علی رغم تاکیدات و اشارات مکرر و دلسوزانه رهبر معظم انقلاب، مسئولان ذی ربط در سال ها و دهه های گذشته فارغ از جناح بندی های سیاسی آنچنان که باید در راستای کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت گام برنداشتند و همین بی توجهی جسارت تشدید تحریم های نفتی را به دشمنان نظام می دهد تا از این طریق کشور را با چالش روبرو کنند.

در مقابل اقتصاد نفتی، رشد و توسعه صادرات غیرنفتی قرار دارد که یکی از مولفه های پویایی اقتصاد است و علاوه بر ایجاد ارزش افزوده وضعیت اشتغال در کشور را نیز بهبود می بخشد و موجب کسب درآمدهای ارزی برای تامین نیازهای وارداتی در می‌شود.

 قاعدتا یکی از مهمترین راهکارهای تحقق این موضوع رونق تولید است و با وجود افزایش تولیدات و تامین بازار داخلی می توان مازاد آنرا صادر کرد.

البته در این میان یک چالش اساسی مطرح است به این صورت که رشد صادرات غیرنفتی اگر با افزایش تولید همراه نباشد موجب ایجاد کمبود کالاها در بازار داخلی شده و این کمیابی به تبع افزایش قیمت آنها را به همراه دارد و شهروندان داخل کشور را برای تهیه این کالاها به دردسر خواهد انداخت.

این اتفاق در حال حاضر در کشور در حال رخ دادن است و میزان افزایش صادرات غیرنفتی کشور در مقابل رکود تولید کشور را به سمت یک چالش اساسی می کشاند.

صادرات از ویترین فروشگاه ها منجر به افزایش قیمت می شود

دکتر آلبرت بغزیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مرصادنیوز در این خصوص اظهار داشت: صادرات مازاد مصرف داخلی است و از جایی شروع می شود که در ابتدا مصرف داخلی برآورده شده سپس مازاد آن صادر شود، اما اگر قرار باشد از سفره مردم و ویترین فروشگاه ها صادر شود عملاً منجر به این خواهد شد که قیمت خارجی محصول یا آنچه به خارجی ها فروخته می شود در داخل مبنا قرار گیرد.

وی افزود: این شرایط سبب می شود به افراد قیمت را تحمیل کنیم که قدرت خرید آنها به اندازه افراد خارج از ایران نیست در شرایط فعلی این اشتباه رخ داده در حالی که قرار نیست اگر نرخ ارز افزایش یافت و تولیدکنندگان تشویق به صادرات شوند، در داخل کشور کمبودی اتفاق افتد.

بغزیان خاطرنشان کرد: در واقع باید بین بازار مصرف داخل و خارج انتخاب کنیم اما از آنجایی که توان تولید به اندازه هردو وجود ندارد باعث شده سفره مردم کوچک تر شود.

این اقتصاددان خاطرنشان کرد: در حال حاضر هیچ محصولی از این قضیه مستثنی نشده و در محصولاتی که مازاد داریم نظیر خرما و حبوبات هم که پس از صادرات امکان تامین مصرف داخلی وجود دارد به قیمت صادرات به خارجی‌ها، در داخل نیز نرخ‌گذاری می‌شود به این بهانه که می تواند صادر شود.

وی افزود: هرچه توان برای صادرات گذاشته شود در داخل هم قابل اشباع شدن خواهد بود اما در حال حاضر به گونه‌ای شده که قیمت داخل را افزایش می‌دهند و این سبب کاهش خریدار داخلی می‌شود در حالی که توان خرید خریداران خارجی با همان ارزش قبلی که بر اساس دلار بوده حفظ می شود.

بغزیان عنوان کرد: این امر غلطی است زیرا تشویق تولیدکنندگان به صادرات نباید منجر به کاهش رفاه مردم و مصرف داخلی شود در حالی که عملاً هم ممکن است دلار صادرات غیرنفتی بازنگردد یا به صورت کالای غیرضروری و لوکس به کشور برگرد.

وی گفت: در حال حاضر اگرچه در ویترین های مغازه ها کالاها و محصولاتی داریم، اما به همان قیمتی که برای صادرات قیمت‌گذاری شده در داخل نیز به فروش می‌رسد در شرایط فعلی نیز دلار 12 هزار تومانی بهانه شده که می‌توان محصولات را به خارج فروخت و ارزآوری داشت در نتیجه نرخ صادرات آن مبنای قیمت گذاری داخلی می شود.

این کارشناس مسائل اقتصادی افزود: در حال حاضر با دلار 12 هزار تومانی به این بهانه که می‌توان محصول را به خارج فروخت قیمت داخل را افزایش می دهند که منجر به کاهش تقاضای داخلی می‌شود.

بغزیان بیان داشت: این شرایط حتی برای محصولاتی که در آن مازاد وجود دارد و اگر روی زمین بماند خراب می شود نظیر سیب زمینی و پیاز نیز رخ داده و آن را با احتساب دلار که می‌تواند به ریال بیشتری تبدیل شود قیمت گذاری می‌کنند در حالی که در کشورهای دیگر اینگونه نیست که به قیمت کاهش مصرف داخلی، صادرات را تشویق کنند در نتیجه رفاه مردم کاهش و قیمت داخلی افزایش یابد.

وی خاطرنشان کرد: شرط صادرات غیر نفتی کارا تامین تقاضای داخلی و نظارت دولت بر قیمت‌گذاری و مازاد آن به هر نرخی که می‌تواند تبدیل به دلار شود اما در داخل باید قیمت ارزآوری افزایش نیابد.

بغزیان گفت: در شرایط کنونی به خاطر افزایش صادرات غیرنفتی تامین کالاهای اساسی که قبلاً به طور مستقیم تحریم نشده بودند هم دچار مشکلاتی شده است و این کاملا محسوس است در ابتدا عرضه کالا را به بازار داخل و سوپرمارکت‌ها محدود کردند و می خواستند وانمود کنند که تولید این محصولات کاهش یافته اما هنگامی که اجازه فروش به قیمت ارز ۱۲یا ۱۳ هزار تومانی داده شد شاهد افزایش عرضه این محصولات بودیم.

قاعدتا افزایش صادرات غیرنفتی زمانی می تواند نویدبخش خوبی برای اقتصاد باشد که در کنار آن رشد تولید هم داشته باشید؛ افزایش تولید با وجود کاهش تولید نگران کننده است و کشور به سمت کمبود می رود.

مرصاد

انتهای پیام/