از خودکشی پسر 12 ساله تا اختلاف علیرضا افخمی با جریان انحرافی
نقد و بررسی مجموعه تلویزیونی «پنج کیلومتر تا بهشت» در چهارمین نشست از سلسله جلسات «در قاب رسانه» در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی فرهنگسرای رسانه، این نشست چهارشنبه 16 شهریورماه با حضور علیرضا افخمی کارگردان، داود هاشمی تهیهکننده، سجاد ابوالحسنی نویسنده، پریناز ایزدیار بازیگر، سیدجواد رسولی کارشناس، یاسر آیین کارشناس و محمدتقی فهیم منتقد برگزار شد.
فهیم در ابتدای برنامه درباره سریالهای ماه رمضان گفت: «سریالهای ماورایی که دستمایه اصلی آنها ارتباط با فرشتهها و دنیای غیرمادی است موضوع امسال سریالهای ماه رمضان تلویزیون بوده که توجه نکردن به تنوع موضوعی آنها جای سئوال دارد.»
او ادامه داد: «اگرچه مردم گزینه دیگری به غیر از تلویزیون ملی ندارند و این سریالها را تماشا میکنند، اما از مجموع نظرات میتوان برداشت کرد استقبال چندانی از سریالهای ماه رمضان نشده و این سریالها نتوانستند ایدههای جدیدی را ارائه دهند.»
فهیم درباره سریال «پنج کیلومتر تا بهشت» تصریح کرد: «این سریال نسبت به آثار گذشته آقای افخمی رشد بیشتری کرده، اما شخصیتپردازی کار مشکلات زیادی دارد.»
در ادامه نشست علیرضا افخمی درباره استفاده از موضوع روح در سریالهای خود گفت: «سریال «او یک فرشته بود» با روح سر و کار نداشت. حتی به من پیشنهاد شد که شماره دو آن را هم بسازم، اما مخالفت کردم، چون آن سریال تمام شده بود. هیچ کدام از سریالهای من ربطی به روح نداشتند.»
افخمی اظهار داشت: «اینکه چرا وارد ژانر ماورایی شدهام به این دلیل است که؛ آن هم یک ژانر مثل سایر ژانرهاست و تکراری و یا تمام نشده است. این ژانر هم نیاز به فکر و مضمون دارد و من کار کردن در این فضا را دوست دارم.»
افخمی در خصوص ضعیف بودن برخی از شخصیتها اظهار داشت: «باید این ضعف در مصداقها روشن شود.»
او همچنین نقطه نظر تقدسزدایی سریال توسط نشان دادن ارواح را رد کرد و بیان داشت: «نشان دادن ارواح در فیلم تقدسزدایی نیست و ارواح این سریال در ماورا توصیف نشدهاند بلکه در همین دنیا حضور دارند. تمایز سریال «پنج کیلومتر تا بهشت» این است که شکل فانتزی پیدا نکرده و داستان در مسیر منطقی خودش پیش میرود. ما حتی به همه سوالهای مخاطب در جایی که سئوال ایجاد میشود، پاسخ دادهایم.»
افخمی در پاسخ به خواب صادقه که در این سریال مطرح شده اظهار داشت: «اینکه خواب صادقه برای آیدا نمیتواند اتفاق بیافتد را قبول ندارم. این نیاز به این ندارد که حتما باید شخصیت خاصی داشته باشد و چیز عجیبی نیست.»
او توضیح داد: «در آیات و روایات هم چیزی نداریم که فرد باید صدیق باشد تا خواب صادقه ببیند. متن مورد استناد ما کتاب المیزان علامه طباطبایی بوده که در آن به این مسئله مفصل پرداخته شده است.»
افخمی درباره خبر اقدام به خودکشی یک پسر 12 ساله اظهار تاسف کرد و بیان داشت: «این خبر در روزنامه ایران مطرح و ذکر شده بود که والدین او قصد شکایت از صدا و سیما را دارند. اما پر واضح است که خود سریال تاکید شدیدی روی این مسئله داشت که خودکشی چه عوارض وحشتناکی دارد.»
او گفت: «این سریال خودکشی را مذموم شمرده و عجیب است سریالی که درباره گرفتاری 20 ساله فردی که خودکشی کرده، صحبت میکند چنین اثری داشته باشد. من متاسفم، اما مسئول این پیام معکوس ما نیستیم.»
او درباره ضعف سریال به عنوان کارگردان آن گفت: «من اصرار داشتم این سریال برای ماه رمضان ساخته نشود، اما اصرار برای پخش این سریال در ماه رمضان باعث به وجود آمدن ضعف ساختاری شد. البته مدعی فقدان ضعفهای دیگر در سریال نیستم.»
افخمی اضافه کرد: «ما در برخی بازیها دچار مشکل بودیم و آنها نتوانستند آنچه میخواستیم ارائه دهند. همچنین جوی پیرامون این سریال ساخته شد که از روی غرض بود. ما در این سریال به بلای فرزند ناصالح برای والدین خود اشاره کردیم و این موضوع برخی آقازادهها را ناراحت کرد. در نتیجه تلاش کردند که این سریال قربانی شود.»
او در پایان تاکید کرد: «به علت اختلاف نظری که درباره مبحث روح با جریان انحرافی در این سریال وجود داشت، این مسئله مخالفت برخی از آنها را برانگیخت که این مورد نیز باعث موضعگیریها غرضورزانهای نسبت به سریال شد.»
سیدجواد رسولی کارشناس دیگر برنامه در ادامه گفت: «ما در این سریال نشانههایی پیدا میکنیم که با لحن کلی سریال همخوانی ندارد. اینکه مرز ورود به مسائل عالم غیب تا کجاست؟ تکرار این موضوعات ماورایی در تلویزیون آسیب است.»
او حلق آویز کردن یک پسر در اخبار را نشان دهنده از بین رفتن حریم عقاید دانست و افزود: «در این سریالها مرز بین واقعیت و ماورا جا به جا میشود و آسیب میرساند. باید با ملاحظات بسیار به سمت این مسائل رفت.»
سجاد ابوالحسنی نویسنده این سریال گفت: «من و آقای افخمی چهارمین سریال مشترکمان است که از طرح تا انتهای کار با هم تبادل نظر و همکاری داشتیم. این فیلمنامه درباره خواب است و اینکه با فیلم «روح» مقایسه شود قبول ندارم.»
او افزود: «این سریال تفاوت خیلی بزرگی با فیلم «روح» دارد. نوع ارتباط روح با دنیای جسمانی از طریق یک صداست. من هیچ اثری ندیدم که که نوع ارتباط با ماورا از طریق خواب باشد. این سریال درباره خوابهای آیداست.»