حضرت زینب(س)؛عقیله قریش/ پیامرسان عاشورا الگوی صبر و استقامت بود
ایشان بعد از شهادت مادر، روحیهبخش پدر و برادران بود، پس از شهادت امام حسین(ع) و در طول دوران اسارت، این صفت نیکوی روحیه بخشی حضرت زینب(س) بیشتر ظهور کرد. ایشان پیوسته یاور غمدیدگان و پناه اسیران بودند، از گودی قتلگاه تا کوچههای تنگ و تاریک کوفه؛ از مجلس ابن زیاد تا ستمکده یزید، در همهجا فرشته نجات اسرا بود.
ایشان در مقابل مصائب و گرفتاریها لحظهای لب به شکوه نمیگشاید و هیچ جا اظهار ذلت و خواری نمیکند و با کمال شکوه و عظمت حمد الهی را بر زبان جاری میسازد چرا که معتقد است تمام کارهای خدا در حق بندگان زیباست؛ نیش و نوش و قهر الهی همهاش رحمت و نعمت است؛ ایشان همه مشکلات را به جان خریده و آنها را زیباترین لحظات زندگی خود میداند.
حضرت زینب(س) ملقب به، عقیله بنی هاشم بود. عقیله، زن کریمه را میگویند که در بین فامیل بسیار عزیز و در خاندان خود ارجمند باشد؛ همچنین در فرهنگ عربی عقیله به زن خردمندی میگویند که مسائل را با صبر و خرد بالا حل و فصل کند و در کارش دوراندیشی و آیندهنگری داشته باشد.
بزرگی و محوریت حضرت زینب(س) در میان خاندان رسالت
عضو هیئت علمی دانشگاه مفید، با اشاره به اینکه حضرت زینب(س) را عقیله بنیهاشم یعنی خردمند مینامند، اظهار کرد: از عجایب اینکه زینب(س) در حدود ششسالگی، خطبه غرّا و طولانی مادرش حضرت زهرا(س) را که در مسجدالنبی، پیرامون فدک و رهبری امام علی(ع) ایراد کرده بودند حفظ نموده بود و برای آیندگان روایت میکرد، با اینکه آن خطبه هم مشروح و طولانی است و هم واژهها و جملههای دشوار و پرمعنی و بسیار در سطح بالا دارد و این از عجایب روزگار است و دیگران آن خطبه را از زینب(س) نقل نمودهاند و این نشان دهنده جایگاه علمی و توانمندی ذهنی و فوقالعاده ایشان است.
حجتالاسلام محمدعلی شاهآبادی ادامه داد: اگر به تاریخ دقت کنید بزرگی و محوریت حضرت زینب(س) در میان خاندان رسالت پذیرفته شده بود و حتی سربازان دستگاه بنیامیه نیز نسبت به ایشان همین احساس را دارند که بزرگ این کاروان حضرت زینب(س) است.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه حضرت زینب(س) در تمامی لحظات در کربلا صلابت و استواری زیادی از خود نشان میدادند، افزود: حضرت زینب(س)، حضرت سجاد(ع) را دلداری میدادند و این نشان از آرامش، استواری درونی و سعهصدر بینظیر دارد، حوادثی که عالم را دگرگون میکرد، دریای دل حضرت زینب(س) را به تلاطم نیانداخت و این نشان از صبر و آرامش الهی دارد.
وی تأکید کرد: دشمنان هیچگاه نتوانستند بزرگی و صلابت حضرت زینب(س) را بشکنند که نمونه این را میتوان در تاریخ در دربار عبیدالله بن زیاد مشاهده کرد که حضرت زینب(س) خطاب به او فرمودند «این عالم و هستی را نمیشناسی من از خاندان رسالت و پرورشیافته دامان پیامبر(ص) هستم و میفهمم که «ما رأیتُ الا جمیلاً» چه معنایی دارد» و این گفتگو نشان از فرزانگی و فرهیختگی و لقب عقیله بنیهاشم دارد.
عضو هیئتعلمی دانشگاه مفید یادآور شد: حضرت زینب(س) در دربار یزید تصریح میکنند که ای یزید من تو را کوچک و ناچیز میشمارم و این نیز نشان از علو همت و صلابت حضرت زینب(س) دارد که در قلهای ایستاده که اینان را خار و خاشاک میبیند.
حجتالاسلام شاهآبادی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ولایتمداری حضرت زینب(س)، گفت: از خودگذشتگی حضرت زینب(س) به خاطر این نیست که به برادرش علاقه داشت، بلکه به این دلیل است که ایشان به امامش وفادار بود و نسبت به ولایت ایشان معرفت داشت و هدف و برنامه مقدس امام زمان خویش را قبول داشت.
حجتالاسلام شاهآبادی اضافه کرد: خطبه حضرت زینب(س) در جمع اهل کوفه یکی از وقایعی است که باید در آن تأمل کرد که در این خطبه ضوابط و شاخصهای جامعه منحط مانند تملق، فریبکاری، کینهورزی، تعریف و تمجید بیاساس و مسائلی از این قبیل را بیان کردند؛ در حالی که این ضوابط نیازمند کار پژوهشی و علمی است، اما ذهن حضرت زینب(س) به اندازهای منسجم است که صفات جامعه کوفه را بهسرعت برمیشمرد و این نشان از جایگاه علمی ایشان دارد.
وی در پایان افرود: اگر بخواهیم جامعه امروزی و شرایطش را بررسی کنیم باید به آن مطالبی که حضرت زینب(س) برای جامعه کوفه ذکر کردهاند، توجه کنیم و ببینیم چقدر از آن شاخصها دور هستیم.
کربلا در کربلا میماند اگر زینب نبود
عضو هیئتعلمی جامعه المصطفی العالمیه نیز در گفتگو با مهر، با اشاره به اینکه وجهتسمیه حضرت زینب(س) به عقیله بنیهاشم، با توجه به خود مفهوم عقیل روشن میشود، اظهار کرد: عقیل بر وزن فعیل به معنای صیغه مبالغه و صفت مشبهه و از ریشه عقل به معنای درک عمیق از حقایق عالم است و عقل پایه اتقان و محکمکاری است.
حجتالاسلام محسن غرویان ادامه داد: حضرت زینب(س) در حکمت نظری و حکمت عملی مدارج بسیار بالایی را طی کرده بودند و از این جهت در بین زنان بنیهاشم سرآمد و به عقیله بنیهاشم معروف بودند.
وی صبر و پایداری در برابر مصائب را از دیگر ویژگیهای حضرت زینب(س) برشمرد و اضافه کرد: ایشان بهعنوان تکیهگاهی بزرگ برای برادرشان سیدالشهدا(ع)، امام سجاد(ع) و سایر فرزندان برادر بودند و روحیهای که به رزمندگان کربلا میدادند باعث افزایش قوت و قدرت آنان میشد.
این استاد حوزه و دانشگاه گفت: حضرت زینب(س) پیام عاشورا را برای همیشه تاریخ با سخنرانی در کوفه و شام با رساترین فریادها ابلاغ کردند و یزیدیان تاریخ را برای همیشه رسوا ساختند.
حجتالاسلام غرویان با اشاره به اینکه حضرت زینب(س) قهرمان
کربلا و الگوی صبر و استقامت بودند، تأکید کرد: فلسفه قیام امام حسین(ع)
بدون حضرت زینب(س) عقیم میماند و رسالت و مسئولیت بزرگی که امام حسین(ع)
به دنبال آن بودند به نتیجه مطلوب نمیرسید و کربلا در کربلا میماند اگر
زینب نبود.
مهر