این روزها فضای مجازی اینترنت پر شده از سایتهای خبری مختلف که هر کدام به هر سو تلا ش دارند تا مخاطبانی برای خود جلب کنند وبه نوعی آمار مخاطبان سایت خود را بالا ببرند.دراین میان موضوع قابل توجه وجود سبکهای جدید جذب مخاطب  است.سبکها و روشهایی که هر روز تازه وبه روز تر می شود.

دراین بین اگر به تازگی به فضای مجازی سری زده باشیم وبرفضای کلی برخی سایتهای خبری مروری داشته باشیم.متوجه نکته بسیار جالبی خواهیم شد.نکاتی که تا چندی قابل زیاد مشاهده نمی گردید وکمتر دراین سایتها به چشم می خورد.مصداق بارز این موضوع این است که وقتی وارد برخی از این سایتها می شویم خبرهایی می بینیم با این عنوان:«تجاوز به یک زن در مقابل همسرش +عکس » ،«ارتباط نامشروع یک مرد با یک زن...+عکس»!این موضوعی در حالی است که پس از کلیک کردن روی این خبر و ورود به صفحه مشروح آن هیچ عکسی مشاهده نمی شود وتنها چیزی که درآن می توان یافت یک خبر کپی شده از از صفحات حوادث روزنامه هاست.

این رفتار در حالی از سوی تعداد قابل توجهی از سایتهای خبری در حال انجام است که بسیاری از این سایتها از تمام قواعد وقوانین مربوطه آگاهی دارند. اما گویا جلب نظر مخاطب از امنیت روانی وفکری جامعه ومخاطبان مهمتر شده است.

در واقع اینکه مخاطب به محض  ورود به یک سایت خبری با چنین پیام وخبری مواجه می شود،پیامدهای بسیاری برای جامعه خواهد داشت وبار روانی فراوانی را برای جامعه در پی دارد.چرا که اولین پیامی که به صورت تلویحی به مخاطب انتقال می یابد شکستن حریم خصوصی وقبح رفتارهای زشت ونابه هنجار است.

وقتی که یک سایت یک رفتار کاملا غیر عرفی وناهنجار  را حتی به صورت کذب با جمله «+عکس»،به مخاطب خود ارائه می دهد، بدون تردید  در حال شکستن قبح رفتار نا به هنجار اجتماعی است.دراین میان نباید فراموش کرد که از لحاظ فکری و روانی ،تکرار هیمشه بدترین مسائل موجود را پس از مدتی عادی جلوه می دهد وحتی ممکن است در صورت ادامه این موضوع ،این حرکات غیر اخلاقی در خارج از فضای مجازی یعنی در دنیای واقعی هم به تدریج عادی شوند وحتی پس از مدتی کاربر که در یک جامعه یک شهروند محسوب می شود با دیدن چنین صحنه هایی در دنیای واقعی جامعه از خود واکنشی نشان دهد وبه نوعی بی تفاوتی دچار گردد.

این موضوع در حالی است که همیشه برخی کارشناسان از تبعات روانی خبرهای حوادث به صورت تلویحی انتقاد کرده اند وبیان داشته اند که بیان مستقیم این گونه خبرها ،به شدت در امنیت روانی وفکری جامعه موثر می باشد چه برسد به این که در کنار عین خبر واژه «+عکس»اضافه شود!

حس ترس وتشویش برای جامعه

همچنین نباید فراموش کرد که وقتی مخاطب با مراجعه وکلیک روی تیتر و ورود به صفحه اصلی خبر،هیچ عکسی مشاهده نمی کند دچار نوعی آموزش غیر مستقیم سودجویی می شود.چرا که به صورت خود به خودی واتوماتیک وار، مخاطب به این موضوع می رسد که برای رسیدن به هدف می توان از راههای غیر اخلاقی استفاده کرد.دراین میان شاید باید به مخاطب حق داد، چرا که وقتی این سایت از علاقه او به خبر سوء استفاده کرده وبه نوعی با قرار دادن واژه کذب «+عکس» تلاش کرده او را بفریبد ،درواقع به طور غیر مستقیم حقوق را تضییع کرده وپیام منفی به او منتقل کرده است.

در نظر گرفتن این موضوع در حالی قابل توجه به نظر می رسد که با افزایش تیترهای این گونه آن هم در صفحه اصلی سایتها،فضای تشویش در جامعه به شدت در جامعه گسترش پیدا می کند.چرا که اولا شهروندان گمان میکنند که هر لحظه خطر آنها را تهدید می کند وثانیا این حس منفی را دارند که اگر اتفاقی برای آنها بیفتد دوربینهایی هستند که به جای کمک ،از آنها فیلم وعکس می گیرند تا برای جذب مخاطب روی سایت قرار داده شود.

تمام این مسائل درحالی است که شهروندی که حادثه ای برای آنها پیش آمده در چند سال اخیر دائما نگران این موضوع بوده اند که مبادا عکس ویا فیلمی از مشکل ویا حادثه اخلاقی که برای آنها پیش آمده در فضای مجازی دست به دست شود،که گویا برخی از این سایتها به شدت در حال دامن زدن به این مسائل هستند.به عنوان نمونه وقتی برای یک شهروند وهمسرش مشکلی پیش میاد،آنها قبل از هرچیز دائما نگران هستند که تحت پوشش خبر حوادث ،برخی سایتها به مشکل وبحران آنها با این روشها دامن بزنند.

همچنین باید به یاد داشت که فضای مجازی همان گونه که می تواند آگاهی دهنده وآرامش بخش به فضای واقعی جامعه باشد می توان التهاب آفرین و فوق العاده تشویش آفرین باشد.درکنار این موضوع باید توجه داشت که نباید فضا به گونه ای شود که کاربران سایتهای خبری به جای جستجو برای خبر به مسائل دیگری گرایش پیدا کنند.درواقع  سایتهای خبری ارائه کننده الگو هستند ودر صورت عدم رعایت مسائل وموضوعات مشخص پا در راهی می گذارند که عاقبتش تبدیل شدن فضای مجازی وسایتهای خبری به قانون جنگل است،که بدون تردید فضای واقعی جامعه از این قانون جنگل به دور نخواهد ماند.

نکته ای که در کنار این موضوع خاص باید به آن اشاره کرد این است که بدون تردید چنین اخباری که معمولا در دسته خبرهای حوادث قرار می گیرند در سالهای گذشته به دنبال آگاهی بخش بوده اند اما گویا به تازگی  برخی از سایتها فرصت طلب اصلا به بعد آگاهی بخش آن توجه چندانی نمی کنند،بلکه از آن به عنوان ابزاری برای جلب مخاطب بهره می برند.آن هم با شیوه های فوق العاده غیر اخلاقی مانند استفاده از واژه «+عکس» درکنار تیتر خبر!

با توجه به تمام مسائل مطرح شده باید توجه داشت که رمز سلامت اخلاقی یک جامعه،آموزش درست شهروندان خواهد بود.وهمچنین نباید فراموش کرد که پیوند اینترنت وجامعه پیوندی ناگسستنی است،پس باید فکری برای سالم ساز وارائه الگوی صحیح ودرست زندگی به جامعه وشهروندان کرد نه اینکه تنها به دلیل سود جویی به دنبال استفاده از حس کنجکاوی کاربران مجازی که همان شهروندان واقعی هستند بود.

رسولی