته می شود.
وی ادامه داد: گل محمدی از پر مصرف ترین ترکیبات در صنایع عطر سازی جهان است که کشت این گیاه در کشور در دهه های گذشته 11 هزار هکتار بوده و در سال 1396 به 22 هزار هکتار رسیده است.
وی اضافه کرد: مهمترین مشکل در این حوزه تکثیر بوده که به وسیله بخش خصوصی با فناوری کشت بافت حل شده و سرمایه گذاری برای صنعت تولید اسانس استاندارد آغاز شده است.
دبیر ستاد گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری همچنین به تولید محصول زعفران در کشور اشاره کرد و گفت: زعفران گونه گیاهی است که در برخی از کشورها شروع به کشت شده اما از نظر برخی از ترکیبات مانند سافرونول نمی توانند با گونه ایرانی مطابقت داشته باشد.
وی افزود: آمارها نشان می دهد که 93 درصد زعفران جهان در ایران کشت می شود و سود صادراتی ایران کمتر از 450 میلیون دلار است در حالی که گردش مالی این محصول و فرآورده های آن در جهان چند میلیارد دلار است.
وی زیتون را به عنوان یکی دیگر از محصولات منحصر به فرد کشورمان معرفی و اظهار کرد: زیتون گیاهی است که سازگار با زمین های گچی و آهکی است و سطح زیر کشت آن 105 هزار هکتار است.
دبیر ستاد توسعه فناوری گیاهان دارویی به عملکرد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی براساس سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی اشاره کرد و گفت: ایجاد جایگاه تشکیلاتی طب ایرانی در ساختار وزارت بهداشت، تدوین و تصویب منشور احیا و کاربرد طب سنتی، تدوین برنامه استراتژیک توسعه طب سنتی ایران و تشکیل انجمن علمی طب سنتی از جمله اقدامات زیربنایی این وزارتخانه است.
عصاره بیان کرد: تاسیس هشت دانشکده طب سنتی براساس مجوز شورای گسترش دانشگاه ها، تصویب رشته تاریخ پزشکی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی و تصویب رشته محل طب سنتی مقطع دکتری تخصصی در 17 دانشگاه علوم پزشکی از دیگر اقدامات وزارت بهداشت است.
وی ادامه داد: 473 نفر پزشک و داروساز، 132 نفر در مقطع کارشناسی ارشد و سه نفر در مقطع دکتری تخصصی در رشته های طب و داروسازی سنتی اشتغال به تحصیل دارند.
وی اضافه کرد: تاسیس 10 سلامتکده، 19 درمانگاه طب سنتی، تصویب 20 سلامتکده با معماری اسلامی و ایرانی، بسترسازی آموزش مداوم طب سنتی از دیگر اقدامات وزارت بهداشت است.
دبیر ستاد گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری گفت: تا سال 1387 تعداد مجوز صادره برای تولید داروهای گیاهی و فرآورده های طبیعی 384 مجوز بود که در حال حاضر این تعداد به دو هزار و 369 مجوز رسیده است.
عصاره یادآور شد: همچنین تعداد مجوز صادره برای ساخت مواد اولیه طبیعی(عصاره و اسانس) در سال 1387، 131 مجوز بود که حال حاضر به 357 مجوز رسیده است.
وی ادامه داد: تعداد مجوز صادره برای تولید فرآورده های طب سنتی نیز در حال حاضر 990 مجوز است که این تعداد در سال 1387، هفت مجوز بود.
دبیر ستاد توسعه فناوری گیاهان دارویی در ادامه با اشاره به اقدامات وزارت علوم براساس سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی گفت: در حال حاضر تعداد شرکت های دانش بنیان در این حوزه 112 شرکت، تعداد محصولات دانش بنیان تایید شده 483 محصول، تعداد کل دانشجویان مرتبط با گیاهان دارویی در کلیه مقاطع تحصیلی پنج هزار و 650 دانشجو و فارغ التحصیلات حوزه گیاهان دارویی هزار و 350 نفر هستند.
عصاره همچنین به اقدامات وزارت صنعت، معدن و تجارت براساس سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی اشاره کرد و گفت: شرکت های دارای پروانه تولید در زمینه فرآورده های گیاهی و طبیعی در حال حاضر 353 شرکت هستند.
وی ادامه داد: طرفیت اسمی انواع عرقیات و اسانس در حال حاضر 170 هزار تن و ظرفیت اسمی انواع داروهای انسانی و دامی با منشا گیاهی به شکل قرص، کرم، شربت و کپسول 193 هزاتر تن است.
هفتمین کنگره ملی گیاهان دارویی، شنبه در محل باشگاه فرهنگی و رفاهی دانشگاه شیراز گشایش یافت.
این کنگره که با حمایت ستاد توسعه فناوری‌های گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری برگزار شده است تا 24 اردیبهشت ادامه خواهد داشت.

ایرنا