استراتژی توسعه اقتصادی باید درونزا باشد/ لزوم نهادینه شدن عدالت در اقتصاد/ توزیع منابع بودجه براساس شاخصها باشد نه چانهزنیها!
به گزارش شیرازه،، رهبر معظم انقلاب اسلامی 22 بهمنماه سال جاری همزمان با برگزاری جشن 40 سالگی انقلاب اسلامی به تبیین ویژگیهای مسیر پر افتخار پیموده شده در چهل سال گذشته و برکات خیرهکننده انقلاب اسلامی در رساندن ایران به جایگاه شایسته ملت پرداختند و با تأکید بر امید واقعبینانه به آینده و نقش بیبدیل جوانان در برداشتن گام بزرگ دوم به سمت آرمانها، خطاب به جوانان و آیندهسازان ایران مقتدر، الزامات این جهاد بزرگ را در ۷ سرفصل اساسی بیان کردند. سرفصل سوم و چهارم این بیانیه مربوط به اقتصاد و عدالت میباشد که در گفتگو با جعفر قادری، کارشناس مسائل اقتصادی بخشهایی از آن تبیین و تشریح میشود.
قادری اقتصاد را یکی از حوزه های مهم و کلیدی فعالیتهای هر کشوری عنوان و اظهار کرد: اگر فعالیتهای اقتصادی وابسته باشد و به درستی عمل نکند، یک کشور نمی تواند در حیات خودش و در مراودات و مبادلات بینالمللی و حتی در تامین نیازهای داخلی مردم و در جهت توسعه زیرساخت ها و بسترسازی برای ایجاد فعالیتهای مختلف موفق شود.
وی با تاکید بر اهمیت توجه به موضوع اقتصاد گفت: اقتصاد در همه کشورها مورد توجه قرار میگیرد و نمیتوان نسبت به مسائل اقتصادی بی تفاوت بود؛ در کشوری مثل کشور ایران که داعیه استقلال دارد و می خواهد در حوزههای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مستقل از کشورها باشد و خودش تعیینکننده برنامهها و جهتگیریهایش باشد، نمی تواند در حوزه مسائل اقتصادیاش وابسته باشد چراکه این وابستگی میتواند مشکلات جدی ایجاد کند و منجر به وابستگی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی شود.
استراتژی توسعه اقتصادی باید درونزا باشد
عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه باید تلاش شود تا روز به روز شاخص های اقتصادی توسعه پیدا کند و اقتصاد از حالت وابسته به حالت مستقل ارتقاء یابد، گفت: باید بتوانیم بدون نیاز به خارج فعالیتهای اقتصادی را در داخل کشور سازماندهی کنیم اما به این مفهوم نیست که اقتصاد بسته را تجویز کنیم؛ شرایط کشور به گونهای است که ما ناچار هستیم اقتصاد مستقل ایجاد و مستقر کنیم و در این راستا درحالی که باید نگاهی به بیرون داشته باشیم اما استراتژیهای توسعه باید درون زا و متکی به سرمایه، ظرفیت، دانش و آگاهی و فناوریهای داخلی باشد.
این کارشناس مسائل اقتصادی محدودیت هایی که برای کشور ایران وجود دارد را به مراتب بیشتر از سایر کشورها دانست و افزود: ما چون میخواهیم در حوزههای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مستقل از نظامات حاکم بر دنیا عمل کنیم و نمیخواهیم تابع آنان باشیم بنابراین همیشه در معرض تحریم و فشار خارجی هستیم و اگر نتوانیم در حوزههای اقتصادی مستقل عمل کنیم، برنامههای اقتصادی ما نمیتواند پاسخگوی توقعات اقتصادی مردم باشد و اشتغال و درآمد کافی ایجاد کند و نمی تواند کالاهای متنوعی که مورد نیاز مردم است را تامین کند.
لزوم نهادینه شدن عدالت در اقتصاد
قادری با تاکید بر اینکه اقتصاد باید مستقل، متکی بر توانمندیهای متنوع داخلی و مبتنی بر دانش، علم و فناوری باشد، گفت: باید عدالت در اقتصاد نهادینه شده باشد و تامین حداقلها برای همه اقشار جامعه جزو دستور کار مسئولین و برنامهریزان باشد. نمیتوان از حوزههای اقتصادی غافل شد و گفت به استقلال در حوزههای فرهنگی و اجتماعی بسنده کنیم زیرا این حوزه ها برای تامین نیازهای خود وابسته به حوزه اقتصادی هستند بنابر این الزام داریم در حوزه اقتصاد قوی و توانمند ظاهر شویم.
وی با تصریح اینکه اگر میخواهیم الگویی را در دنیا به عنوان الگوی کشوری مستقل از کشورهای مسلط و حاکم بر دنیا ارائه کنیم این الگو نمیتواند در حوزههای اقتصادی لنگ بزند، خاطرنشان کرد: اقتصاد از نظر درآمد سرانه، تولید ارز خارجی و صادرات محصولات، تامین نیازهای داخلی، رقابتپذیری در بازارهای بینالمللی با استفاده از توانمندیها و ظرفیتهای داخلی، ارتباط و تعامل با کشورهای همسایه از جنبه های مختلف باید بتواند انتظارات و توقعات انقلاب و نظام را برآورده کند.
این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه اقتصادی که وابسته به صادرات نفت و تحت تاثیر فراز و فرودهای آن باشد، اقتصادی پویا، مستقل و مبتنی بر دانش و فناوری نیست و نمیتواند عدالت اجتماعی را در جامعه حاکم کند، تاکید کرد: باید از نفت جدا و از خامفروشی رها شویم و به سمت تولید محصولات میان دستی و پایین دستی نفت و گاز و پتروشیمی گام برداریم. وجود ذخایر نفت و گاز در کشور یک مزیت و نعمت است که این مزیت و نعمت نباید تبدیل به یک بلا و معضل شود بلکه باید از این نعمت به درستی استفاده کنیم.
لزوم پرهیز از خام فروشی
به اعتقاد وی تا زمانی که امکان تبدیل و فرآوری نفت و گاز را به طور کامل نداریم و نیازمند صادرات محصولات به صورت خام هستیم باید از درآمدهای نفتی در جهت توسعه زیرساختها و فناوری ها استفاده کنیم و هر زمانی که امکان فرآوری فراهم شد، نباید یک قطره نفت و یک متر مکعب گاز خام صادر شود.
قادری با بیان اینکه اکنون مواد ارزشمند نفت و گاز به عنوان یک سوخت استفاده میشود، تصریح کرد: باید از انرژی های خورشیدی در جهت تامین انرژی استفاده و نفت و گاز را برای تولید محصولات پتروشیمی و با ارزش افزوده بالا استفاده کنیم.
استاد اقتصاد دانشگاه شیراز اظهار کرد: باید ساز و کارهای اقتصادی در سیاست های مالی، پولی، ارزی، تجاری و سیاست های درآمدی را اصلاح کنیم تا نتیجه آن یک اقتصاد کارا و عادلانه باشد و ما را به شاخص های مطرح شده در اسلام به عنوان یک نظام اقتصادی برتر برساند.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص توزیع نامتوازن بودجه نیز توضیح داد: در کنار ارتقاء شاخص های اقتصادی بحث عدالت اجتماعی به عنوان یک مولفه اقتصادی باید مورد توجه جدی قرار گیرد. عدالت اجتماعی باید در همه حوزه ها و زیربخش های اقتصادی مدنظر قرار گیرد و در سیاست های پولی، مالی، ارزی و تجاری وهمچنین بودجه به عنوان یکی از ابزارهای دخالت دولت باید مد نظر قرار گیرد.
توزیع منابع بودجه براساس شاخصها باشد نه چانهزنیها!
قادری بر توزیع منابع بودجه براساس شاخص های قابل قبول و پذیرفته شده مانند محرومیت، جمعیت و مساحت تاکید و اظهار کرد: به جای چانهزنیهای متداول که در جذب منابع بودجه وجود دارد باید بودجه براساس شاخص توزیع شود و این طور نباشد که بر اساس طرح ها و پروژه های نیمه تمام باشد و عملاً به استانها این امکان را بدهد که به طور گسترده طرحهای نیمه تمام را شروع کنند و طرح های جدید را کلنگزنی کنند به این امید که بتوانند سهم بیشتری از بودجه داشته باشند چراکه این کار غلطی است که می تواند حجم طرحها و پروژههای نیمه تمام را افزایش دهد.
وی با بیان اینکه در توزیع منابع باید بودجه به بخشهایی اختصاص یابد که راندمان، کارایی و قدرت اشتغالزایی و افزایش درآمد در آن بیشتر باشد، گفت: باید دید به ازای هر ریال بودجه که تخصیص داده می شود در کجا کارآمدتر و موثرتر است. از جمله حوزههای موثر حوزه هایی است که می تواند بخشی از وابستگیهای ما به خارج را کم کند و حوزه های اقتصادی که امکان صادرات بیشتری را فراهم کند.
نماینده مردم شیراز در مجلس هشتم و نهم شورای اسلامی گفت: بودجه دولتی باید به عنوان یک اهرم در کنار بخش غیردولتی و خصوصی باشد که به منابع و ظرفیت بخش خصوصی و غیردولتی کمک کرده و آن را فعال کند. دولت نباید نقش تصدیگری ایفا کند بلکه باید نقش نظارتی و کنترلی و افزایش سرعت در بهرهوری را داشته باشد و در بخش های مختلف که محدودیت بودجه وجود دارد در جهت تقویت سرمایه گذاری های بخش خصوصی استفاده کند تا بتواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد.
روش بودجهریزی فعلی غلط است/ اصل تقدم هزینهها بر درآمدها در بودجه حاکم شود
قادری با تاکید بر اینکه باید درآمدهای بودجه درآمدهای واقعی باشد، گفت: برخلاف آنچه اکنون متداول است و متاسفانه اصل تقدم درآمد بر هزینه در کشور دارد دنبال میشود، باید اصل تقدم هزینهها بر درآمدها در بودجه حاکم باشد یعنی اول بودجه را درست و واقعی تعریف کنیم و بعد متناسب با بودجه و درآمدی که داریم، هزینه تعریف کنیم. نه اینکه بی مهابا هزینهها را افزایش دهیم و بعد اگر کسری درآمد داشتیم از طریق استقراض از مردم و بانک ها و یا بانک مرکزی بخواهیم منابع را تأمین کنیم. این روش بودجه ریزی که اکنون در کشور ما مرسوم است روش کاملاً غلطی است که منجر به رشد نقدینگی، افزایش تورم، بیعدالتی، تحلیل رفتن قدرت خرید کم درآمدها و حقوقبگیران ثابت میشود و میتواند مشکلات جدی را ایجاد کند.
افزایش هزینههای جاری دولت و ناکارآمدی بودجه از عوامل کاهش ارزش پول ملی
وی کاهش ارزش پول ملی و افزایش ارزش ارزهای خارجی را نتیجه رشد هزینههای جاری دولت و شرکتهای دولتی و نتیجه ناکارآمدی بودجه دانست و افزود: هم مجلس و هم دولت در این قضیه دخیل هستند. متاسفانه در طول سال های گذشته درآمدهای واهی مثل درآمد حاصل از تسعیر داراییهای خارجی بانک مرکزی برای دولت تعریف شده یا انتشار اسناد خزانه و اوراق مشارکت و اوراق بدهی برای دولت تعریف کردند که همه میدانیم این اسناد خزانه درست است که در ابتدا بدهی دولت به اشخاص است اما به بدهی دولت به بانکها و نهایتاً به بدهی دولت به بانک مرکزی تبدیل می شود که دولت الزامی برای بازپرداخت این بدهی ها ندارد و این میتواند منجر به افزایش نقدینگی و ایجاد آثار و پیامدهای بعدی آن شود.
نماینده سابق مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی بر ضرورت ممنوع شدن استقراض توسط دولت در بودجه تاکید و اظهار کرد: دولت اگر میخواهد کاری را انجام دهد، باید آن کار را تعریف و به بخش خصوصی واگذار کند. بحث پروژههای نیمه تمام یکی از بحثهای جدی است که دولت باید آنها را واگذار کند و در این راستا کسب درآمد برای افرادی که طرح های نیمه تمام را در اختیار میگیرند، تضمین شود تا افراد با علاقه کار را انجام دهند و پروژه را به بهرهبرداری برسانند.
ضرورت توجه به تامین حداقل معیشت و کاهش فقر مطلق در بودجه
قادری به توجه دولت به تامین نیازهای اساسی و ضروری مردم در بودجه اشاره و تصریح کرد: نباید به گونه ای باشد که کارهای مثبت و ارزشمندی که در طول چهل سال بعد از انقلاب انجام شده به خاطر سهل انگاری هایی که در تامین برخی کالاهای اساسی مثل گوشت و غیره که در جامعه مشکلساز شده است، زیر سوال برود.
این کارشناس مسائل اقتصادی ضمن تاکید بر توجه به تامین حداقل معیشت و کاهش فقر مطلق در بودجه گفت: باید در بودجه حذف یارانه دهک های درآمدی بالا توجه شود و قیمت برخی از کالاها که اکنون غیرواقعی است واقعی شود. به عنوان مثال غیر واقعی بودن قیمت برق باعث شده علیرغم اینکه ظرفیت امکان تولید برق تجدیدپذیر و صنعتی را داریم انگیزه برای سرمایهگذاری وجود ندارد و در نتیجه با کمبود تولید مواجه میشویم.
تاکید بر تقویت ارتباطات تجاری با کشورهای همسایه
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با بیان اینکه باید هرچه سریعتر زیرساختهای ارتباطات تجاری با کشورهای همسایه را تقویت کنیم تا بتوانیم از طریق تجارت با آنان نیازمان به کشورهای اروپایی و دوردست را کم کنیم، گفت: باید تجارتمان را بر مبنای ارتباط و تجارت با کشورهای همسایه استوار کنیم تا ریسک ارتباطات تجاری کاهش یابد. ظرفیتهایی که در عراق فراهم است، در بقیه کشورها هم میتواند با تکمیل زیرساختهای ارتباطی فراهم شود و در این راستا خطوط انتقال زمینی، دریایی و هوایی باید تکمیل و توسعه یابد.
قادری با بیان اینکه در همه کشورهایی که محدودیت منابع مالی وجود دارد بودجه بخشهای علمی و پژوهشی نه تنها کاهش نمییابد بلکه افزایش نیز مییابد، گفت: ما نیاز داریم که به وسیله علم و فناوری روشهایی را به کار گیریم که تولید کمی و کیفی را افزایش دهیم.
وی همچنین طرح تحول سلامت را طرحی ناپخته دانست و با اعتقاد به اینکه باید اصلاح شود، گفت: باید طرح سلامت به گونه ای اصلاح شود که بتوان با منابع محدود بودجه پاسخگوی آن بود.
این کارشناس مسائل اقتصادی بر کاهش تصدیگری دولت تاکید و اظهار کرد: باید دولت خود را کوچک و چابک کند تا هزینههای اجرایی و پرداخت حقوق کارکنان دولتی، بخش کمتری از بودجه را به خود اختصاص دهد.
انتهای پیام/
اما
کو عمل؟
از این حرفها خیلی شنیده ایم
یادش بخیر اذان گوی پادگان امام رحمه الله علیه در اهواز در دوران جنگ پیر مردی بود بنام آقای حسانی بعد از گفتن حی علی خیر العمل می گفت آخ کو عمل