کدام پادشاهان عرب فارغ‌التحصیل مدارس نظامی انگلیس هستند؟
رابطه نزدیک و صمیمانه میان حاکمان برخی کشورهای منطقه خلیج فارس و دولت های غربی، به ویژه انگلیس، موضوعی است که از سال ها پیش تاکنون بر کسی پوشیده نبوده است. اما در این میان، شاید دانستن این نکته جالب باشد که رهبران ارشد برخی از این کشورها، به طور مستقیم در انگلیس و در آکادمی سلطنتی این کشور آموزش نظامی دیده اند.
به گزارش شیرازه، رابطه نزدیک و صمیمانه میان حاکمان
برخی کشورهای منطقه خلیج فارس و دولت‌های غربی، به ویژه انگلیس، موضوعی
است که از سال‌ها پیش تاکنون بر کسی پوشیده نبوده است. اما در این میان،
شاید دانستن این نکته جالب باشد که رهبران ارشد برخی از این کشورها، به
طور مستقیم در انگلیس و در آکادمی سلطنتی این کشور آموزش نظامی دیده‌اند.
به
گزارش «تابناک»، سایت شبکه خبری «بی‌بی‌سی» امروز با انتشار گزارشی به
بررسی موضوع تحصیل شاهزادگان و رهبران کشورهای عرب منطقه خاورمیانه در
آکادمی نظامی سلطنتی انگلیس پرداخته و علاوه بر اهداف خود این افراد از
حضور در آکادمی مذکور، به اهداف دولت انگلیس از آموزش آن‌ها نیز اشاره کرده
است.
در این مطلب به طور خلاصه آمده است:
از
سال ۱۸۱۲ تاکنون، آکادمی نظامی سلطنتی «سندهرست» مکانی بوده که افسران
ارتش انگلیس در آنجا آموزش می‌دیده‌اند. افرادی که وارد این آکادمی
می‌شوند، طی یک دوره ۴۴ هفته‌ای، از نظر جسمی و فکری مورد سنجش قرار گرفته و
همچنین با ارزش‌ها و معیارهای ارتش انگلیس آشنا می‌شوند.
اما
علاوه بر افسران آینده ارتش انگلیس، در سندهرست سنتی مبنی بر پذیرش دانشجو
از خارج از کشور نیز وجود دارد. بسیاری از خانواده‌های سر‌شناس خاورمیانه
پسران و دختران خود را به این آکادمی فرستاده‌اند. شاید سر‌شناسترین فرد از
این میان، ملک حسین اردن باشد.
چهار تن از
افرادی که هم اکنون در کشورهای عربی حاکم هستند، از جمله فارغ التحصیلان
سندهرست و کالج‌های وابسته به آن هستند: ملک عبدالله اردن، ملک حمد بحرین،
شیخ تمیم قطر و سلطان قابوس عمان. از جمله حاکمان پیشین کشورهای عربی که
وابسته به این کالج بوده‌اند نیز می‌توان به شیخ سعد، امیر کویت و شیخ حمد،
امیر قطر اشاره کرد. این سنت در سندهرست، از زمانی که انگلیس در منطقه
خلیج فارس به عنوان یک قدرت استعماری حاضر بوده، وجود داشته است.
حبیبه
حمید، استراتژیست سابق سیاست خارجی در کشور امارات، در این زمینه می‌گوید:
«یکی از چیزهایی است که انگلیسی‌ها در آن عالی هستند، تحکیم سلطه خود از
طریق نمایش است. زرق و برق، جشن‌ها، نمایش قدرت نظامی و ایجاد خوف و وحشت،
همگی از سنت‌های نظامی انگلیس برآمده است».
مایکل
استفنز، قائم مقام موسسه خدمات متحده سلطنتی قطر می‌گوید سندهرست جایی است
که رهبران آینده، در آنجا با یکدیگر آشنا می‌شوند و نفوذ انگلیس در منطقه
نیز از طریق همین آکادمی تأمین می‌شود. وی می‌گوید: «انگلیس میزان توجهی را
از نخبگان سیاسی کشورهای خلیج فارس دریافت می‌کند که کشورهای دیگری در این
سطح، همچون فرانسه و دیگران، از آن بی‌بهره‌اند. این امر به انگلیس اجازه
می‌دهد تا بتواند بیش از وزن خود به ایفای نقش بپردازد».
استفنز
می‌افزاید: «شما با افرادی طرف هستید که زمانی را در انگلیس گذرانده‌اند.
آن‌ها با هم دوره‌ای‌ها و همچنین آموزگاران خود ارتباطاتی برقرار می‌کنند.
فاکتور آشنایی در سیاست، در چارچوب منطقه خلیج فارس بسیار سودمند است».
پی‌تر
سینکوک، وابسته نظامی سابق انگلیس در عربستان سعودی نیز می‌گوید:
«انگلیسی‌هایی که به سراسر جهان رفت و آمد می‌کنند – همچون خود من که یک
سرباز بودم – با افرادی مواجه می‌شوند که در سندهرست بوده‌اند و همین امر
سبب برقراری سریع ارتباط می‌شود. فکر می‌کنم این بسیار سودمند است؛ به ویژه
در حوزه فروش تسلیحات».
البته این عامل همیشه
نیز جواب نمی‌دهد. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۳، با وجود دعوت شخصی دیوید
کامرون، نخست وزیر انگلیس، امارات تصمیم گرفت از خرید جت‌های «تایفون»
انگلیسی خودداری کند.
اما در دیگر موارد، این
احساسات مشترک به نفع انگلیس بوده است. جین کینینمونت، قائم مقام برنامه
خاورمیانه و شمال آفریقا در موسسه «چتم هاوس» می‌گوید: «پادشاهی‌های خلیج
فارس به منابع مهم سرمایه تبدیل شده‌اند. شما مشاهده می‌کنید که سرمایه
گذار ساخت بلند‌ترین ساختمان در لندن، قطری‌ها بوده‌اند و اماراتی‌ها نیز
در حوزه زیرساخت‌ها و توسعه میدان‌های نفتی سرمایه گذاری کرده‌اند».
دکتر
کریستین کوتس اولریخسن از موسسه بیکر در هوستون معتقد است که سیاست انگلیس
در منطقه خلیج فارس، یک سیاست «تجاری» است و ملاحظات مربوط به حقوق بشر و
اصلاحات در این سیاست از اولویت برخوردار نیستند.
در
سال ۲۰۱۲، کشور امارات مبلغ ۱۵ میلیون پوند برای ساخت یک مرکز اقامتی جدید
در سندهرست به این آکادمی کمک مالی کرد و ساختمان مذکور، به نام حاکم
امارات «زاید» نام گرفت. در مارس ۲۰۱۳، مرکز ورزشی سندهرست به نام «مونس
هال» با عنوان «سالن ملک حمد» بازگشایی شد و این پس از آن بود که شیخ حمد،
پادشاه بحرین – که خود در یکی از کالج‌های وابسته سندهرست تحصیل کرده –
مبلغ ۳ میلیون پوند به این آکادمی کمک مالی کرد.
در
این میان، منتقدان به سبب رفتار شیخ حمد و حکومت او با اعتراض‌های سیاسی
بحرین در سه سال اخیر به این تغییر نام انتقاد داشتند. از زمان آغاز
درگیری‌ها بین اکثریت شیعه و اقلیت سنی حاکم در بحرین در سال ۲۰۱۱، بیش از
۸۰ غیرنظامی به دست نیروهای امنیتی کشته شده‌اند. پی‌تر سینکاک که ریاست
انجمن دوستی بحرین و انگلیس را بر عهده دارد می‌گوید امیر بحرین که همواره
نظر مساعدی نسبت به سندهرست دارد و حدود ۲۰ تن از اعضای نزدیک خانواده‌اش
از این مدرسه فارغ التحصیل شده‌اند، متوجه نشد که چرا تغییر نام این سالن
ورزشی با این همه انتقاد مواجه شد.
با افزایش
انتقاد‌ها، آکادمی سندهرست در بیانیه‌ای اعلام کرد که همه کمک‌های مالی به
این آکادمی در چارچوب تعهدات حقوقی داخلی و بین المللی انگلیس صورت گرفته و
این مبالغ باعث شده که پول مالیات دهندگان انگلیسی ذخیره شود.
در
اواخر دهه ۱۹۹۰ تلاش‌هایی در دولت تونی بلر صورت گرفت تا تحصیل کادرهای
خارجی در سندهرست ممنوع شود. اما حضور نخست وزیر انگلیس در مراسم تشییع
جنازه ملک حسین در سال ۱۹۹۹ باعث شد که چنین طرحی به فراموشی سپرده شود.
آرتور
دنارو که در آن دوره مشاور امور خاورمیانه وزیر دفاع انگلیس و یکی از سران
مدرسه سندهرست بوده می‌گوید: «در آن تشییع جنازه تقریبا ًرهبران همه جهان
بودند و نخست وزیر ما تونی بلر هم بود. او دید که من چگونه با بسیاری از
رهبران کشورهای مختلف در حال صحبت هستم افرادی مثل سلطان برونئی، سلطان
عمان، بحرینی‌ها و سعودی‌ها. تونی بلر یک لحظه از من پرسید تو چطور همه
این‌ها را می‌‌شناسی؟ و پاسخ من این بود که این افراد همگی در سندهرست
بوده‌اند».
امروزه بیش از هر کشوری، سندهرست
کادرهای افسری امارات متحده عربی را تعلیم می‌دهد. بنا به آمار ورودی ماه
مه ۲۰۱۴ اکنون ۷۲ کادر خارجی در این مدرسه در حال تحصیل هستند که حدود ۴۰
درصدشان از خاورمیانه آمده‌اند. مریم الخواجه، رییس موقت مرکز حقوق بشر
بحرین می‌گوید: «مردم در آینده می‌بینند که انگلیس چگونه اوضاع خاورمیانه
را به هم ریخت چون می‌خواست به جای ایستادن پای ارزش‌های حقوق بشر و
دموکراسی، جت‌های تایفون بیشتری به بحرین بفروشد».
نظرات بینندگان
