به گزارش شیرازه، طرح «تابستانه کتاب» با شعار «دانش گستری با حمایت از تالیف ایرانی» از ۳۰ مردادماه در کتاب‌فروشی‌های سراسر کشور آغاز شده و تا هشتم شهریور ماه ادامه دارد. طبق این طرح کتاب‌ دوستان با همراه داشتن کارت ملی، می‌توانند از تخفیف ۱۵ تا ٢٥ درصدی خرید کتاب در این طرح تا سقف ۱۰۰ هزار تومان استفاده کنند.

معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این طرح به منظور رونق بخشیدن به بازار کتاب و ترویج کتابخوانی، تسهیلاتی را در قالب یارانه خرید کتاب از طریق کتابفروشی های سراسر کشور، مستقیماً به خریداران کتاب پرداخت می کند. در این طرح کتابفروشی هایی که شرایط لازم را دارا باشند، پس از ثبت نام، می توانند عضو این طرح بشوند و موسسه خانه کتاب به نمایندگی از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی؛ مبلغ یارانه خرید کتاب را به کتابفروش ها پرداخت خواهد کرد.

سیر نزولی زمان و اعتبارمالی طرح تابستانه کتاب نگران کننده است

مسعود منوچهری مسئول کتابفروشی «بچه‌های کتاب شیراز» در مصاحبه با خبرنگار شیرازه در خصوص جزئیات این طرح توضیح داد: در طرح تابستاه کتاب به مدت ۱۰ روز کتاب‌های تالیفی با یارانه ۲۵ درصد و کتاب‌های ترجمه‌ای با یارانه ۱۵درصد عرضه می‌شود. اسامی کتاب‌فروشی‌های عضو طرح تابستانه کتاب نیز در سایت http://tabestaneh.ketab.ir/ اعلام شده است. این طرح برای چندمین بار است که به صورت ملی اجرا شده اما متاسفانه اعتبار طرح تابستانه نسبت به طرح عیدانه که نوروز امسال برگزار شد، حدود ۶۰ درصد کاهش داشته است. طرح عیدانه هم نسبت به مرحله قبل با کاهش اعتبار مواجه بود و مسئولین امر دلیل آن را کاهش بودجه‌ای که از طرف وزارت به این طرح اختصاص پیدا می‌کند اعلام کردند. اگر این کاهش اعتبار ادامه یابد ممکن است در دوره‌های بعدی طرح لغو شود.

وی خطاب به علاقمندان به کتاب توصیه کرد با توجه یه محدودیت اعتبار طرح تابستانه خرید خود را به روزهای آخر موکول نکنند.

این فعال فرهنگی ابراز داشت: به رغم اینکه این طرح جای خود را بین مخاطبان و کتاب‌دوستان باز کرده اما بنظر می‌رسد وزارت ارشاد از آن استقبال نمی‌کند. متاسفانه امسال این طرح نسبت به تابستان ۹۶ با تاخیر اجرا شد. در صورتی که بدیهی است شهریورماه زمان مناسبی برای اینگونه طرح‌ها نیست. چون مسافرت‌های تابستانی در این ماه اوج می‌گیرد و خیلی‌ها ممکن در سفر باشند و نتوانند از این فرصت استفاده کنند. از طرفی در شهریورماه خانواده‌هایی که دانشجو و دانش آموز دارند، اولویت‌های خرید واجب‌تری پیش رو دارند و کمترمی‌توانند برای کتاب‌های غیردرسی توان مالی بگذارند. همچنین به خاطر نزدیک بودن شروع سال تحصیلی جدید فرصت اقشاری مثل دانشجویان و دانش آموزان برای مطالعه کتاب‌های غیردرسی کم می‌شود در صورتی که اگراین طرح‌ها اوایل تابستان یا حتی مرداد ماه اجرا شود، فرصت مطالعه بیشتری برای این دسته از مخاطبان وجود دارد.

عامل اصلی این کم لطفی ها دست اندرکاران نمایشگاه کتاب هستند

منوچهری با اشاره به کاهش مدت زمان طرح نیز تصریح کرد: علاوه بر کاهش اعتبار طرح، مدت زمان اجرای طرح هم که در طرح عیدانه بیست روز بود در طرح تابستانه به ده روز کاهش یافته و این کاهش زمانی هم بی میلی وزارت ارشاد به رونق این طرح‌ها را نشان می‌دهد. برداشت من این است که وزارت ارشادی‌ها دلهره دارند که این طرح تاثیر منفی روی نمایشگاه‌های استانی کتاب داشته باشد که شاید تنها عملکرد استانها در حوزه کتاب است. به‌نظرم عامل اصلی این کم لطفی ها دست اندرکاران نمایشگاه کتاب هستند چرا که حاضر نیستند حضور مردم در کتابفروشی‌ها با حضور آن‌ها در نمایشگاه رقابت کند.

وی توضیح داد: وقتی دست اندرکاران نشر درنمایشگاه‌ها مستقیم شرکت کنند دریافت نقدی دارند و واسطه کتابفروشی‌ها را حذف می‌کنند.همچنین کارهای جدید خود را در نمایشگاه عرضه نمی‌کنند و بیشتر کتاب‌های انبار را سامان می‌دهند. اما حسن این طرح‌های فصلی این است که محصولات خوب و پرفروش و جدید به عنوان ویترین کار در نظر گرفته می‌شود و کارهای روز در کتاب فروشی‌ها عرضه می‌شود. از این جهت نمایشگاه‌ها قابلیت رقابت با کتابفروشی‌ها ندارند.

منوچهری درباره وجه تمایز فروشگاه بچه های کتاب به عنوان یکی از اعضای شرکت کننده در این طرح نیز ابراز داشت: در کتابفروشی ما با توجه به تجربیاتی که در طرح‌های قبلی داشتیم در کنار کتاب‌های معروف و پرطرفدار کتاب‌های نو انتشار هم به مخاطب معرفی می‌شود. در حال حاضر بالغ بر 50 عنوان کتاب جدید از نویسندگان و انتشارات‌های معتبر وارزشی داریم که هنوز در فضای عمومی رسانه‌ای معرفی نشده وتازه از زیر چاپ درآمده و کاملا به روز است. در فضای نمایشگاهی که فروشنده با تعداد زیادی مخاطب مواجه می‌شود، فقط مشغول فروش است وفرصتی برای ارتباط گیری با مخاطب و معرفی آثار جدید متناسب با علاقه او نمی‌ماند اما در این طرح‌ها مخاطب می‎‌تواند با کتابفروشی به عنوان یک مرکز خوب عرضه دائمی کتاب ارتباط ب‌گیرد . پیشنهاد ما این است به جای تضعیف خواسته یا ناخواسته این طرح‌ها، همین طرح‌های تابستانه و عیدانه را به عنوان برند اصلی فعالیت در حوزه کتاب مطرح کنند چرا که هر شهری کتابفروشی‌های خوبی دارد که می‌توانند به ارتباط مستمر در طول سال با مخاطبان ادامه دهند و تحولی درافزایش سرانه مطالعه ایجاد کنند نه اینکه ارتباط مردم با کتاب فقط به مدت نمایشگاه منحصر و محدود شود.

ترجمه اثار قوی در سطح جهانی به رشد کیفی آثار داخلی کمک شایانی می‌کند

وی با اشاره به اینکه فروشگاه بچه های کتاب کل کتاب‌های این طرح را با ۳۰ درصد تخفیف ارائه می کند گفت: ما با حمایت کمتر از آثار ترجمه ای موافق نیستیم شاید در نگاه اول حمایت از تولید داخلی به ذهن متبادر شود اما آسیب این نوع حمایت از نفع آن بیشتر است چرا که فضای رقابتی با آثار خوبی جهانی را تضعیف می‌کند. کسی که آثار خوب در سطح جهانی را ترجمه می‌کند حق دارد که حمایت شود چرا که ترجمه اثار قوی در سطح جهانی به رشد کیفی آثار داخلی کمک شایانی می‌کند.

منوچهری نسبت به تاخیر در تسویه حساب وزارت ارشاد با کتابفروشی ها گلایه داشت و افزود:وقتی که در بودجه سالانه ردیف بودجه‌ای برای یک طرح در نظر گرفته می‌شود طبیعتا زمان خاصی برای بازپرداخت آن مشخص می شود. اما وزارت ارشاد اعلام کرده تا ۶ ماه ممکن است بازپرداخت یارانه‌های طرح تابستانه کتاب طول بکشد، این موجب نارضایتی کتابفروشی‌ها شده است. سوال اصلی ما این است که اگر در سرفصل بودجه سال ۹۷ اعتباری هرچند محدود برای این طرح دیده شده این همه تأخیر برای تزریق آن به کتابفروشی ها که از جیب خود برای اجرای این طرح خرج می‌کنند چیست؟ چرا باید تا شش ماه بازپرداخت آن طولانی شود؟

وی یادآور شد: یارانه طرح عیدانه کتاب هم در مرداد ماه تسویه شده یعنی ۵ ماه پس از اتمام طرح!

به خاطر این تاخیر ۵ ماهه آن هم در بازاری که قیمتها روز به روز تغییر می‌کند و ارزش پول کم می‌شود بعضی کتابفروشی‌ها حاضر نشدند در طرح تابستانه شرکت کنند.

منوچهری با اشاه به سختی‌های کار اعتباری در بازار کتاب ادامه داد: ما کتابفروشی‌ها در بهترین شرایط حداکثر ۳ تا ۴ ماه می توانیم با ناشر اعتباری کار کنیم و کتاب تهیه کنیم اما پول ما ۵ تا ۶ ماه دست ارشاد می‌ماند تا تسویه شود، این تاخیرهای طولانی تاثیر منفی در طرح‌های آتی خانه کتاب دارد.

متولیان فرهنگی و هنری رابطه خوبی با تبلیغ و ترویج کتاب ندارند، تبلیغات خیلی ضعیف بود

این فعال فرهنگی به ضعف تبلیغات در حوزه کتاب و کتابخوانی اشاره کرد و گفت: متاسفانه ادارات ارشاد استانی به یک مصاحبه تلفنی با صدا و سیما برای معرفی این طرح بسنده کردند در صورتی که اگر یک کنسرت یک جایی برگزار شود کل بیلبوردهای شهری و ظرفیت‌های تبلیغی اداره را به کار می بندند.

وی تصریح کرد: به رغم تاکیدات شخص مقام معظم رهبری بر ضرورت ترویج مطالعه و تاثیرات مثبتی که می‌تواند در جامعه داشته باشد برای این طرح تابستانه در ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ها به صورت کلی تبلیغ خاص صورت نمی‌گیرد. در واقع هر دوره نسبت به دوره قبل کیفیت تبلیغات پایین آمده و شاهد تبلیغات مناسبی از مسئولین این اداره و سایر متولیان فرهنگی نیستیم. کمترین فضای شهری در دستگاه‌های اجرایی و فرهنگی به موضوع کتاب اختصاص پیدا نمی کند یا حتی از یک نشست خبری برای معرفی این طرح ملی دریغ می‌کنند. برای هر چیز کوچکی دیده می‌شود که ادارات مختلف نشست خبری می‌گذارند چرا برای همچنین طرح ملی نباید یک نشست خبری برگزار شود.

وقتی خود متولیان فرهنگی برای تبلیغ و ترویج مطالعه کم توجهی می‌کنند، نباید از مردم انتظاری داشت اما با این همه ضعف تبلیغاتی که وجود دارد مردم خیلی خوب با این طرح انس گرفتند.

امیدواریم متولیان فرهنگی شهر و استان را به بهانه طرح تابستانه کتاب فراتر از میز و اتاق مدیریت در کتابفروشی های شهر ببینیم

منوچهری با بیان اینکه اکثر متولیان فرهنگی و هنری رابطه خوبی با تبلیغ و ترویج کتاب ندارند، ادامه داد: بعضی کارهای تبلیغی و ترویجی هزینه ای ندارد تنها چند دقیقه فکر کردن کافیست. مسئولین فرهنگی شهر و استان می‌توانستند روز افتتاحیه طرح تابستانه با جمعی از خبرنگاران در یکی دوکتابخانه شهر حاضر شوند و برای مردم الگو سازی کنند وسعی کنند با حضورشان به اطلاع رسانی درباره این طرح کمک کنند و فضای رسانه‌ای خوبی برای معرفی بیشتر آن ایجاد کنند.

وی افزود: از افتتاحیه که گذشت اما تا جایی که خبر دارم در پنج روز گذشته هیچ مسئولی سری به کتابفروشی ها نزده است. هنوز هم تا پایان طرح فرصت باقیست امیدواریم متولیان فرهنگی شهر و استان فراتر از پشت میزها و در کتابفروشی های شهر ببینیم. این حضور میدانی وارتباط چهره به چهره با مردم دوستدار کتاب و کتابفروشان کمک می‌کند تا مسئولان با این طرح و مزایا و معایب آن بیشتر آشنا شوند و با گزارش مشاهدات شان به مقامات مسئول در وزارت به ارتقای طرح در فصل‌های آتی کمک کنند.