با توجه به تحولات منطقه و توصیۀ اخیر رهبر انقلاب مبنی بر خواندن سوره «فتح» برای پیروزی جبهه انقلاب ازاین‌پس ساعات اولیه بامداد، مطلب «کلامی از جنس نور» را با صفحه‌ای از آیات این سوره تقدیم مخاطبان همیشه همراه شیرازه خواهیم کرد.

آیات ۱۰ الی ۱۲ سوره فتح

إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللّهَ یَدُ اللّهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفی بِما عاهَدَ عَلَیْهُ اللّهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً«۱۰»

همانا کسانی که با تو بیعت می کنند،در واقع با خدا بیعت می کنند،دست خداوند بالای دست آنهاست،پس هر کس پیمان شکنی کند،به زیان خود پیمان می شکند و هر کس به آنچه با خداوند عهد بسته وفا کند، خداوند به زودی پاداش بزرگی به او خواهد داد.

سَیَقُولُ لَکَ الْمُخَلَّفُونَ مِنَ الْأَعْرابِ شَغَلَتْنا أَمْوالُنا وَ أَهْلُونا فَاسْتَغْفِرْ لَنا یَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ ما لَیْسَ فِی قُلُوبِهِمْ قُلْ فَمَنْ یَمْلِکُ لَکُمْ مِنَ اللّهِ شَیْئاً إِنْ أَرادَ بِکُمْ ضَرًّا أَوْ أَرادَ بِکُمْ نَفْعاً بَلْ کانَ اللّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِیراً«۱۱»

به زودی بادیه نشینان بازمانده از جنگ و جهادگریزان،«برای توجیه خلاف خود» به تو خواهند گفت:اموال و خانواده هایمان ما را مشغول و سرگرم ساخت «و نتوانستیم تو را همراهی کنیم». پس برای ما «از خداوند» طلب آمرزش کن.

آنان به زبان چیزی می گویند که در دل هایشان نیست. «به آنان» بگو:اگر خداوند برای شما زیانی اراده کند،یا برای شما سودی بخواهد،کیست که در برابر خداوند از شما دفاع کند،بلکه خداوند به آنچه انجام می دهید،آگاه است.

وَ مَنْ لَمْ یُؤْمِنْ بِاللّهِ وَ رَسُولِهِ فَإِنّا أَعْتَدْنا لِلْکافِرِینَ سَعِیراً«۱۲»

و هر کس به خدا و پیامبرش ایمان نداشته باشد،پس ما برای کافران آتش شعله ور آماده کرده ایم.

نکته ها:

 «بیعت»به معنای پیمان و تعهّد است.کسی که با دیگری بیعت می کند،گویا مال و جان خود را برای اهداف او در معرضِ بیع و فروش قرار می دهد. چنانکه جابربن عبداللّه انصاری می گوید:ما در آن روز بیعت رضوان زیر درخت با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله تا مرز جانبازی و عدم فرار،بیعت بستیم.

 برای بیان لطف به وفاداران،در این آیه دو تعبیر آمده است:یکی «یَدُ اللّهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ» و دیگری «أَجْراً عَظِیماً» ولی برای بیان قهر نسبت به پیمان شکنان،یک تعبیر آمده است.«یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ»

«اعراب»به بادیه نشینان جامعه گریز و دور از فرهنگ گفته می شود.شکّی نیست که اینان در مقابل شهرنشینان نیستند،بلکه کسی که از فرمان پیامبر سرپیچی کند،به نوعی از فرهنگ و تمدّن به دور است.

 کسانی که به جبهه نمی روند،با بهانه هایی فرار خود را توجیه می کنند:

گاهی می گویند:هوا گرم است. «لا تَنْفِرُوا فِی الْحَرِّ

گاهی می گویند:تعداد دشمن زیاد و توان ما کم است. «لا طاقَهَ لَنَا»

گاهی می گویند:خانه های ما در و دیوار و حفاظی ندارد و ما نگرانیم. «إِنَّ بُیُوتَنا عَوْرَهٌ»

گاهی می گویند:می ترسیم با نگاه به دختران رومی(در جنگ تبوک)،گرفتار فتنه و گناه شویم.پس ما را با فرمان شرکت در جنگ،به فتنه نیانداز. لا تَفْتِنِّی ... 

گاهی می گویند:اموال و دارایی و خانواده،ما را گرفتار کرده و مانع حضور ما در جنگ شده

است. «شَغَلَتْنا أَمْوالُنا وَ أَهْلُونا»

معمولاً جهادگریزان،ترس را در قالب احتیاط،حرص و طمع را در قالب تأمین آینده، ضعف نفس را با شرم و حیا،سستی و بی عُرضگی را در قالب زهد و ضعف و ناتوانی خود را به قضا و قدر الهی و رضایت به خواست خدا توجیه می کنند.

بَلْ ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ یَنْقَلِبَ الرَّسُولُ وَ الْمُؤْمِنُونَ إِلی أَهْلِیهِمْ أَبَداً وَ زُیِّنَ ذلِکَ فِی قُلُوبِکُمْ وَ ظَنَنْتُمْ ظَنَّ السَّوْءِ وَ کُنْتُمْ قَوْماً بُوراً«12»

بلکه(نافرمانی و فرار شما به خاطر آن بود که)گمان کردید پیامبر و مؤمنان هرگز(به سلامت)به خانواده های خود باز نخواهند گشت و این در دل های شما آراسته شد و گمان بد کردید و(این گونه)مردمی بدبخت شدید.

کلمه«بور»به معنای ورشکستگی،رسوایی و هلاکت است.

فطرت انسان،کارهایی را بد و زشت می داند ولی شیطان و نفس،آنها را نزد انسان زیبا جلوه می دهند،تا انسان مرتکب آن شود.

جهادگریزان،خیال کردند که مسلمانان شکست خورده و همه کشته خواهند شد،لذا ترس، بخل،محرومیّت و رسوایی را بر خود خریدند.