این تهدید را به فرصت تبدیل کنیم
در ادامه تحریم‌های اقتصادی علیه ایران که در آخرین روز سال ۲۰۱۱ با امضای باراک اوباما، رئیس‌جمهور امریکا، تحریم‌های اقتصادی جدیدی علیه بانک مرکزی ایران ابلاغ شد، اکنون شاهد آن هستیم که اتحادیه اروپا در ۲۳ ژانویه، یعنی سوم بهمن، در پیروی از این قانون یک‌جانبه امریکا، تحریم‌های جدیدی را در نشست وزرای امور خارجه این اتحادیه تصویب کرد.
۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در نشستی در بروکسل، با تحریم واردات نفت از ایران عضو شاخص اوپک و مسدود کردن دارایی‌های بانک مرکزی جمهوری اسلامی در کشورهای عضو اتحادیه به توافق رسیدند و بر این اساس قرار است که از شش ماه آینده، قانون تحریم نفتی ایران توسط اتحادیه اروپا اعمال شود. حال اگر از ابعاد روانی و تبلیغاتی این تحریم جدید علیه جمهوری اسلامی بگذریم، بد نیست کمی هم در واقعیت آن کنکاش کنیم و بنگریم که آیا تحریم نفتی که در ادامه ۳۲ سال تحریم اقتصادی ایران به تصویب رسیده است، می‌تواند حاصلی را عاید دشمنان ایران کند یا خیر؟ علاوه بر این واکنش جمهوری اسلامی ایران در برابر این گونه رفتارهای مغرضانه غرب چگونه باید باشد که شیب و جریان ضررها و زیان‌های تحریم‌های پی در پی چندین ساله علیه ایران را به سمت بدخواهان نظام جمهوری اسلامی تندتر کند؟
اعتراف کارشناسان خارجی به بی‌اثر بودن تحریم‌ها
بعد از تصویب تحریم‌های نفتی اتحادیه اروپا علیه ایران، وزیران امور خارجه روسیه و ترکیه با برگزاری نشست کارگروه مشترک برنامه‌ریزی استراتژیک بین دو کشور در مسکو، بیانیه‌ای مشترک مشتمل بر ۳۰ ماده امضا و در آن بر حل دیپلماتیک مسئله هسته‌ای ایران اشاره و همچنین تأکید کردند که اعمال تحریم‌های بیشتر هیچ کمکی به حل مسئله هسته‌ای ایران نمی‌کند.
این موضوع یعنی بی‌اثر بودن تحریم‌ها علیه ایران، البته پیش از این نیز بارها از سوی بسیاری از مسئولان کشورهای مختلف گفته شده بود و حتی برخی از کارشناسان ایالات متحده امریکا و اتحادیه اروپا نیز بر این موضوع اعتراف کرده‌اند. آنچنان که «استیفن لندمن» کارشناس ارشد امریکایی تأکید کرده است که «تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا و امریکا علیه صادرات نفت و بخش‌های مالی ایران از جمله بانک مرکزی، کاملاً غیرقانونی است و در عین حال هیچ نتیجه‌ای برای غرب به دنبال نخواهد داشت.»
این واقعیت را حتی هنری کیسینجر وزیر خارجه پیشین امریکا از یک سال گذشته گوشزد کرده بود و با انتقاد از تلاش‌های دولت امریکا در متوقف ساختن برنامه هسته‌ای ایران گفته بود که به عقیده وی، تحریم علیه ایران نتیجه‌ای نخواهد داشت و حتی به گفته وی اینگونه سیاست‌ها در نهایت «وقت تلف کردن» است. بن بوت وزیر خارجه سابق هلند نیز بعد از تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران طی اظهارنظری آن را بی‌فایده توصیف کرد و گفت:«منزوی کردن یک کشور آن هم به اهمیت و بزرگی ایران، غیر ممکن است.» همچنین خانم تاریا کرونبرگ رئیس گروه ایران در پارلمان اروپا، در بیانیه‌ای ضمن انتقاد شدید از اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران از جمله تحریم نفتی و بانک مرکزی که روز دوشنبه در نشست بروکسل تصویب شد، این اقدام اتحادیه اروپا را تأسفبار خواند و به کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا توصیه کرد که به جای اعمال تحریم ها، دیپلماسی خلاقانه را در دستور کار خود قرار دهد. علاوه بر این اعترافات که تماما از سوی مقامات و کارشناسان غربی صورت گرفته و جملگی قاعده تحریم علیه ایران را نفی کرده‌اند، اگر به واقعیت درون ایران طی سال‌های پس از انقلاب اسلامی ایران که همواره با تحریم‌های گوناگونی مواجه بوده است بنگریم، بی‌اثر بودن تحریم‌ها علیه ایران را درمی‌یابیم.
پیشرفت‌های ایران طی سال‌های گذشته در واقع مهم‌ترین علت اظهارنظرهای فوق در زمان فعلی است زیرا می‌دانند که تحریم‌های بیشتر علیه ایران مساوی است با تندتر شدن پیشرفت‌های ایران در عرصه داخلی و جهانی. درست بر همین اساس است که روزنامه فیگارو ۲۵ ژانویه (۵بهمن) در مطلبی نوشت:«اتحادیه اروپا با تصویب تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی امیدوار است حکومت تهران را وادار به ترک برنامه هسته‌ای خود کند، اما تیری کویل، محقق در مؤسسه روابط بین‌المللی و استراتژیک در این باره می‌گوید: «تأثیر آنها کمتر از آن چیزی است که مورد نظر اتحادیه اروپاست. آنها می‌دانند که این تحریم نمی‌تواند معضل هسته‌ای را حل و فصل کند و نه تنها مؤثر نخواهد بود، بلکه ممکن است نتیجه عکس هم داشته باشد.»
قطع واردات از اروپا و صادرات به اروپا
حال اگرچه تحریم‌های جدید همان نتایج تحریم‌های قبلی را برای ایران خواهد داشت و منجر به پیشرفت کشورمان می‌شود اما با توجه به این رفتارهای مغرضانه و گستاخانه علیه ایران، قطعا جمهوری اسلامی باید واکنش‌هایی را در این میدان داشته باشد. بر همین اساس شاهدیم که حجت‌الاسلام حسین ابراهیمی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از تصویب یک طرح دو فوریتی تا روز یک‌شنبه خبر داده است که طبق آن ایران باید فروش نفت خود را به اروپا از همین هفته قطع کند. به گفته ابراهیمی، مجلس به دنبال آن است که از همین هفته صادرات نفت ایران به اروپا قطع شود و برای این کار یک طرح دو فوریتی آماده خواهد شد.
دکتر علی‌اکبر ولایتی، مشاور ارشد مقام معظم رهبری نیز طی گفت‌وگویی با تأکید بر اینکه کشورهای غیرغربی مانند چین و هند از اروپا تبعیت نمی‌کنند، گفت:«ما هم کمتر از ۲۰ درصد نفت تولیدیمان به اروپا فروش می‌رود. نیازی نداریم به اینکه اروپایی‌ها از ما نفت بخرند یا نخرند. ایران نفتش را می‌تواند بفروشد و می‌فروشد و بسیاری موارد هست که نفتش را پیش فروش کرده است و می‌کند، بنابراین تحریم‌های ضدایرانی اروپا هیچ تأثیر‌ی بر فروش نفت و اقتصاد ایران نخواهد داشت.» وی همچنین تأکید کرده است که تهران اجازه نخواهد داد دیگران بتوانند نفت بفروشند و ایران نتواند. از سوی دیگر بستن تنگه هرمز و اجازه ندادن ایران به کشورهای دیگر برای فروش نفت، اقتصاد نابسامان و رو به سقوط کشورهای اروپایی و ناتوانی کشورهای صاحب نفت برای جبران نفت ایران در مدت زمان طولانی و نیز بالا رفتن قیمت جهانی نفت در صورت تحریم نفت ایران، همه عواملی است که هنوز مصوبه اتحادیه اروپا اجرایی نشده، ترس بزرگی را به دل بدخواهان ایران انداخته است.
اما این عوامل نباید باعث شود که ایران در برابر گستاخی‌های غرب منفعلانه عمل کند؛ در واقع اگر این تهدید جدید به فرصت تبدیل شود، ضربه سختی به اتحادیه اروپا و اقتصاد ویران آن وارد خواهد شد. بی‌تردید قطع واردات از اروپا و صادرات به اروپا در بخش کالاهای غیرنفتی می‌تواند علاوه بر آنکه تولید و اشتغال داخلی را رونق بخشد، بازارهای تازه و پردرآمدتری را برای ایران مهیا کند. قطعاً همانگونه که کشورهایی مانند چین در برابر تحریم نفتی ایران، آمادگی خود را برای افزایش خرید نفت از ایران اعلام کرده‌اند، با قطع واردات کالا از اروپا نیز نیروهای داخلی و پر شور نشاطی هستند که برای افزایش تولید داخلی اعلام آمادگی کنند.
نویسنده : علی رضائی
منبع : جوان آنلاین 08/11/1390
