کافه کارآفرینی/ هنرمند کار آفرین شیرازی:
شمار هنرمندان قلمزن و دوات گر به تعداد انگشتان دست هم نمی رسد
هنر به تولیدات دست بشرگفته می‌شود که ارزش زیبایی شناختی داشته و لذت‌بخش باشد. مفهوم کارآفرینی نیز همیشه به معنی انجام کار بزرگ از طریق ایده‌ها، نوآوری‌ها و شانس مطلق نیست. در این مطلب، با کارآفرین موفقی آشنا می‌شوید که راه خود به سمت منزلت و توانمندسازی را از طریق کارآفرینی هنری هموار کرده است.
پایگاه خبری تحلیلی شیرازه: قصد داریم روزهای پنج شنبه در کافه کارآفرینی با کارآفرینان رشته های مختلف هنری استان گفتگو کنیم.
احیاء هنرهای منسوخ شده دوات گری و
قلمزنی
این روزها با اوضاع آشفته بازار و اقتصادی ضعیفی که وجود دارد نفس های برخی هنرهای دستی نیز به شماره افتاده است هنرهایی که جزو نیازهای ضروری نبوده و با هر بار گرانی بازار از یادها می رود.این در حالیست که صنایع دستی مثل قلمزنی و دوات گری از جمله آثار ارزشمندی بوده که از سال ها پیش بر جا مانده و بسیاری از گردشگران خارجی آرزوی داشتن آن را بر دل دارند. هنر ارزشمندی که با کمترین امکانات بیشترین ارزآوری دارد حالا با چالش های زیادی مواجه شده است.
برای گفتگوی این هفته به سراغ یکی از هنرمندان خلاق شیرازی که در زمینه احیاء هنرهای منسوخ شده دوات گری و قلمزنی فعالیت می کند رفته ایم. گفتگوی ما را با این کارافرین جوان شیرازی بخوانید:
مهدی صمیمی متولد 1364 هستم
لطفا درباره شغلتان توضیح بیشتری بدهید و اینکه از کی این کار را شروع کردید؟
شمار هنرمندان قلمزن و دوات گر به تعداد انگشتان دست هم نمی رسد.اعتقاد بنده این است که تنها با ارائه اثر هنری اصیل می توان کیفیت و دوام آن را ثابت کرد.متاسفانه در سبک بازاری کارهای بسیاری عرضه می شود که اکثر هنرمندان با توجه به شرایط اقتصادی این روزها فقط برای کسب درآمد و فروش اثر یا کالا فعالیت دارند.دوات زنی یکی از هنرهای پایه قلمزنی قلمداد می شود که این روزها کمتر هنرمندانی به آن می پردازند به همین خاطر شمار این نوع هنرمندان به تعداد انگشتان دست هم نمی رسد.
12 سال پیش شروع به کار قلمزنی کردم .با هدف احیاء رشته های درحال منسوخ از قلمزنی روی زیورآلات گرفته تا تولید آثار دوات گری قدم برداشته ام.در حال حاضر چند نفر نیرو مشغول به کار هستند؟
حدود 10 نفر به صورت مستقیم مشغول به کار هستند.
خریداران شما چه کسانی هستند؟
کارهای سفارشی خود را به متقاضیانی مانند مجموعه داران و متخصصین فعال در حوزه هنرهای دستی عرضه می کنند. باتوجه به این که همه اقشار جامعه توان خرید هنرهای دستی ندارند،آثار با درجه بندی مختلف راهی بازار می شود اما قلمزنی با وجود مواد اولیه مثل طلا، نقره و مس هنر گران قیمتی بوده و علاوه بر این ها زمانبر است.
تفاوت مسگری و دوات گری چیست؟
مسگری هنری ساده از دوات گری است،تفاوت در این است که مسگرها ظروف مصرفی و کاربردی تهیه کرده اما دوات گرها ظروف دارای ارزش هنری تولید می کنند که قیمت آن بسیار بالاتر است.به همین خاطر است آثار دوات گری برای توریست ها ارزش زیادی داشته و برای آن هزینه های هنگفتی می کنند.این در حالیست که مردم ما کمتر به این آثار توجه دارند. البته دوات گری با چالش های زیادی موجه است که یکی از این چالش ها منسوخ شدن آن است زیرا استاتید این هنر مُسن بوده و به نوعی از آخرین نسل هنر دوات گری هستند.البته دو نمونه این هنرمندان در شیراز زندگی می کنند.
دواتگری متشکل از چه کارهایی است؟و چگونه بوجود می آید؟
از سختی های هنر دوات گری فنی بودن آن است زیرا این هنر متشکل از آهنگری، مسگری، زرگری ،ریخته گری و جوشکاری است و به طور کلی با 5 رشته ادغام می شود تا هنر دوات گری پدید آید. متاسفانه در حال حاضر آهنگر سنتی وجود ندارد.به همین خاطر خودمان همه این مراحل را انجام می دهیم. این کاستی ها درحالیست که هنر دوات گری از زمان هخامنشیان برقرار بوده و به علت اصالت و دوامی که دارد از آن زمان برجای مانده است.
طراحی هایتان به چه صورت است و چقدر زمان می برد؟
ما در حال حاضر دو نمونه اثر تولید می کنیم که یکی هنر اصیل ایرانی مثل طرح های هخامنشی بوده و دیگری به شکل مدرن است که در عین حفظ سادگی و اصالت آن را به شکل مدرنیته و به روز درمی آوریم.برای تولید برخی هنرهای دستی اصیل حدود 2 سال زمان صرف می شود.بنابر این برای حفظ این آثار به حمایت های دولتی در زمینه تبلیغ و اطلاع رسانی در سطح ملی و بین المللی نیاز است.
چقدر سرمایه برای تولید و ایجاد شغل قلم زنی لازم است؟
شغل قلمزنی از جمله مشاغلی است که با اندک سرمایه می توان درآمد خوبی را کسب کرد.از این رو می توان با علاقه،صبر و شکیبایی آثار بسیار ارزشمند و گران قیمتی که برای اکثر توریست ها جذاب است را تولید نمود.
این حرفه به ابزار و هزینه زیادی ندارد و با 4 یا 5 میلیون تومان می توان درآمد زایی داشت.البته برای موفقیت در این رشته ،علاوه بر آموزش تئوری به تجربه و خصوصا مهارت اندوزی نیاز است. این ها در حالیست که در زمان آموزش و یادگیری می توان تولید اثر کرد و آن را در معرض فروش گذاشت.
از چه ابزارهایی برای قلم زنی و دوات گری لازم است؟
در حرفه قلمزنی به بیش از 200 نوع قلم و چکش نیاز است که ابزار ذوب و قیرگیری، گاز، مشعل و مواد مصرفی مثل اسید برای تمیز کردن اثر و کالا را نیز شامل می شود.این در حالیست که در هنر دوات گری به کوره آهنگری چکش ابزار زرگری نیاز دارد که در کل گسترده تر است.دستگاه نورد، انواع سوهان و تجهیز کارگاه دوات گری بالغ بر 200 میلیون تومان هزینه دارد چرا که تخصصی است. از همین منظر بیشتر هنرمندان از سر علاقه و نه درآمدزایی به تولید این آثار روی می آورند.
تولید هر قطعه چقدر زمان لازم دارد و چه مشکلاتی وجود دارد؟
در برخی موارد متاسفانه آثار ما به مرحله فروش نمی رسد ،سفارش می گیریم و با یکسال تلاش آن را به خریدار تحویل می دهیم.از همین رو برای ارائه آثار در نمایشگاه باید حدود 10 سال وقت گذاشت لذا اثری برای ارائه در نمایشگاه باقی نمی ماند.به هر حال ساده ترین کارها در طول یک ماه تولید می شود اما به طور کلی هر سال می توان حدود 15 کار تولید کرد که ارزش مالی آن 500 الی 600 میلیون تومان می شود.
کاربردی ترین تولیدتان چیست؟
میوه خوری،آینه و شمعدون، سینی ،گالش یا پایه استکان ،نعلبکی و ...از جمله آثاری است که حالت کاربردی دارد.
مشکلات پیش روی شما برای توسعه و گسترش تولید چیست؟
ما برای جذب و گسترش کار به جذب نیرو و تسهیلات مالی نیاز داریم.برای زنده نگه داشتن این هنر به حمایت های دولتی نیاز است تا اقتصاد صنایع دستی به گردش درآید.وقتی تعداد صنعتگران زیاد باشد انگیزه برای تولید هنر با کیفیت تر و بهتر بیشتر می شود چراکه در بعضی مواقع از میان 100 صنعتگر شاید تنها یک نفر اثر هنری واقعی و فاخر تولید کند.
وضعیت اقتصادی روی کار شما چقدر تاثیر گذاشته است؟
در اقتصاد ضعیف اولین چیزی که از سبد خرید مردم حذف می شود، هنرهای دستی و تزیینی است چون جزو نیازهای اساسی و اولیه نیست.این موارد از یک طرف و اخذ مالیات از طرف دیگر بر این هنر اصیل ضربه می زند.این در حالیست که بازیگران با درامدهای هنگفت از پرداخت مالیات معاف هستند.بر این اساس لازم است که انواع هنرهای دستی بیشتر معرفی شود تا علاقمندان این رشته را فراموش نکنند.
برنامه تان برای آینده چیست؟
یکی از علایق بنده این است که صلوات خاصه امام رضا (ع) را طراحی و نقش زنی کنم چرا که ارزش هر کار هنری به این است که با عشق و تعصب تولید شود.
توصیه شما به عنوان یک کارآفرین به کسانی که علاقه مند به کارآفرینی هستند چیست؟
توصیه بنده به جوانان علاقمند به این حرفه این است که برای کارآفرینی ذهن خود را آماده کنند و با تلاش ،پایین آوردن توقعات کار خود را آغاز کنند. آن ها نباید منتظر بمانند تا دولت برایشان کاری کند،جوانان می توانند با استقلال و خودکفایی به نتیجه های خوبی دست یابند.ما خودمان علاوه بر اشتغالزایی به افرادی که تحت پوشش بهزیستی باشند به صورت رایگان آموزش می دهیم.
پایگاه خبری تحلیلی شیرازه، بنا دارد در سلسله گفتگوهایی به معرفی اعضای اتاق اصناف فارس و شیراز بپردازد. شما نیز اگر عضو هیئت مدیره یکی از اتحادیه های صنفی استان هستید از ساعت 8 الی 16 با پیامک به شماره 09217237422 به دفتر پایگاه خبری شیرازه خود را معرفی کرده تا جهت مصاحبه با شما هماهنگ شود.
نظرات بینندگان
